Üst çene genişletme prosedürü için bilgi kaynağı olarak kullanılabilen YouTube internet platformunun video analizi ile değerlendirilmesiAmaç: Çalışmamızın amacı bir internet bilgi kaynağı olan Youtube video platformunda yer alan üst çene genişletme prosedürü ile ilgili videoların hastaları için sağladığı bilginin doğruluğu ve güvenilirliğinin değerlendirilmesidir.
Gereç veYöntemler: Google Trends uygulaması kullanılarak belirlenen üç anahtar kelime ile Youtube video platformunda video araması gerçekleştirilmiştir. Videolar görüntülenme sayısına göre sıralandıktan sonra her bir terim için ilk 30 video olmak üzere toplam 90 video incelenmiştir. Hariç tutma kriterlerinin (video dilinin Türkçe olmaması, tekrarlayan içerik olması, ses içeriğinin ya da başlık bilgisinin olmaması, konu ile ilgisiz olması, sadece reklam içeriği olması, 15 dakikadan daha uzun sürmesi, diğer ortodontik tedaviler ile ilgili olması) uygulanmasından sonra kalan 16 video değerlendirmeye alınmıştır. Videolar ile ilgili olarak izlenme sayısı, beğenilme sayısı, beğenilmeme sayısı, yorum sayısı, video süresi, videonun yüklendiği tarihten beri geçen gün parametreleri kaydedilmiştir. Videolar yükleme kaynağına ve bilgi içeriği kalitesine göre üç kategoriye ayrılmıştır. İstatiksel analizler Stata/IC bilgisayar programı ile Shapiro-Wilks, Kruskall-Wallis, Mann-Whitney U ve lineer regresyon (Backward metodu ile) testleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel anlamlılık değeri p<0,05 olarak kabul edilmiştir.Bulgular: Videolar yükleme kaynağına göre değerlendirildiğinde 4 videonun bireysel, 7 videonun doktor ve 5 videonun da ticari kaynaklardan yüklendiği ve bu kaynakların abone sayılarının birbirinden anlamlı derecede farklı olduğu bulunmuştur (p<0,05). Videolar sağladığı bilgi içeriğine göre değerlendirildiğinde ise 4 videonun kötü kalitede bilgi içeriğine, 4 videonun orta kalitede bilgi içeriğine ve 8 videonun da iyi kalitede bilgi içeriğine sahip olduğu ve video sürelerinin birbirinden anlamlı derecede farklı olduğu bulunmuştur (p<0,05). İzlenen toplam 90 videonun yalnızca 12 tanesinin (%13,3) orta-iyi kalitede bilgi sağladığı görülmüştür. İzlenme sayısını etkileyen parametrenin anlamlı derecede beğenilme sayısı olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sonuç: Youtube videoları, üst çene genişletme prosedürü için Türkçe bilgi kaynağı olarak yetersizdir. Sağlık profesyonelleri hastaların doğru bilgiye ulaşması için çevrimiçi platformların farkında olmalıdır.
ANAHTAR KELİMELER
YouTube, ortodontik tedavi, üst çene genişletme prosedürü