Kadın ve erkek iki farklı cinsin doğuştan getirdiği biyolojik farklılıkları bulunmaktadır. Bu farklılıklar düşünce, davranış, işbölümü de dâhil tüm toplum yaşamına sirayet etmektedir. Her toplumda cinsiyete özgü kabul edilmiş çeşitli cinsiyet rolleri bulunmaktadır. Birey, içerisine doğduğu toplumun belirlediği bu rolleri zamanla içselleştirmekte, kabul etmekte ve sergilemektedir. Kadın veya erkekten beklenen davranış kalıpları bu minvalde şekillenmektedir. Kadın ve erkeğin biçilmiş rollerine uygun davranması neticesinde; her iki cinsin birbirinde gözle görülür biçimde ayrıştığı gözlenmektedir. Ataerkil toplumsal kültürün hâkim olduğu toplumlarda kadınlar, farklı araçlar üzerinden sınırlandırılmaktadır. Kadınların yaşamını zorlaştıran bu sınırlamalar, yine kadınlar tarafından kabul edilmekte ve hatta diğer kadınların uyması yönünde dayatılmaktadır. Çalışma, ataerkil toplumun kadın veya erkeğe çeşitli davranış kalıpları önermesi yanında görev ve sorumluklar yüklediğini ortaya koymaktadır. Bu yönüyle geçmişte çalışılmış kadın konuları üzerine bir farkındalık alanı eklemektedir.
Yönetimler, şimdiye kadar bulunmuş en üst yönetim biçimi olan temsili demokrasi uygulamasını geliştirmek için çeşitli yöntemler denemektedirler. Bu anlamda yönetime katılımın gerçekleşmesi, demokratik bir yönetim için önem arz etmektedir. Bunun da bir yolu halkın doğrudan ya da dolaylı bir biçimde katılımının sağlanarak kendilerini ifade etmelerinden geçmektedir. Bununda yeni yol ve yöntemlerinin bulunması, ortaya koyulması ve geliştirilmesi gerekmektedir. Yönetişim kavramı, katılımı da içine alan geniş bir kavramdır. Yönetişim ilk defa on yedinci yüzyıl Fransa’sında adı duyulmuştur. Kamu yönetimi yazınında yönetişim, dünya genelindeki neoliberal dönüşümle beraber adından sıkça tartışılmıştır. Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Bankası (WB), Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) uluslararası örgütlerinde politikalarında yer vermesiyle yaygınlaşmıştır. Yönetişimin aktörü devlet, halk, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarıdır. Kamu kurumlarında paydaş katılımı için çeşitli yasal düzenlemeler yapılmaktadır. 5018 sayılı Kanun, 5216 sayılı Kanun, 5302 sayılı Kanun ve 5393 sayılı Kanun’da bu yönde değişiklikler yapılmıştır. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı paydaş katılımının sağlanması yönünde çalışmalar yapmaktadır. Stratejik plan sürecinde bir yerel yönetim birimi olan belediyelerin 2019 yılından itibaren paydaş katılımı sağlamaları yasal zorunluluk olmuştur. Kamu kurumlarında ve yerel yönetim birimi olan belediyelerde uygulanması zorunluluğu getirilen stratejik planın yapım sürecinde, iç ve dış paydaşların yönetime katılımlarının sağlanması gerekmektedir. Çalışmanın amacı, Çorum Belediyesi örneğinde stratejik planlama sürecinde paydaşların yönetime katılma düzeyini ölçmektir. Bu nedenle iç paydaş olarak belediye personeli (118 kişi), dış paydaş (274 kişi) olarak il merkezinde yaşayan halk, özel sektör ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerine ulaşılmıştır. Önceden hazırlanmış soru formları sorularak yönetime katılım ve memnuniyet düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Belediye hizmetleri ve yönetime katılıma dair sorulara iç ve dış paydaşlarca, her bir soruya konu başlıkları çerçevesinde olumlu veya olumsuz olmak üzere cevaplar vermişlerdir. İç paydaşların belediyede çalışmaktan daha memnun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Ülkemizde teftiş kurulları, bakanlıklarla beraber ilk defa oluşturuldukları Osmanlı Devleti’nin son döneminden bugüne çeşitli etkilerle değişmek durumunda kalmışlardır. Maliye Teftiş Kurulu varlığını ve vergi denetimlerinde üstlendiği rolü uzun yıllar devam ettirmiştir. 2011 yılında 646 sayılı KHK ile kurum kapatılarak, çalışan personelin farklı adla çalışmaya devam etmesi ve görevlerinin kapsamının iç denetimle sınırlandırılması yoluna gidilmiştir. Merkezileşme yönünde yapılan bu değişiklik, 2017 Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle beraber devam etmiştir. Cumhurbaşkanlığı’na doğrudan bağlı yeni ve bürokratik hiyerarşinin dışında yeni kamu kurumları da oluşturulmuştur. Tüm süreç birlikte değerlendirildiğinde, çalışma mevcutta yapılmış tartışmaların ötesinde Maliye Teftiş Kurulu’nun kaldırılmasının bir merkezileşme çabası olduğunu ortaya koymaktadır.
Toplumsal cinsiyetle ilgili çalışmaların amacı, erkeğe göre dezavantajlı konumda bulunan kadının bu durumunun ortadan kaldırılmasıdır. Bu hedefe ulaşabilmek için devletin desteği gerekmektedir. Günümüz modern demokrasilerinde, karar verenler kimlerdir? Sorunlara vakıf kimselerin temsil edilebilmesi, çözümde kilit noktadır. Bunlar da yönetimin her kademesinde özellikle de karar alma mekanizmalarında kadınların bulunmasından geçmektedir. Oysa kadın ve erkek her iki cinsin meslek tercihlerinde; toplumsal kültürün etkisini bulmak mümkündür. Siyasetçi ve kamu yöneticisi olmanın eğitimle elde edilemeyecek bir liderlik yeteneğini gerektirdiği bir yana; acaba eğitim alarak bu meslekleri edinmek isteyen kişilerin cinsiyetleri nedir? Nitekim karar alma mekanizmalarında kadınların en az erkekler kadar temsil edilmesi tabii bir sonuç olmalıdır. Ancak siyasette ve kamu yönetiminde kadınların temsiline yönelik geçmiş araştırmaların yeterince olmadıklarını kanıtlamaktadır. Cinsiyet ve meslek seçimi arasındaki ilişkinin gözden geçirildiği bu araştırmada, siyaset bilimi ve kamu yönetimi bölümleri öğrenci sayıları üzerinde yapılan incelemeyle söz konusu ilişki doğrulanmaktadır. Böylelikle araştırmanın varsayımı, mesleki ve bilimsel boyutuyla ele alınmaktadır.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.