Doğal Karar Verme Ölçeği (DKVÖ): Kavramsal Tanım ve Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı doğal karar verme davranışlarını ölçmede kullanılabilecek "Doğal Karar Verme Ölçeği"ni geliştirmektir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlilik çalışmaları en az 10 yıl deneyimi bulunan 554 yöneticinin (63 itfaiyeci, 143 polis, 12 acil servis ekibi, 184 askeri personel ve 152 yönetici) katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Ölçek geliştirme çalışmasında açıklayıcı faktör analizi kullanılmış, kriter geçerliliği yapılmış, madde ayırt edicilikleri belirlenmiş, paralel test yapılmış ve Cronbach Alpha güvenirlik değeri (α=0.809) hesaplanmıştır. Analizler sonucunda, altı maddelik "doğal karar verme ölçeği" geliştirilmiştir.

Şantiye Mühendislerinin Karar Verme Davranışlarının İncelenmesi

“…Rasyonel süreçlerin aksine bu unsurları bir bütün olarak ele alan "doğal karar verme (DKV)" modeli, karar vericinin zorlu şartlar altında o anki duygusal reaksiyonunun değerlendirilerek karar verme süreçlerinin incelenmesi esasına dayanır (Erikçi & Yaşar, 2021). Karar verme sürecine rasyonel faktörleri de dahil eden ve süreci bir bütün olarak ele alan Doğal Karar Verme (DKV) modeli, en küçük ayrıntıların bile büyük bir öneme sahip olduğu kaotik ortamlara da uyum sağlamaktadır (Sundu & Yaşar, 2020). İnsanların gerçek hayatta edinmiş oldukları sezgi ve deneyimleri ne biçimde kullandıkları, doğal karar verme alanında yapılan çalışmalar ile açıklanmaya çalışılmıştır.…”

“…Pek çok alanda araştırma konusu olma potansiyeline sahip olan doğal karar verme modeli en çok ABD Deniz Kuvvetleri'nin ilgi odağı olmuştur. Cannon-Bowers & Salas (1998)'ın araştırmalarında yer verdiği" Tactical Decision Making Under Stress (TADMUS)" Türkçe anlamıyla" Stres Altında Taktiksel Karar Verme" çalışması, ABD Deniz Kuvvetleri askerlerinin stres altında karar verme konusunda eğitilmesine kaynak olmuştur (Sundu & Yaşar, 2020).…”

The instrumental role of forgiving in the relationship between cognitive flexibility and decision-making and happiness in athletes

“…Developed by Sundu and Yaşar, [49] the Natural Decision Making Scale consists of 6 items and one dimension. The Cronbach's Alpha coe cient calculated for the whole scale is 0.80.…”