Small and medium‐sized enterprises (SMEs) play an important role in the gross national product and employment in most emerging markets. However, little is known about their budgeting practices and, in particular, about the role of CEO characteristics for the adoption and extent of budget use. Drawing on a broad sample of manufacturing firms from Turkey, we shed light on the role of CEO characteristics for the adoption and extent of use of formal budgets. Our results suggest that apart from age and education, the CEO's openness to experience is an important factor for understanding budgeting practices in SMEs.

İç denetim bir kurumun ya da işletmenin faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer katmak amacıyla yürütülen bağımsız ve tarafsız(nesnel) bir güvence ve danışmanlık faaliyetidir. İşletmede yürütülen faaliyetler zaman içinde değişen işletme koşullarına bağlı olarak değişime uğramaktadır. İşletmede yürütülen kurumsal yönetim ve iç kontrol gibi işletme içi yapıların ortaya çıkışı ve gelişimi, iç denetim anlayışı ve uygulamalarının da farklı bir boyut kazanmasında etkili olmuştur ve risk odaklı iç denetim anlayışı ve uygulamaları önem kazanmıştır. Risk odaklı iç denetim uygulamaları işletme riskleri üzerinde odaklanarak bu risklerin işletme hedeflerine uygun bir şekilde yönetilebilmesini amaçlamaktadır. Özü itibari ile bakıldığında risk odaklı iç denetimin başlıca görevleri; işletmelerde kurumsal yönetim ve iç kontrol faaliyetlerinin denetlenmesi ve risklerin yönetilmesi konusunda üst yönetime danışmanlık hizmeti sunmaktır. Bu çalışmada ilgili konularda standart belirleyici kurumların yayınları ve genel kabul görmüş uygulama esasları çerçevesinde bir literatür taraması yapılmak suretiyle risk odaklı iç denetimin kavramsal çerçevesi açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca risk odaklı iç denetimin gelişimi, iç kontrol ve kurumsal yönetim ile ilişkisi ve işleyiş biçimi özet olarak sunulmuştur.

Planlama ve kontrol uygulamaları yönetim muhasebesi ve kontrol sistemlerinin başlıca fonksiyonlarındandır. Literatürde, durumsallık teorisini benimseyen çalışmaların büyük bir bölümünde; yönetim muhasebesinin fonksiyonları veya uygulamalarına etki eden faktörler incelenirken; genellikle batılı ülkelerde faaliyet gösteren büyük işletmeler esas alınmıştır. Bu çalışmanın amacı durumsallık teorisi temelindeki mevcut literatürün önerdiği faktörler ile Türkiye'de faaliyet gösteren KOBİ'lerin planlama ve kontrol uygulamaları arasındaki ilişkinin analiz edilmesidir. 136 KOBİ ile yapılan telefon anketi neticesinde, durumsallık teorisi değişkenleri, planlama ve kontrol uygulamaları ve işletme performansı arasındaki ilişki ampirik bulgularla açıklanmıştır.

No abstract

İşletmelerde, yöneticilerin karar alma sürecinde ihtiyaç duydukları bilgilerin büyük bir bölümü; işletme içi verinin işlenmesi suretiyle bilgiye dönüştürüldüğü bir sistem olan yönetim muhasebesi tarafından sağlanmaktadır. Bu bakımdan; işletmelerin ve dolayısıyla yöneticilerin ihtiyaç duydukları bilgilerin, tarih boyunca nasıl bir değişime uğradığı; yönetim muhasebesinin evrimini de açıklamaktadır. Günümüzde sofistike yazılımlar aracılığı ile kullandığımız süreç ve yöntemlerin tamamı, geçmişte; uygulandıkları dönemin yönetim gereksinimlerini karşılayan daha dar kapsamlı çözümler olarak yaşamlarına başlamışlardır. Tarihte dönüm noktaları sayılabilecek ve işletmeleri etkileyen her türlü politik, teknolojik değişim ve gelişim, yönetim muhasebesi uygulamalarına da etki etmiştir. Bu çalışmanın amacı, yönetim muhasebesinin tarih içindeki yolculuğunu, dönemler boyunca yaşanan ekonomik, politik ve teknolojik değişimlerin etkisi altında, ne şekilde geliştiğinin literatür incelemesi yolu ile açıklamaktır. Her bir yeni yöntem ve uygulamanın dönemin ihtiyaçları doğrultusunda ne şekilde doğduğu ve geliştiği kronolojik bir sıra ile sunulmaya çalışılmıştır.