Kesintili Zorunlu Eğitimden Etkilenen İlkokul Öğrencilerinin Okula Bağlanma ve Akademik Özyeterlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Abstract

ÖzBu araştırmanın amacı 4+4+4 olarak bilinen kesintili zorunlu eğitim sisteminde öğrenime başlayan ilkokul öğrencilerinin okula bağlanma ve akademik özyeterlik düzeylerini değerlendirmektir. Araştırma tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini; 2015-2016 eğitim-öğretim yılı İzmir ili Buca ilçesi devlet okullarında okuyan 612 ilkokul 4. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Bu öğrenciler 4+4+4 olarak bilinen eğitim sisteminin başladığı 2012-2013 eğitim-öğretim yılında ilkokul 1. sınıfa başlayan öğrencilerdir. Araştırmanın bulgularına göre; ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin cinsiyet değişkenine göre okula bağlanma ve akademik özyeterlik düzeylerinde kız öğrencilerin lehine anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerinin okul öncesi eğitim alma durumlarına göre akademik özyeterliklerinde okul öncesi eğitim alanlar lehine anlamlı fark bulunmuş olup, okula bağlanma değişkeninde okul öncesi eğitim alan ya da almayanlar arasında anlamlı fark yoktur. Öğrencilerinin yaş değişkenine göre ilkokula başladıklarında yaşı büyük olanların (72 ay ve üstü doğumlular, 66-71 ay arası doğumlular) yaşı küçük olanlara (60-65 ay arası doğumlular) göre akademik özyeterlikleri daha yüksektir. İlkokula başladıklarında 72 ay ve üstü doğumlular ile 66-71 ay arası doğumlular arasında akademik özyeterliklerinde anlamlı fark yoktur. Okula bağlanma değişkeninde ise yaşa göre anlamlı fark yoktur. Araştırmaya katılan öğrencilerin okula bağlanma ve akademik özyeterlikleri arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuca göre öğrencilerin okula bağlanma ile akademik özyeterliklerini arasında doğru bir orantı olduğu söylenebilir. Bu araştırmanın sonuçlarının yeni sistemle birlikte yaşandığı iddia edilen bazı sorunlar üzerinde veriye dayalı düşünme ve tartışma ortamı yaratacağı düşünülmektedir.Anahtar sözcükler: Okula bağlanma, akademik özyeterlik, ilkokul öğrencisi, kesintili-zorunlu eğitim sistemi 1 Y.Doç.Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, Sınıf Eğitimi ABD.,

İlkokula Erken Yaşta Başlayan Öğrencilerin Okula Uyum Süreci ve Akademik Başarı Bağlamında Yaşadıkları Sorunlar

“…Calp (2014) ise ay olarak aralarında fark olan çocukların derse katılımının benzer olduğu, ancak okuma becerileri puanlarının yaşça büyük olan çocukların lehine olduğunu tespit etmiştir. Canbulat (2017) okula uyum ve okula hazır bulunuşluk açısından 60-65 ay arasındaki öğrencilerin 66 ay ve üstü yaştaki öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha geride olduklarını ifade etmiştir. Benzer olarak Bayat (2015) yaptığı çalışma sonucunda öğretmenlerin, okul olgunluğu seviyesi ve ilk okuma yazma öğrenimi açısından 60-66 aylık öğrenrencilerle büyük yaş grubu öğrencilerinin aynı sınıfta eğitim almalarının çeşitli güçlüklere sebep olduğu sonucuna ulaşmıştır.…”

“…Araştırmada öğrencilerin yaşı arttıkça olgunlaşma ve buna bağlı olarak hazırbulunuşluk düzeyi artacağından başarının da artacağı sonucu; Başar (2001) Canbulat (2017), Gündüz ve Çalışkan (2013) ve Gündüz ve Özarslan (2017)yaptıkları araştırma sonuçlarıyla örtüşmektedir. Benzer olarak Langer, Kalk ve Searls (1984) tarafından 9 yaşında okula devam eden öğrencilerin başarılarının incelendiği araştırmada, okula yaşı büyük başlayanların yaşı küçük olanlara göre daha başarılı oldukları sonucuna ulaşılmıştır (akt; Tutal ve Oral, 2015).…”

“…Okul öncesi eğitimi alan çocukların el kasları gelişiminin okul öncesi eğitim almayanlara göre daha iyi düzeyde oldukları ve uyum sürecini daha kolay atlattıkları araştırma sonucu elde edilen bulgulardandır. Birçok çalışma sonucunda da okul öncesi eğitimin, okula hazır bulunuşluğa olumlu etki ettiği belirlenmiştir (Cinkılıç, 2009;Erkan ve Kırca, 2010;Özkesemen, 2008;Teke, 2010).Okul öncesi eğitim alan öğrencilerinokula uyum, (Canbulat, 2017;Esaspehlivan, 2006;Yoleri ve Tanış, 2014),ilk okuma-yazma, okuduğunu anlama başarıları, dikte ve yazma becerisi (Damarlı Oçak, 2007;Obalar, 2009;Tutal ve Oral, 2015;Yılmaz ve Sığırtmaç, 2008;Bulut, 2010;Çelenk, 2008) okul öncesi eğitim almayan öğrencilere göre daha yüksek olduğu sonuçları araştırma sonuçları ile örtüşmektedir. Kazu ve Eroğlu (2012) öğretim elemanlarının görüşlerini aldıkları çalışma sonucunda, yeni eğitim sisteminin olumsuzluğu olarak öğrencilerin ilkokula okul öncesi eğitim almadan başlamaları olduğunu tespit etmiştir.…”

“…Örneğin ince motor becerin gelişimi olgunlaşmayla alakalı bir durumdur ve genel olarak takvim yaşıyla orantılıdır. Olgunlaşma ve öğrenme sonucu kişinin bir davranışı gerçekleştirebilecek seviyede bulunması (Erden ve Akman, 2004), bir öğrenme için gereken hazırlık davranışları edinmesi, sinir sisteminin öğrenmeye hazır halde olması olarak tanımlanan hazırbulunuşluk kavramını; araştırmacılar, çocukların belirli bir büyüme düzeyine erişmelerinin, okula başlamak için mecburi bir ön şartı olduğunu ifade etmişlerdir (Çataloluk, 1995 akt;Canbulat, 2017). Hazırbulunuşluk, yaşa bağlı olarak çocuğun büyümesi, gelişmesi ve genetik faktörlerden etkilediği gibi çocuğun sosyo-kültürel çevresi ve öğrenme yaşantılarından da etkilenmektedir (Bayat, 2015).…”

“…Genel anlamda uyum, çocuğun içinde bulunduğu çevre ile kendi özellikleri, benliği arasında dengeli bir ilişki kurması ve sürdürebilmesidir (Doğan vd., 2008). Öğrenme öğretme sisteminin önemli bir girdisi olan okul uyumu ise çocuğun ilk defa girdiği çevrenin beklentilerine yönelik olarak sergilediği sosyal, davranışsal ve akademik tepkilerine bağlı olarak çocukların okul ortamındaki başarı, ilgi ve rahatlık düzeylerini içeren geniş kapsamlı bir terimdir (Canbulat, 2017). Okula başlama ile çocukların yaşamı boyunca etkisi sürecek bir uyum dönemi başlar.…”