An analysis on anthropogenic degradation of volcanic relief in the Cappadocia Volcanic Province

Abstract

Bu çalışmada Kapadokya Volkanik Provensi'ndeki, Pliyo-Kuvaterner yaşlı volkanik rölyefin antropojenik (insan kaynaklı) degradasyonu (bozulması) analiz edilmiştir. Volkanik rölyefin tahribata uğrayan unsurları arasında lav akıntılı piroklastik koniler, lav domları, piroklastik (kül, pomza ve cüruf) koniler ve maarlar (patlama kraterleri) gelmektedir. Kanaatimizce volkanik yerşekillerinin tahrip edilmesi, bilinçsiz şekilde sürdürülen antropojenik bir süreç ve çözülmeyi bekleyen önemli bir güncel problemdir. Provenste her biri belirli bir jeolojik zamanın tanığı durumundaki volkanik yer şekillerinin insan kaynaklı tahribatı belirli kesimlerde yoğunluk kazanmıştır. Bu kesimler arasında; Karapınar (Konya)-Karacadağ (1375 m), Karacadağ-Hasan Dağı, Hasan Dağı'nın (3268 m) kuzeyi ve Acıgöl (Nevşehir)-Göllüdağ-Melendiz dağları (2963 m) arasındaki genç volkanik rölyef bulunmaktadır. İlk belirlemelere göre inceleme alanında 14'ü lav domu, 2'si maar, 22'si lav akıntılı veya kül ve cüruf egemen piroklastik koni ve 4'ü de lav akıntısı olmak üzere tam 42 noktada kayda değer tahribat tespit edilmiştir. Adeta kum-çakıl ocaklarına dönüştürülmüş bu topografyalarda daha şimdiden bazı konilerin morfolojisi bozulmuş ya da bozulma aşamasına gelmiştir. Bu bağlamda çevredeki diğer volkan konileri de tehdit altındadır.nYakın jeolojik zamanın volkanik gelişimine ışık tutan, doğal süreçlerin izlenmesinde bilimsel öneme ve belge niteliğine sahip, pek çok gelişmiş ülkede doğal sit ve jeolojik/jeomorfolojik miras olarak tanınan volkanik yerşekillerine sahip çıkılması gerekmektedir.

Antropojeni̇k Kaynakli Jeomorfoloji̇k Deği̇şi̇mleri̇n Oluşmasindaki̇ Faktörleri̇n Coğrafi̇ Anali̇zi̇: Maltepe İlçesi̇ (İstanbul) Örneği̇

“…Anthropogenic geomorphology; It examines man-made landforms within the scope of many factors, the relief changes on the surface, the morphometric dimensions of this change and its effects on many natural elements, especially topography, with various systematic methods (Walker, 1991;Goudie, 1993;Jefferson, Wegmann & Chin 2013;Harden, Chin & English, 2014;Tarolli, 2016;Verburg, Dearing & Dyke, 2016;Brown vd., 2017;Ertek, 2017: Li vd., 2017Tarolli vd., 2019;Xiang vd., 2019;Cao, Sofia & Tarolli 2020). The concept of anthropogenic geomorphology in Turkey, has begun to show a slow but steady progress in recent years with different approaches (Efe vd., 2008;Ekinci, 2006;Özşahin, 2013;Ertek, 2016;Karataş, 2016;Kopar, Çelik & Bayram, 2018 The research basically consists of three main parts. These sections consist of the production of the anthropogenic geomorphology map of the site, the determination of the anthropogenic originated geomorphological changes and the statistical relational analysis of the factors in the change.…”

“…Türkiye' de antropojenik jeomorfoloji kavramı, son yıllarda farklı yaklaşımlarla yavaş da olsa gelişme göstermeye başlamıştır (Ekinci, 2006;Efe vd., 2008;Özşahin, 2013;Ertek, 2016;Karataş, 2016;Kopar, Çelik & Bayram, 2018;Güner, 2019;Uzun, 2020a;Uzun 2020b;Sümer, Tekin & Alak, 2020). Ülkemizde son yıllarda yoğun nüfuslu yerleşmeler başta olmak üzere göç ve şehirleşme, ulaşım, madencilik, turizm tesisleri gibi antropojenik unsurlar jeomorfoloji üzerinde değişimlere neden olmaktadır (Ekinci, 2006;Ertek & Erginal, 2006;Efe vd., 2008;Ekinci & Yalçınkaya, 2015;Ertek, 2017;Karataş, 2016;Kopar, Çelik & Bayram, 2018;Turoğlu, 2019;Uzun, 2020b). Bu çalışmada da inceleme sahası olarak İstanbul ilinin Anadolu yakasında yer alan ve son yıllarda antropojenik kökenli değişimlerin yoğunlaştığı Maltepe ilçesi seçilmiştir.…”

REE'lerin Belirlenmesine Yönelik Çeşitli Analitik Teknikler Üzerine Bir Derleme

“…World reserves of REEs are132 million tonnes (Balaram 2019), but REEs reserves potentially in Turkey are approximately 50 million tonnes (Öztürk et al, 2019). The Çanaklı, Kızılcaören, Karacaören, Kuluncak, Divriği, Keban, Kemiklitepe, Kızıldağ, Seydişehir, Şarkikaraağaç, Aksu, Doğankuzu and Sofular in Turkey, contain important potentially sources of REEs mineralisation (Deady et al, 2016;Yıldız et al, 2016;Kopar et al, 2018;Akıska et al, 2019;Öztürk et al, 2019). Moreover, Agostini et al (2019) investigated by some trace element contents, in particular the LILE and the REE of the youngest volcanic rocks in the region (Elazığ, Karakoçan, Tunceli, Mazgirt, Pertek).…”