Öğretmen Liderliği Ve Engelleri Niyazi Can a Özet Araştırma, ilköğretim ve orta öğretim okullarındaki öğretmenlerin öğretmen liderliği davranışlarını göstermelerinin engellerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırma problemiyle ilgili veriler alanyazın taraması ve mülakat yolu ile toplanmıştır..Öğretmen ve yöneticilere göre, öğretmen liderlerin gösterdikleri davranışlar incelendiğinde önemli benzerlikler ortaya çıkmıştır. Ancak öğretmenler sınıfla ilgili öğretim etkinliklerini, yöneticiler ise disiplini ve okul çaplı etkinlikleri daha çok belirtmişlerdir. Öğretmen liderliğinde müdürün öğretmenleri güdülemesi, destek ortamı sunması çok önemsenmiştir. Müdürün ortam ve olanakları yeterince sunmaması durumunda etkinliklerin sınıf içi sınırlarda kalacağı belirtilmiştir. Öğretmen liderliği davranışlarının gösterilmesinde yöneticilerin etkisini okul müdürleri de paylaşmakta ancak öncelikli çabanın öğretmenin göstermesi gerektiği, yöneticinin gösterilen çabaları destekleyeceği paylaşılmıştır. Öğretmen liderliği davranışlarının engelleri yöneticilere ve öğretmenlere göre ayrıca okul türlerine göre benzerlik göstermektedir. Đlk sıralarda paylaşılan engeller: Okul kültürüyle ilgili engeller, mesleksel yetişme sürecindeki yetersizlik, yönetim desteğinin yetersizliği, zaman sınırlılığı, öğretmenin formal yükü, diğer öğretmenlerin yetersiz desteği, yetişme ve gelişme ortamının yetersizliği, ilave çabaların değerlendirilmemesi, demokratik güven ve katılım ortamının yetersizliği. Bunlardan yönetim desteği ve demokratik katılımın yetersizliği ile yapılan etkinlik ve kazanımların yeterince değerlendirilmemesi engellerine öğretmenler daha fazla katılmışlardır.
Kurum ve kuruluşların iş ve işlemlerinin arttığı ve çeşitlendiği bu çağda sivil örgütler, üyelerinin sosyal ve ekonomik haklarını korumaya ve geliştirmeye çalışırken mesleki eğitimlerine ve psikolojik gereksinimlerine de hizmetler üretebilmektedir. Örgütlenme, birey için olduğu kadar yönetimi elinde bulunduranlar açısından da bir gerekliliktir. Öğretmenlerin Örgütlenmeye Aktif Katımının Engellerini araştırmak amacıyla yapılan bu araştırmada tarama yöntemi ve anket tekniği kullanılmış Kayseri ilinde görev yapan öğretmen ve yöneticilerin görüşleri alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, çalışan öğretmen ve yöneticiler, mesleksel ve sivil örgütsel etkinliklere aktif olarak katılamamaktadırlar. Yöneticilerde ve öğretmenlerde mesleksel ve sivil örgütlenme bilincinin yetersizliği, sendikalara üyeliğin siyasi partilere-düşüncelere yakınlık olarak algılamaları engelleri yüksek düzeyde paylaşılmıştır. Mesleksel sorunların sendikalar aracılığıyla çözülebileceğine inanmama, sendikal düşünce ve eylemleri gerçekleştirebilecek güven ortamının olmaması engelleri de paylaşılmıştır. Her türlü yönetsel ve mesleksel etkinlikte olduğu gibi, sendikal etkinliklerde de güven ortamının önemli olduğu değerlendirilmiştir. Grev ve toplu sözleşme haklarının verildiği çağdaş bir sendikacılığın olmaması ve sendikal eylemlerde önceki yıllarda yaşanan olumsuz deneyimler paylaşılan engeller olarak ortaya çıkmıştır. Yetkililerin örgütlenmenin anlam ve önemini kavramaları, özellikle çağdaş örgütlenmenin önündeki engelleri kaldırmaya çalışarak, yasal sivil girişimleri ve sendikal etkinlikleri desteklemeleri gerekmektedir.
Türkiye'de tüm sektörlerde olduğu gibi eğitimde de üst düzey yönetim pozisyonlarında kadın sayısının azlığı dikkat çekmektedir. Bu durum, kadını kariyerinde belli bir noktaya ulaştıktan sonra üst düzey yönetici olmaktan alıkoyan engellerden kaynaklanmaktadır. Bu araştırmanın amacı, eğitim yöneticilerinin kadınların kariyerlerinde ilerlemelerine engel olan keyfi ve görünmez engelleri ifade eden cam tavan sendromuna ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Bu çalışma nitel araştırma desenlerinden olgubilim desenine göre desenlenmiş ve betimsel olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017–2018 öğretim döneminde, Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve merkez İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde görev yapan 13 erkek yönetici ile merkez ve merkez ilçelere bağlı resmi okullarda görev yapan 12 kadın okul müdürü olmak üzere 25 eğitim yöneticisi oluşturmaktadır. Katılımcılar belirlenirken amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilmiş, eğitim yöneticilerinin cam tavan sendromuna ilişkin görüş ve önerilerini ortaya çıkarmaya yönelik 9 soru içeren yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmış, oluşan kod ve temalara göre yorumlamalar yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda; kadın yöneticilerin yönetici olma süreçlerinde ve yöneticilik kariyerlerinde cam tavan engellerle karşılaştıkları tespit edilmiştir. Bu sonuç konu hakkında yurtiçinde ve yurtdışında yapılmış çalışmaların sonuçları ile örtüşmektedir. Kadınların cam tavan engelleri en çok bireysel olarak yaşadıkları, kendilerine atfedilmiş olan geleneksel rollerini aksatmaktan korktukları için kendilerini engelledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Örgütsel engeller olarak da uzun ve yorucu mesai saatleri engeli ifade edilmiştir. Yönetimin cinsiyeti yoktur görüşü en çok paylaşılan maddeyi oluşturmuştur. Kadın ve erkek çalışanlar arasında fırsat eşitliği olduğu ancak kadınların yönetici olmayı kendilerinin istemedikleri belirlenmiştir. Bu araştırmada kadınların isterlerse tüm engellere rağmen hedeflerine ulaşabilecekleri sonucuna ulaşılmış olmakla birlikte; rol çatışması yaşayarak ve yetersizlik hissederek yönetici olmaktan vazgeçtikleri tespit edilmiştir.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.