Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η περιγραφή της βλάστησης των δασών της κεφαλληνιακής ελάτης που φύονται επί φλύσχη στην οροσειρά Οξυάς - Βορείων Βαρδουσίων και η συσχέτισή τους με την ξηρασία. Στόχος ήταν επίσης η εφαρμογή και σύγκριση δύο διαφορετικών μεθοδολογικών προσεγγίσεων για την ποσοτικοποίηση της ξηρασίας. Τα όρια των σημαντικότερων περιβαλλοντικών παραμέτρων, που επηρεάζουν την εξάπλωση των διαφόρων δασικών φυτοκοινωνιών της ελάτης, αξιολογήθηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν.Δύο μέθοδοι χρησιμοποιήθηκαν για τη ποσοτικοποίηση της ξηρασίας: ένας δείκτης υγρασίας/ξηρασίας (ΗΙ), ο οποίος ενσωματώνει μόνο τις κλιματικές συνιστώσες της ξηρασίας; και μια μέθοδος υδατικού ισοζυγίου, η οποία ενσωματώνει επιπρόσθετα τις εδαφικές συνιστώσες της ξηρασίας. Για τη χωρική πρόβλεψη των κατακρημνισμάτων και της θερμοκρασίας του αέρα χρησιμοποιήθηκαν γεωστατιστικές μέθοδοι και μέθοδοι γραμμικής παλινδρόμησης, ενώ για τον υπολογισμό της προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο r.sun, βασισμένο σε ένα σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών. Για την εκτίμηση της δυνητικής εξατμισοδιαπνοής (PETref) επιλέχθηκε, μετά από προσεκτική αξιολόγηση, μια εμπειρική μέθοδος (εξίσωση του Abtew). Η περιγραφή της βλάστησης των ελατοδασών βασίστηκε στη συλλογή χλωριδικών, δομικών και αβιοτικών δεδομένων από 45 δειγματοληπτικές επιφάνειες που πάρθηκαν με τυχαία στρωματωμένη δειγματοληψία. Για τη στρωμάτωση της περιοχής έρευνας χρησιμοποιήθηκε η κλιματική ξηρασία. Ο προσδιορισμός των υδατικών σταθερών του εδάφους πραγματοποιήθηκε σε αδιατάρακτα εδαφικά δείγματα που πάρθηκαν από τις 45 εδαφοτομές που πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις δειγματοληπτικές επιφάνειες. Οι επιφάνειες ταξινομήθηκαν με μια μέθοδο ανάλυσης ομάδων (cluster analysis) με σκοπό τη διάκριση των μονάδων βλάστησης. Οι διακριθείσες φυτοκοινωνίες περιγράφηκαν και συγκρίθηκαν με δημοσιευμένες δειγματοληψίες (relevés) από την κεντρική Ελλάδα. Έμμεση ταξιθέτηση (indirect ordination) των επιφανειών με τη μέθοδο της μη-μετρικής πολυδιάστατης κλιμακοποίησης (non-metric multidimensional scaling) εφαρμόστηκε με σκοπό τη μελέτη της διαβάθμισης της βλάστησης (gradient analysis). Για την ερμηνεία της διαβάθμισης της βλάστησης διάφορες συνιστώσες της ξηρασίας καθώς και άλλες βιοτικές και αβιοτικές παράμετροι χρησιμοποιήθηκαν. Για τον προσδιορισμό των σημαντικότερων περιβαλλοντικών παραμέτρων και την ποσοτικοποίηση των οριακών τους τιμών, για τις διάφορες δασικές φυτοκοινωνίες, εφαρμόστηκε η μέθοδος της δενδρικής ταξινόμησης (classification tree).Δύο δασικές φυτοκοινότητες διακρίθηκαν (Crepis fraasii – Abies cephalonica κοινότητα και Sanicula europaea - A. cephalonica κοινότητα) κατά μήκος της διαβάθμισης της έντασης ξηρασίας. Οι φυτοκοινότητες, που περιλαμβάνουν τέσσερις υποτύπους, εντάχθηκαν στη συνένωση Abietion cephalonicae. Η Crepis fraasii – Abies cephalonica κοινότητα εμφανίζεται στους ξηρότερους σταθμούς, σε αντίθεση με τη Sanicula europaea - A. cephalonica κοινότητα που καταλαμβάνει τις πιο υγρές θέσεις. Η συνταξινομική θέση και η ονοματολογία των μονάδων βλάστησης συζητήθηκε, καθώς και η σχέση τους με άλλες μονάδες βλάστησης από το χώρο της κεντρικής Ελλάδας. Ο δείκτης υγρασίας/ξηρασίας (HI) και η δυνητική εξατμισοδιαπνοή (PETref) αποδείχτηκαν οι πιο σημαντικές παράμετροι για τη διάκριση των δύο δασικών φυτοκοινοτήτων. Η Crepis fraasii - Abies cephalonica κοινότητα εμφανίζεται σε θέσεις όπου οι τιμές του HI είναι ≤ 0,26 κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ξηρότερων μηνών ή όπου η PETref ξεπερνά τα 1034,3 mm κατά τη αυξητική περίοδο. Αντίθετα, η Sanicula europaea - A. cephalonica κοινότητα εμφανίζεται σε θέσεις όπου ο HI είναι > 0.26 ή όπου η PETref δεν ξεπερνά τα 1034,3 mm. Μεταξύ των υποτύπων δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές όσων αφορά τη διαθέσιμη υγρασία. Η διαφοροποίησή τους θα μπορούσε να αποδοθεί, εν μέρει, σε αβιοτικές (έκθεση, κλίση, κάλυψη εδάφους με πέτρες και βράχια) και βιοτικές παραμέτρους (κάλυψη κομοστέγης, βάθος δασικού τάπητα, κάλυψη ξηροφυλλάδας) οι οποίες επηρεάζουν το μικροκλίμα και τις εδαφικές συνθήκες.Η εξάπλωση των δασικών φυτοκοινωνιών της κεφαλληνιακής ελάτης στην περιοχή έρευνας αντικατοπτρίζει μια βασική διαφοροποίηση σε ξηροφυτικά και μεσοφυτικά ελατοδάση κατά μήκος της διαβάθμισης της έντασης ξηρασίας. Ο δείκτης υγρασίας εμφανίζεται ως η καταλληλότερη περιβαλλοντική παράμετρος για την έκφραση των μεσο-κλιματικών συνθηκών ξηρασίας στα ελατοδάση της περιοχής έρευνας. Οι οριακές τιμές του δείκτη υγρασίας (ΗΙ) και της δυνητικής εξατμισοδιαπνοής (PETref) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη της χωρικής κατανομής των δύο δασικών φυτοκοινοτήτων. Η εμπειρική εξίσωση του Abtew έδωσε τα καλύτερα αποτελέσματα στην εκτίμηση της PETref και γι’ αυτό το λόγο συνιστάτε η χρήση του σε παρόμοιες εφαρμογές τοπικής κλίμακας στα ελατοδάση της κεντρικής Ελλάδας.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.