For some years, historical thinking and reasoning (HTR) have been important educational goals for upper secondary education in many countries. Nevertheless, teachers are often unsure of how to realise these ideas in the classroom. This article reports on the development of the domain-specific observation instrument Teach-HTR. It is intended for the further professional development of experienced history teachers who wish to foster historical thinking and reasoning, as well as to assist those who are doing their initial teacher training. The observation instrument was developed in several phases. A literature review was conducted to operationalise the dimensions of learning and teaching involved in historical thinking and reasoning. The content validity of this first version was evaluated by experts using a content validity rating form and subsequently revised. The final instrument consists of seven categories of teaching historical reasoning and 33 items. The instrument was piloted in 10 history lessons in Iceland and subsequently in 10 lessons in the Netherlands. Interrater reliability was evaluated using intraclass correlation coefficients (ICCs) and percentage of agreement. The internal consistency was evaluated using Cronbach's alpha. In the second pilot, the instrument showed acceptable inter-rater reliability and internal consistency. The outcomes of the two pilots are described, and examples are given of lessons with high and low scores. The instrument can help identify concrete examples of teaching historical thinking and reasoning and points for development, which makes it a promising instrument for professional development.

This study aims to give an insight into the beliefs that shape history teachers’ orientations towards their subject and how they approach it. We take a closer look at the beliefs of a group of teachers to see if there is a connection between those beliefs and whether and how they teach historical thinking and reasoning (HTR). HTR has been considered an important component in history teaching in many countries for some decades. Different factors may influence whether teachers are willing or able to teach it. Our main research question is: Which beliefs about goals and strategies of teaching history play a role in teachers’ inclinations towards teaching historical thinking and reasoning?

Framhaldsskólastigið fór ekki varhluta af breyttu starfsumhverfi vegna COVID-19-faraldursins. Þegar samkomubann var sett á í mars 2020 fluttist öll staðkennsla yfir í fjarkennslu og hélst það fyrirkomulag fram eftir vorönn 2020. Um haustið tók við tímabil síbreytilegra samkomutakmarkana. Kennt var ýmist á staðnum eða í eins konar blöndu af fjar- og staðnámi en í lok annar fluttist kennsla aftur alfarið yfir í fjarkennslu. Markmið þessarar rannsóknar er að varpa ljósi á starfsumhverfi íslenskra framhaldsskólakennara við síbreytilegar aðstæður árið 2020. Sérstök áhersla er lögð á starfsaðstæður framhaldsskólakennara, starfsskyldur, stuðning og álag en einnig á samskipti kennara við nemendur, foreldra og samstarfsfólk. Auk þess verður kannað hvort kyn og stærð skóla hafi áhrif á fyrrgreinda þætti. Unnið er með gögn úr tveimur könnunum Menntavísindastofnunar Háskóla Íslands sem lagðar voru fyrir starfsfólk framhaldsskóla. Fyrri spurningalistinn var lagður fyrir í lok vorannar 2020 og sá seinni í lok haustannar 2020. Niðurstöður sýna að kennarastarfið tók miklum breytingum á fyrsta ári heimsfaraldurs. Framhaldsskólakennarar fundu fyrir auknu álagi og þeim fannst starf sitt flóknara en áður. Streita jókst frá vormisseri til haustmisseris, þrátt fyrir þá tilfinningu kennara að þeir hefðu betri tök á starfi sínu. Konur vörðu meiri tíma í umönnun barna og þær fundu fyrir meiri streitu en karlar. Samstarf kennara var meira og fundir voru tíðari en kennurunum fannst samstarfið gagnlegt. Samskipti við nemendur og foreldra jukust í heildina, einkum að mati kvenkyns kennara. Kennarar töldu að skólarnir hefðu lagað starfshætti sína að breyttri stöðu nemenda á þessum krefjandi tímum. Niðurstöðurnar vekja áleitnar spurningar um starfsumhverfi kennara og starfsþróun þeirra á tímum heimsfaraldurs og síbreytilegra starfsaðstæðna. Þær eru jafnframt innlegg í samtal um hvernig megi bregðast við komandi kreppum og varpa ljósi á ýmsa veikleika í kerfinu.

Sú heimskreppa sem orðið hefur vegna COVID-19 faraldursins hefur haft gríðarleg áhrif á starf íslenskra framhaldsskóla. Vegna samkomubanns sem stjórnvöld lýstu yfir færðist allt staðnám á því skólastigi yfir í fjarnám (hér eftir fjarkennsla) á einni helgi. Markmið greinarinnar er að skoða hvernig framhaldsskólakennarar tókust á við nýjan raunveruleika meðan á samkomubanninu stóð, hvernig kennsluhættir breyttust og mat þeirra á námsgengi nemenda. Í greiningunni verður litið sérstaklega til áhrifa skólastærðar og fyrri reynslu kennara af fjarkennslu. Niðurstöðurnar eru byggðar á spurningalistagögnum sem Menntavísindastofnun Háskóla Íslands safnaði á vordögum 2020. Alls svöruðu 680 kennarar listanum. Niðurstöðurnar sýna að framhaldsskólakennurum tókst að bregðast hratt við ástandinu og halda úti kennslu í samkomubanni, þó í breyttri mynd væri. Flestir kennarar réðu að mestu sjálfir hvernig þeir höguðu kennslu sinni og töldu sig ekki fá mikinn stuðning í skólum sínum. Kennsla og námsmat varð einsleitara og kröfur til nemenda breyttust nokkuð. Flestir kennarar sýndu aukinn sveigjanleika og höfðu áhyggjur af slakari mætingu nemenda. Á öllum þessum þáttum var þó merkjanlegur munur eftir skólastærð og einnig hafði fyrri reynsla af fjarkennslu sitt að segja. Greinin er mikilvægt innlegg í umræðu um fyrirkomulag fjarkennslu í neyðarástandi (e. emergency remote teaching) (Bozkurt og Sharma, 2020) og þar er bent á atriði sem brýnt er að líta til við áframhaldandi þróun kennslu og kennsluhátta á framhaldsskólastigi. Greinin sýnir einnig hvers megnug kennarastéttin var í COVID-19 ásamt að þar er bent á flókin úrlausnarefni kennara og tækifæri til umbóta.

No abstract