Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması

Abstract

Ana ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinin tarımsal ve teknolojik özelliklerinin incelendiği bu araştırma, GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi araştırma ve uygulama alanında 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Farklı tohumluk kuruluşlarından temin edilmiş, Güneydoğu Anadolu Bölgesi iklim koşullarına uyumlu, farklı vejetasyon süresine sahip olan 15 adet tane mısır çeşidi araştırmada materyal olarak kullanılmıştır. Tane verimi ile ele alınan tüm özellikler arasındaki ilişkiler önce korelasyon analizi sonra da önemlilik arz eden karakterler Biplot analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada, ana ürün tane veriminin 1580,2 kg/da (PR31D24) ile 1278,7 kg/da (Ada 95.16) arasında değiştiği, ortalama 1388,8 kg/da olduğu saptanmıştır. İkinci ürün tane veriminin ise 1502,3 kg/da (Katone) ile 1082,2 kg/da (Breaker) arasında değiştiği, ortalamanın 1266,0 kg/da olduğu belirlenmiştir. Biplot analizine göre; PR31D24, SyRadioso ve P.31G98 çeşitleri arasında olumlu ilişkinin olduğu ve tane verimi, klorofil miktarı, hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı yönünden aynı bölgede yer aldıkları saptanmıştır. Bunun yanında Sakarya, Ada 334, Katone, Ada 95.16 ve Breaker çeşitlerinin ise bitki boyu, tepe püskülü çıkarma süresi, hasatta tane nemi, ham protein oranı ve nişasta oranı bakımından ayrı bir bölgede bulunduğu ve aralarındaki ilişkinin ise olumlu olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ham yağ oranı ve ham protein oranı özelliklerinin diğer özellikler ile aralarında olumlu bir ilişki tespit edilememiştir. Merkezde yer alan AS 71 ve Katone çeşitleri incelenen özelliklerin tamamında denemenin ortalamasına yakın değerler gösterdiği saptanmıştır.

Inbred Line Improvement with Doubled Haploid Technology in Maize Breeding

“…Bu sonuç test melezlerinde SPAD değerlerinin benzer seviyede olduğunu ve standart çeşitlerdeki gibi istenilen seviyede olduğunu göstermektedir (Çizelge 5). Daha önce yapılan çalışmalarda SPAD değerini Erdal (2014) 38.8-47.3;Topal (2016) 56.07-68.47; Alp & Kahraman (2017) ana ürün mısırda 48.5-56.4, ikinci üründe ise 53.8-59.8 arasında değerler saptamışlardır. Çalışmamızda kullanılan DH melezlerinin SPAD değerlerinin genel olarak standart çeşitlerden yüksek olması verim ve kuru madde üretme potansiyellerinin yüksek olduğunu göstermektedir.…”