Koyunculuk İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Durumu Hakkâri İli Örneği

Abstract

ÖZET : Hakkâri ili koyunculuk işletmelerinin demografik özellikleri, koyunculuk faaliyeti ile ilgili problemleri ve çözüm önerilerinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmada Basit Tesadüfi Örnekleme Yöntemine göre belirlenen 113 işletme ile anket yapılmıştır. Çalışma sonucunda üreticilerin yaş ortalamasının 49 ve koyunculuk tecrübesinin 27 yıl olduğu belirlenmiştir. İşletme başına nüfus ortalaması 10,21 olup bu değer Erkek İş Birimi (EİB) cinsinden ise 6,51 dir. Üreticilerin %9,7'si okuryazar olmayıp %64,7'si ilkokul mezunudur. İşletme başına ortalama 14 da'lık alanda buğday, yonca ve bostan üretimi yapılmaktadır. Faaliyet dönemi sonunda her işletmede ortalama 96 koyun, 86 kuzu ve 6 koç olup bunların her birinin değeri 416 TL, 309 TL ve 958 TL olup toplam değerleri ise 74.336 TL dir. Üreticiler herhangi bir tarımsal örgüte üye olmayıp bunların %15,9'unun ortalama 8.819 TL dönem sonu borcu bulunmaktadır. Borç kaynağı akraba ve diğer şahıslardır. İşletmelerde koyun sütü satışı bulunmamakla birlikte elde edilen süt yağ, yoğurt, peynir ve ayrana dönüştürülerek aracılar vasıtası ile pazarlanmaktadır. Girdi fiyatlarının yüksek olması, sulama sorunu ve yem bitkileri üretiminin yetersiz olması en önemli üretici sorunlardır. Bölge koyunculuk işletmelerinin sorunlarının çözümü için yem bitkileri üretiminin ve girdi desteğinin artırılması, sulama sorunun çözülmesi, sınır güvenliğinin sağlanarak kaçak et ve canlı hayvan girişinin önlenmesi ile bölgeye yönelik küçükbaş hayvancılık politikalarının oluşturulması önerilebilir.

Mardin İlindeki Küçükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Yapısal Durumu

“…Türkiye'de yapılan tarım faaliyetlerinde üreticilerin yaş ortalamalarının yüksek olduğu ve kırsal kesimlerde hane halkı ortalamasının ülke ortalamasından yüksek olduğu yapılan birçok araştırmada ortaya konulmuştur. Bakır ve Mikail (2019)'in Siirt ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ile ilgili yaptıkları çalışmada işletmecilerin yaş ortalamasının 47.0 yıl, Şanlıurfa ilinde koyunculuk işletmelerinin yapısal analizinin yapıldığı çalışmada ise ortalama hane halkı büyüklüğü 7.9 kişi olarak bulunmuştur (Karadaş, 2018).…”

Biber üreticilerinin iyi tarım uygulamaları hakkında farkındalık düzeylerinin belirlenmesi

“…Şanlıurfa biberi 2002 yılında coğrafi işaretli ürün olarak tescillenmiştir (Anonim, 2019c İncelenen işletmelerde ortalama hane halkı genişliğinin 8.14 kişi olduğu ve hane halkı genişliğinin işletme biber üretim alanları genişledikçe azaldığı belirlenmiştir. Şanlıurfa ilinde yapılan bir çalışmada ise 7.9 olarak belirlenmiştir (Karadaş, 2017).…”

Elazığ İlindeki Koyun Yetiştiricilerinin Sosyodemografik Durumu ve İşletmelerdeki Hayvan Sağlığı Faaliyetleri

“…Köseman ve ark. (2022), Özsayın ve Everest (2019),Karadaş (2017) ile Karakaya ve Kızıloğlu (2014) tarafından yapılan çalışmalarda en yüksek orandaki yetiştirici yaş aralığı sırasıyla 31-50 yaş, 47.8 yaş, 48 yaş ve 35-50 yaş olarak sap-…”