Pojęcie remisji w psychiatrii nie jest jednoznacznie zdefiniowane. Stosuje się je równocześnie z innymi, bliskoznacznymi terminami, jak poprawa czy wyzdrowienie. Proponowanych jest wiele definicji remisji w odniesieniu do zaburzeń psychicznych. Ich stałą cechę stanowi pełny czy niemal pełny brak objawów psychopatologicznych, trwający na tyle długo, by umożliwić odtworzenie funkcjonowania psychospołecznego. W systemie Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 zadeklarowano, że niejednoznaczność definicji wynika ze zróżnicowania między poszczególnymi zaburzeniami. Tymczasem operacyjne zdefiniowanie remisji ma fundamentalne znaczenie dla przebiegu terapii. Osiągnięcie remisji to najważniejszy cel leczenia, a równocześnie najważniejsze kryterium oceny skuteczności metod terapii, wyznacza także naturalny koniec w rozpoznaniu danego zaburzenia lub jego nawrotu. W nawiązaniu do tych niejednoznaczności rozwijają się u pacjentów przeświadczenia o trwałości czy nieuleczalności zaburzeń psychicznych, o zdeterminowaniu ich życia przez traumatyczne wydarzenia. Te anachroniczne poglądy wywodzą się jeszcze z XIX-wiecznej psychiatrii, a więc z czasów, w których faktycznie nie oferowano skutecznych metod terapii, a perspektywa życia była wybitnie krótka – tym samym niemożliwa była obserwacja naturalnego ustępowania większości zaburzeń funkcjonalnych. Niejednoznaczność koncepcji remisji przyczynia się więc do powstania szkodliwego stereotypu, sprzecznego z celami i możliwościami współczesnego leczenia. Jest on też sprzeczny z naturalnym przebiegiem zaburzeń funkcjonalnych, ulegających wewnętrznej ewolucji, zwłaszcza przy zaistnieniu 5-, 10-letnich okresów remisji – podobnie jak ewolucji ulegają wszelkie psychologiczne składniki życia psychicznego, w tym nawet te najtrwalsze, jak profil naszej osobowości.
Związki bólu i depresji mogą być dwukierunkowe: stanom depresyjnym towarzyszy nasilone przeżywanie bólu, a zespołom bólowym – objawy depresyjne. Możemy mówić co najmniej o współwystępowaniu tych dwóch zjawisk, a najprawdopodobniej również o wspólnej etiopatogenezie i terapii. Definicja zespołu depresyjnego, proponowana przez podstawowe systemy diagnostyczne(ICD-10, DSM-5), nie uwzględnia symptomów często spotykanych w przypadku obniżonego nastroju, w tym dolegliwości bólowych, ale także lęku czy zaburzeń seksualnych. Jest to tłumaczone dążeniem do większej specyficzności rozpoznawania depresji, jednak paradoksalnie może właśnie utrudniać postawienie właściwej diagnozy. Depresja w szczególności może przebiegać wyłącznie w postaci „bólowej maski”, bez ujawnieniasię objawów typowych dla zespołu depresyjnego. Podobnie do utrudnień w praktyce klinicznej może dojść, gdy właściwie rozpoznana choroba somatyczna zostanie uznana za lekooporną z powodu ukrytej depresji, manifestującej się uporczywą ekspresją bólową. Przewlekły stres i przewlekłe choroby somatyczne przyczyniają się do rozwoju przewlekłych zaburzeń depresyjnych i przewlekłych zaburzeń bólowych. Niska samoocena, poczucie niepełnosprawności – poprzez system biochemicznych i biofizjologicznych sprzężeń zwrotnych – prowadzą do nasilenia symptomów somatycznych, w tym także bólu, a to z kolei pogłębia jeszcze bardziej niską samoocenę i obniża nastrój. Terapia w tego typu stanach musi być kompleksowa, uwzględniająca właściwą farmakoterapię, poradnictwo psychologiczne, techniki relaksacyjne czy medytacyjne, redukcję stresu, właściwie zaprogramowaną aktywność fizyczną, treningi asertywności i inne strategie. Leki przeciwdepresyjne zasadniczo, a w szczególności niektóre ich grupy czy konkretni przedstawiciele – w tym zwłaszcza SNRI (wenlafaksyna, duloksetyna) – redukują znacząco dolegliwości bólowe. Co więcej, potencjał przeciwbólowy tych leków jest na tyle wysoki, że znajdują zastosowanie w terapii stanów bólowych chorób somatycznych, którym niekoniecznie towarzyszą objawy depresyjne.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.