Bi̇lgi̇ İfşasi (Whistleblowing) Ve Deneti̇m

Uyar, Süleyman

doi:10.11611/jmer412

Cited by 21 publications

(6 citation statements)

References 1 publication

Supporting

Mentioning

Contrasting

Unclassified

Order By: Relevance

“…Buna gerekçe olarak da yapılan çeşitli çevirilerin birçoğunun kelimeye karşılık gelmemesi ve uluslararası literatürdeki birlik gösterilebilir. Türkiye'de yapılan çeşitli araştırmalarda whistleblowing kelimesinin orijinali kullanılırken bazılarında ise kelime için "Bilgi uçurma" (Aydın, 2003), "Sorun bildirme" (Erdost & Çolak, 2004), "Ahlaki olmayan davranışların duyurulması" (Esen & Kaplan, 2012), "Bilgi ifşası ve ihbar" (Mercan vd., 2015), "İzharcılık" (Taş & Antalyalı, 2015), "Bilgi ifşası" (Uyar & Yelgen, 2015), "Bilgi uçurma" (Toker Gökçe & Oğuz, 2015), "İfşa" (Arslan & Kayalar, 2017) gibi farklı karşılıklar tercih edilmiştir. İfşa kelimesinin kökeni Arapça olup dilimizde: "gizli bir şeyi açığa çıkarma, yayma" anlamındadır (TDK, 2020).…”

Section: Whistleblowing Kavramının Ortaya çıKışı Ve Tanımıunclassified

Kişilik Özellikleri ve Whistleblowing Niyeti: HEXACO Modeli ile Kavramsal Bir Bakış

Turan¹,

Haşit²

2021

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

Bu çalışmanın amacı kişilik özellikleri ile içsel ve dışsal whistleblowing niyetleri arasındaki ilişkiyi kavramsal olarak incelemektir. Çalışmada kişilik özellikleri, whistleblowing kavramlarına yönelik literatür taraması yapılmıştır. Kişilik özellikleri bazı çalışanların yasal ya da etik olmayan davranışları ihbar etmede diğerlerinden farklı davranmalarının sebeplerinden birisi olarak gösterilmektedir. Kişilik özelliklerini ölçmek amacıyla birçok envanter kullanılmakla beraber bunlardan birisi de bazı özellikleri ile beş faktör modelinden ayrılan altı faktörlü HEXACO modelidir. Kişilik özellikleri ve whistleblowing arasındaki ilişkiye yönelik olarak incelenen bazı çalışmaların sonuçlarında uyumluluk, sorumluluk ve dışa dönüklük gibi kişilik özelliklerinin whistleblowing niyeti üzerinde etkisi olduğu bulgulanmıştır.

show abstract

Section: Whistleblowing Kavramının Ortaya çıKışı Ve Tanımıunclassified

Kişilik Özellikleri ve Whistleblowing Niyeti: HEXACO Modeli ile Kavramsal Bir Bakış

Turan¹,

Haşit²

2021

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

show abstract

“…Türkiye'deki konu ile ilgili araştırmalarda whistleblowing kavramına ait tek bir karşılık kullanılmamış, bunun yerine bazen İngilizce orijinal kelime bazen de birden çok Türkçe kavram kullanılmıştır. Örneğin bilgi uçurma (Toker, Gökçe ve Oğuz, 2015), Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Esen ve Kaplan, 2012), İfşa (Arslan ve Kayalar, 2017), Bilgi ifşası (Uyar ve Yelgen, 2015) ve bilgi ifşası ve ihbar (Mercan, Altınay ve Aksanyar, 2015) karşılıkları çeşitli araştırmalarda kullanılmıştır. Araştırmamızda kelimenin özgün halinin kullanılması tercih edilmiştir.…”

Section: Whistleblowing Ve İlgili Kavramlarunclassified

Analysis of Whistleblowing Intention with the Theory of Planned Behavior: A Study on the Healthcare Sector Employees

Turan

İpçioğlu

2018

Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

ÖzAraştırmamızın amacı sağlık sektöründe çalışanların whistleblowing'e yönelik niyetlerini Ajzen'in Planlı Davranış Teorisi (PDT) ile açıklanıp açıklanamayacağını incelemektir. PDT, diğer birçok araştırmada niyet ve onu etkileyen değişkenleri açıklamada başarılı olmuş, güvenilir bir modeldir. Araştırma evrenini Bilecik ilinde yer alan sağlık sektörü çalışanları oluştururken, tesadüfi örnekleme yoluyla elde edilen 122 anket formu örneklemi oluşturmuştur. Araştırma sonucunda, PDT'nin davranışa yönelik niyeti açıklamaya yetkin bir model olduğu ve çalışanların dışsal yollardan ziyade içsel yolları tercih ettikleri bulunmuştur. İçsel süreçler içinde de bağlı oldukları ilk amiri bilgilendirmeyi tercih ettikleri ortaya çıkmıştır. Tutumun etkisi bütün değişkenler üzerinde istatistiki olarak anlamlıdır fakat öznel norm ve algılanan davranışsal kontrolün etkisi her zaman diğer değişkenlerde istatistiki olarak anlamlı değildir. Yasal ya da etik olmayan bir durumla karşılaşan çalışanlarının oranı %36 ve bunların da %41'inin bu durumu bildirdiği bulunmuştur. Öznel norm açısından bakıldığında ise çalışanların sosyal çevreleri ile iç çevrelerinden algıladıkları sosyal baskının da farklı olduğu görülmüştür. Whistleblowerlar açısından ise, çalışanların %60'ı bu kişileri kahraman olarak görmektedir. A b s t r a c tThe purpose of this study is to investigate whether or not the intentions of the health sector employees for whistleblowing can be explained by Ajzen's Planned Behavior Theory (PDT). The TPB is a reliable model that has been successful in explaining the intention and variables affecting it in many other types of research. The sample includes 122 employees in healthcare sector in Bilecik. As a result of the analyzes, it was found that the PDT is an adequate model for explaining the behavioural intention and that there is a difference between the internal and external whistleblowing intentions of the employees. Within the internal processes, it is revealed that they prefer to be informed their immediate supervisor. The effect of attitude is statistically significant on all variables, but the effect of subjective norm and perceived behavioural control is not always statistically significant in other variables. The proportion of employees who faced an illegal or unethical situation was found to be 36% and 41% of them reported this. From the perspective of the subjective norm, it is understood that the perceived social pressure of employees is different from the social and business environments. In terms of whistleblowers, 60% of employees see these people as heroes.

show abstract

“…Çalışanların şahit oldukları ve maruz kaldıkları etik dışı hareketleri olumsuz durumları ilgililere bildirmesi örgütte şeffaflığın oluşması ve bu olumsuz durumun ortadan kaldırılması açısından önemlidir. Çünkü ifşa sonucunda örgüt içinde denetimler yapılacak ve olumsuz durumların ortadan kaldırılmasına yönelik tedbir ve düzenlemeler yapılacaktır (Aydın, 1998;Delmas, 2014;Uyar ve Yelgen, 2015). Bu bağlamda, bilgi uçurma kavramı, ortaya çıkışı, kuramsal temelleri, nedenleri, sonuçları alan yazında yer alan bilgiler eşliğinde açıklanacaktır.…”

Section: Introductionunclassified

Örgütsel Davranış: Güncel Konular

Ayar,

Yıldız,

Bilen

et al. 2023

View full text Add to dashboard Cite

“Her seher Besmeleyle açılır dükkanımız Ahi Evran-ı Velidir; dâhi Pirimiz, Üstadımız” ve “Dükkân kapusu Hak kapusu, Hakkına yalvar, çeşmim gibidir çeşmeleri akmasa da damlar” düsturu ile başlayan meslek teşkilatlarından kitlesel çapta iş gören büyük işletmelere döndüğümüz günümüzde örgütsel faaliyetlerin kalitesi sadece hizmet ve üretimden ibaret olmanın ötesinde içerisindeki üyelerinin varlıkları ve işe dokunuşları ile de şekil almaktadır. Örgütsel yaşamdaki her bir üye, örgütte yaşayan sadece bir organizma olmanın ötesinde, aynı zamanda örgütsel sunumun da bir mimarıdır. Bu açıdan Örgütsel Davranış’ı yalnızca örgüt içerisinde gerçekleşen davranışlar bütünü olarak görmek bir eksiklik olacaktır. Örgütsel davranış bütün örgüt üyelerinin davranışlarının neden ve neticelerinin incelendiği, örgüt amaçları ile bu davranışların uyumsallaştırılmaya çalışıldığı, aynı zamanda sürekli kontrol edildiği çalışmaları içeren bir disiplindir. Davranışları birey, grup ve örgüt bazında ele alarak davranışlar arası ilişkiler ve örgütsel yaşamdaki etkileri ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Örgütsel yaşam insan yaşamı gibi çevreden etkilenmekte, çevreyi etkilemekte ve onunla birlikte değişmektedir. Bu açıdan örgüt yaşamı hem daha önceki yaşamını olgunlaştırmakta hem de yeni durum ve gelişmelerle öğrenmektedir. Bu durum sebebiyle örgütsel davranış gündemi sürekli değişen bir konjonktür sergilemektedir. Bu kitap örgütsel davranışta güncel konuları ortaya koymaktadır. Kitabın öncelikli odağı değişen örgütsel davranış literatüründe yeni olan konuları kavramsal manada ortaya koymaktır. Kitap araştırmacı ve yenilikçi akademisyen bölüm yazarlarının birikimlerini de ortaya koymaktadır. Bu açıdan güncel konular takip edilerek örgütsel çerçevede sunumu yapılmıştır. Kitap uzun soluklu ve titiz bir emeğin ürünüdür. Örgütsel yaşamı araştıran ve yönetenlere, ayrıca soluyanlara bu kıymetli eserin katkı sağlaması dileğiyle, Dr. Yasemin GÜLBAHAR ANKARA, 2023

show abstract

Bi̇lgi̇ İfşasi (Whistleblowing) Ve Deneti̇m

Cited by 21 publications

References 1 publication

Kişilik Özellikleri ve Whistleblowing Niyeti: HEXACO Modeli ile Kavramsal Bir Bakış

Kişilik Özellikleri ve Whistleblowing Niyeti: HEXACO Modeli ile Kavramsal Bir Bakış

Analysis of Whistleblowing Intention with the Theory of Planned Behavior: A Study on the Healthcare Sector Employees

Örgütsel Davranış: Güncel Konular

Contact Info

Product

Resources

About