I. Dünya Savaşi Sirasinda Rus Donanmasinin Trabzon Ve Çevresi̇ni̇ Bombalamasi

Abstract

Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'nda mücadele ettiği cepheler içinde, geleceğe yönelik en ağır ve dikkate değer gelişmeler hiç kuşkusuz Kafkas Cephesi'nde meydana gelmiştir. Savaşın başlangıcıyla birlikte Rus donanması Osmanlı Devleti'nin Karadeniz'deki limanlarını ve kıyı şehirlerini bombalamaya başlamıştır. Kafkas Cephesi'nin çökmesi ve üstünlüğün Rus ordusuna geçmesiyle denizden ve karadan Rus ordusunun kıskacına giren Doğu Karadeniz Bölgesi, 1916-18 yılları arasında çok dramatik olaylara sahne olmuştur. Bunlardan en önemlisi bölge Müslümanlarının batı illerine doğru başlatmış oldukları kitlesel göç olayıdır. Bölgede "Muhacirlik" olarak adlandırılan bu dönem halkın sosyal hafızasında derin izler bırakmış ve sözlü kültürle günümüze kadar ulaşmıştır.

I. Dünya Savaşi’nda Eynesi̇l Yöresi̇nde Rus İşgali̇ni̇n Anilara Yansimalari

“…Trabzon yöresinin tarihi, coğrafi ve stratejik önemine dikkat çeken Öksüz ve Usta, 32 Rusların yayılma politikalarında Trabzon'un, "genelde ilk adım ya da atlama noktalarının başında" geldiğine dikkat çekmişlerdir. Rusların en büyük hedefleri arasında Trabzon'u alarak İstanbul'a kadar ilerlemek vardı.…”

“…Kaynağın önemine atfen çalışmada ayrı bir başlık olarak değerlendirilmiştir. Araklı'daki direniş ve yaşanan acı olaylar,31 yörede Ruslara karşı verilen sivil mücadelenin niteliğini açıkça ortaya koymaktadır.Trabzon yöresinin tarihi, coğrafi ve stratejik önemine dikkat çeken Öksüz ve Usta,32 Rusların yayılma politikalarında Trabzon'un, "genelde ilk adım ya da atlama noktalarının başında" Karadağ'daki cephelerinin bozulmasıyla batıya doğru çekilmeye başlayan Türk askerlerinin konuşmalarını, o anın tanığı olan Üzümözü (Şalpazarı) köyünden 1904 doğumlu Ali Rıza Karaçoban şöyle aktarmıştır: "Karadağ'daki birliğimiz bozuldu.Biz buradan Dizgine'ye çıkacağız. Oradan Çavuşlu Deresi'ni takiben Harşit nehri boyuna geçip Rus'a karşı cephe tutacağız!"…”