Εισαγωγή: Η απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI) διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση της TMD, καθώς επιτρέπει μια μη επεμβατική απεικόνιση της άρθρωσης που δεν είναι άλλως διαθέσιμη. Η ικανότητα να διακρίνει τα χαρακτηριστικά των διαφορετικών μαλακών μορίων καθιστά την MRI ανώτερη από άλλες μεθόδους απεικόνισης. Χωρίς ιοντίζουσα ακτινοβολία και εισβολή, η μαγνητική τομογραφία θεωρείται κατάλληλη για την ανάλυση του δίσκου TMJ και των γύρω ανατομικών δομών σε φυσιολογική και παθολογική κατάσταση. Η κλινική διάγνωση δεν επιβεβαιώ¬νεται από τα ευρήματα της εξέτασης MRI σε πολλές μελέτες. Η διαγνωστική ακρίβεια της κλινικής εξέτασης είναι μεταβλητή, κυμαινόμενη από 54% έως 90%.Σκοπός: ήταν η μελέτη των κροταφογναθικών διαταραχών (TMD) με απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI) με ενεργό και παθητικό άνοιγμα στόματος. Η δουλειά μας θεωρεί την τεχνική απόκτησης εικόνων μαγνητικού συντονισμού υπεύθυνη για την απόκτηση αντικειμενικών διαγνωστικών ευρημάτων.Υλικό και μέθοδος: Τα άτομα ήταν 30 ασθενείς οι οποίοι διαγνώστηκαν ότι είχαν «πρόσθια μετατόπιση με επαναφορά» σύμφωνα με το διαγνωστικό σύστημα RDC-TMD και η κλινική διάγνωση επιβεβαιώθηκε από τα ευρήματα της εξέτασης MRI σε θέση κλειστού στόματος. Για κάθε ασθενή υπολογίστηκε σε κλειστή θέση στόματος και για κάθε άρθρωση η απόσταση μεταξύ δύο σταθερών σημείων οστού, του κέντρου της κεφαλής του κονδύλου και της κορυφής του αρθρικού φύματος. Στη συνέχεια, οι ασθενείς εξετάστηκαν με παθητικό άνοιγμα στόματος (δαγκώνοντας σύριγγα 60ml) και με ενεργό μέγιστο άνοιγμα στο στόμα, χωρίς τη χρήση ενδοστοματικής συσκευής. Δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή ώστε το μέγιστο άνοιγμα κατά τη διάρκεια της εξέτασης μαγνητικής τομογραφίας, να είναι ότι ο ασθενής είχε κλινικά. Μετρήθηκαν με τον ίδιο τρόπο στη μέγιστη θέση ανοίγματος οι αποστάσεις μεταξύ των ίδιων οστικών στοιχείων.Αποτελέσματα: Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων μας έδειξε ότι το ενεργό και το παθητικό άνοιγμα είναι δύο διαφορετικές μέθοδοι που δίνουν πρόσβαση σε διαφορετικά ευρήματα απεικόνισης. Το πιο σημαντικό είναι ότι το ενεργό άνοιγμα δίνει γενικά μεγαλύτερη εμβέλεια κίνησης του κονδύλου και ότι μπορεί να αποκαλύψει υπεξάρ¬θρ¬η¬μα ως αποτέλεσμα υπερκινητικότητας ενώ το παθητικό άνοιγμα συστημα¬τικά το υποκρύπτει.Συμπέρασμα: Το εύρος κίνησης του κονδύλου και η καταγραφή της απόστασης που διανύθηκε από τη θέση του κλειστού στόματος στο μέγιστο άνοιγμα είναι η ποσοτικο¬ποιη¬μένη απόδειξη της παθολογίας των αρθρώσεων και θα πρέπει να παρέχεται από κλινικούς ιατρούς ακτινολογικών εργαστηρίων με μαθηματικούς όρους σε mm (χιλιο¬στά) και ως ποσοστό της κλειστής θέσης στόματος.

Ο υπολογισμός του διαθέσιμου οστικού υποστρώματος κατά τον προγχει­ρητικό έλεγχο για τοποθέτηση εμφυτευμάτων απαιτεί τη λήψη τομών κάθετων στην ακρολοφία. Η αξονική τομογραφία με τα ειδικά λειτουργικά προγράμματα ανασύν­θεσης τομών κάθετων στη φατνιακή ακρολοφία αποτελεί την πιο αξιόπιστη απει­κονιστική μέθοδο για τον προσδιορισμό της θέσης των διαφόρων ανατο­μικών μορίων και τον υπολογισμό του διαθέσιμου οστού. Η αξονική τομογραφία δεν καταργεί τις υπόλοιπες απεικονιστικές μεθό­δους, αλλά τις συμπληρώνει με εικόνες που δεν μπορούν να προκύψουν από αυτές. Το άριστο διαγνωστικό μέσο δεν είναι η αξονική τομογραφία, αλλά η σω­στή ιεράρχηση των διαφόρων εξετάσεων και η ορθή κλιμάκωσή τους, αξιολο­γώντας ανάλογα το διαγνωστικό κέρδος, την επιβάρυνση από την ακτινοβολία, την ακρίβεια των μετρήσεων, το πόσο προσβάσιμη είναι η κάθε μέθοδος, το οικονομικό κόστος και μια σειρά άλλα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η πανοραμική ακτινογραφία είναι η ενδεικνυόμενη ως αρχική εξέταση για τη συλλογή πληροφοριών. Η συμβατική τομογραφία προτείνεται για τον προεγχειρητικό έλεγχο περιοχών περιορισμένης νωδότητας. Η αξονική τομογραφία προτείνεται για τον έλεγχο περιοχών εκτεταμένης νωδότητας ή σε σύνθετα περιστατικά γναθοπροσωπικής χειρουργικής αντιμετώ­πισης που θα αποκατασταθούν με εμφυτεύματα. Σκοπός της ερευνητικής αυτής εργασίας ήταν η συμβολή στη μελέτη της αντικειμενικότητας της εκτίμησης του ύψους της φατνιακής ακρολοφίας με τη χρήση του λειτουργικού προγράμματος Denta-Scan σε ασθενείς που εξετάζονται σε αξονικό τομογράφο. Για το σκοπό αυτό εξετάστηκαν 51 ασθενείς και συνολικά 59 γνάθοι μερικής νωδότητας. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης οι ασθενείς έφεραν εντός της στοματικής κοιλότητας bite-block σιλικόνης που συγκρατούσε παράλληλα και σ’ επαφή με τη φατνιακή απόφυση, πλακίδιο αλουμινίου γνωστών διαστάσεων. Στις κάθετες τομές ανασύνθεσης μετρήθηκε το πλάτος του πλακιδίου με διαβήτη ακριβείας επί της κλίμακας που εμφανίζεται στο φιλμ. Οι μετρήσεις έγι­ναν από δύο βαθμολογητές, οι οποίοι βαθμολόγησαν από δύο φορές ο καθένας. Μετρήθηκε η αξιοπιστία και η συμφωνία των βαθμολογητών για το σύνολο του δείγματος και για τον κάθε ασθενή χωριστά. Καταδείχθηκε ότι οι ανεπαίσθητες κινήσεις αναπνοής και κατάποσης επηρεάζουν τη σαφήνεια της εικόνας, η οποία με τη σειρά της επιδρά στην ακρί­βεια των μετρήσεων. Καταδείχθηκε η καθοριστική σημασία της προσωπικής παρέμβασης του εξεταστή στην ακρίβεια των μετρήσεων και η αδυναμία της ίδιας της μεθόδου μέτρησης επί του ακτινογραφικού φιλμ σε επίπεδο δεκάτων του χιλιοστού. Το άνω όριο σφάλματος για τις τομές ανασύνθεσης του Denta-Scan υπολογίστηκε στα 2 εκ. του χιλιοστού (0,2 mm). Η μετρική ακρίβεια του προγράμματος δεν έδειξε να επηρεάζεται από το είδος της γνάθου (άνω ή κάτω) αλλά από την περιοχή νωδότητας, παρουσιά­ζο­ντας στατιστικά μεγαλύτερο σφάλμα στις οπίσθιες περιοχές (+18,6 εκ. του χιλιο­στού) απ’ ότι στις πρόσθιες (+2,3 εκ. του χιλιοστού). Από τα αποτελέσματα, τέλος, διαπιστώθηκε ότι οι τομές ανασύνθεσης είναι κάθετες στο επίπεδο που ορίζει η καμπύλη που χαράσσουμε στην εγκάρσια τομή αναφοράς και όχι στην επιφάνεια της φατνιακής ακρολοφίας, γι’ αυτό και η επιλογή των σημείων από τα οποία διέρχεται είναι κρίσιμης σημασίας.