Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Bazı Yaygın Fiğ (Viciasativa L.) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi

Abstract

Özet: Araştırma, Diyarbakır ekolojik koşullarında bazı yaygın fiğ genotiplerinin verim ve verime etkili bazı öğelerin incelenmesi amacıyla, 2011-2013 yıllarında GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü arazisinde yürütülmüştür. Araştırmada toplam 20 farklı yaygın fiğ genotipi kullanılmış olup, tarla denemeleri tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada; yeşil ot verimi, kuru ot verimi ve tohum verimi ile birlikte, % 50 çiçeklenmeye kadar geçen süre, bitki boyu, ana sap uzunluğu, ana sap sayısı, bitkide bakla sayısı, baklada tohum sayısı ve bin tane ağırlığı gibi bazı özellikler de incelenmiştir. Araştırmanın her iki yılında da; % 50 çiçeklenmeye kadar geçen süre ve baklada tohum sayısı özellikleri hariç incelenen diğer tüm parametreler bakımından genotipler arasında istatistiki anlamda önemli farklılıklar belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre; genotiplerin, % 50 çiçeklenmeye kadar geçen süre 157.8-174.0 gün, bitki boyu 33.9-62.6 cm, ana sap uzunluğu 52.0-83.3 cm, ana sap sayısı 1.6-2.6 adet, bitkide bakla sayısı 13.5-21.2 adet, baklada tohum sayısı 4.7-5.6 adet, yeşil ot verimi 1522.0-3232.3 kg da -1 , kuru ot verimi 308.0-919.5 kg da -1 , tohum verimi 92.2-293.7 kg da -1 ve bin tane ağırlığı 46.5-84.5 g arasında değişim gösterdiği saptanmıştır. Bu sonuçlara göre, Diyarbakır ili iklim ve toprak koşullarında; ot üretimi amacıyla "D-135" isimli yaygın fiğ genotipinin, tohum üretimi amacıyla ise "İFVS-715" ve "GAP-59998" yaygın fiğ genotiplerinin yetiştirilmesi önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Yaygın fiğ, bitki boyu, kuru ot verimi, tohum verimi, 1000 tane ağırlığı Researches on Determination Yield and Yield Components of Some Common Vetch (Vicia sativa L.) Genotypes in Ecological Conditions of DiyarbakırAbstract: The research was conducted to determine yield and yield components of some common vetch genotypes in order to examine some of the traits, during 2011-2013 seasons in GAP International Agricultural Research and Training Center was carried out on the experimental field. In the study, a total of 20 different genotypes were used common vetch, field trials randomized block design with 3 replications was established. In the study, herbage yield, hay yield and seed yield in addition to days to %50 flowering duration, plant height, main stem length, main stem number, pod number per plant, grain number per pod as affecting yield some properties were also investigated. In both years of the study, days to %50 flowering duration and grain number per pod characteristics examined, except among genotypes for all other parameters are determined significant differences in statistical terms. According to the average of two years result; days to %50 flowering duration, plant height, main stem length, main stem number, pod number per plant, grain number per pod, herbage yield, hay yield, seed yield, 1000 seed weight were changed between 157.8-174.0 days, 33.9-62.6 cm, 52.0-83.3 cm, 1.6-2.6 number, 13.5-21.2 number, 4.7-5.6 number, 1522.0-3232.3 kg da -1 , 308.0-...

Determination of the Proper Sowing Time for Some Silage Corn Varieties under the Ecological Conditions of Bingöl Province

“…Ortalama bitki boyu Görkem çeşidinde 20,3 cm, Kralkızı çeşidinde 16,7 cm olarak elde edilmiştir. Yaygın fiğde daha önce yapılan çalışmalarda bitki boyu; Çukurova koşullarında 90-114 cm [8], Samsun koşullarında 94,7-100,4 cm [9], Antalya koşullarında 58,4-81,1 cm [10], Diyarbakır koşullarında 33,5-58,9 cm [11] ve 57,7-78,8 cm [12] [17], yine Diyarbakır koşullarında %29,90-47,33 [16] ve Iğdır koşullarında ise %40,63-47,27 olarak [18] saptanmıştır.…”

“…Ortalama kuru ot verimi Karakaya çeşidinde 129,7 kg/da, Özgen çeşidinde ise 90,2 kg/da olarak elde edilmiştir. Daha önce yapılan bir çalışmada Diyarbakır koşullarında koca fiğde bitki boyu 70,8-92,5 cm, yeşil ot verimi 2207,0-4097,8 kg/da ve kuru ot verimi 526,2-935,2 kg/da [19] olarak tespit edilmiştir.…”

“…(2004) tarafından 2582-4157 kg/da [8], Erdurmuş ve ark. (2010) tarafından 1196-2056 kg/da [10], Seydoşoğlu (2014) tarafından 1869,3-2791,0 kg/da[12] olarak elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen değerler bu değerlerden daha düşük olarak tespit edilmiştir.…”

“…Ortalama kuru ot verimi Görkem çeşidinde 171,8 kg/da, Kralkızı çeşidinde 126,9 kg/da olarak elde edilmiştir. Yaygın fiğ ile ilgili daha önce yapılan çalışmalarda kuru ot verimleri; Çukurova koşullarında 504-673 kg/da [8] ve 538-613 kg/da[14], Antalya koşullarında 282-494 kg/da[10] ve Diyarbakır koşullarında 44,7-707,0 kg/da[12] olarak saptanmıştır.Ekim zamanlarının sadece Kralkızı çeşidinde tane verimini önemli (%1) seviyede etkilediği tespit edilmiş olup, en yüksek tane verimi bu çeşidin birinci ekim zamanından elde edilmiştir. Ortalama tane verimi Görkem çeşidinde 101,1 kg/da, Kralkızı çeşidinde 24,3 kg/da olarak elde edilmiştir.…”

Evaluation of Some Common Vetch (Vicia sativa L.) Line and Cultivars in Terms of Seed Yield, Straw Yield and Straw Quality in Bingöl Conditions

“…Ülkemizde adi fiğlerin ot verimi, tohum verimi ve ot (kuru ot) kalitesi ile ilgili olarak (Karadağ ve Büyükburç, 2004;Çil ve ark., 2006;Erdurmuş ve ark., 2010;Babat ve Anlarsal, 2011;Kökten, 2011;Seydoşoğlu, 2014;Temel ve ark., 2015) bir çok araştırma yürütülmüştür. Ancak adi fiğlerde tohum verimi elde edildikten sonra geriye kalan samanın (kes) yem değeri açısından sahip olduğu kalitenin tespitine yönelik olarak yürütülen çalışmalar, yok denecek kadar az sayıdadır.…”