Molekularna patogeneza przewlekłej białaczki limfocytowej

Abstract

Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL) to najczęstszy typ białaczki u osób dorosłych, charakteryzujący się nagromadzeniem dojrzałych limfocytów B we krwi obwodowej, szpiku kostnym i tkankach limfatycznych. Kliniczny przebieg CLL jest zróżnicowany i obejmuje spektrum przypadków od takich o powolnym, wieloletnim przebiegu po przypadki agresywne, w których nowotwór rozwija się gwałtownie i kończy zgonem chorego w krótkim czasie. Zastosowanie nowoczesnych technik biologii molekularnej ujawniło znaczną heterogenność genetyczną i epigenetyczną wśród chorych na CLL oraz pozwoliło wytypować mutacje somatyczne o istotnym znaczeniu rokowniczym. Zarówno genom, jak i epigenom CLL podlegają dynamicznym zmianom w trakcie przebiegu choroby wskutek ewolucji klonalnej, która prowadzi do selekcji i ekspansji klonów komórek białaczkowych o najwyższym potencjale dostosowawczym. W niniejszej pracy omówiono najważniejsze aspekty molekularnej patogenezy CLL, w tym rolę zaburzeń genetycznych i epigenetycznych, sygnału od receptora B-komórkowego oraz wpływ mikrośrodowiska. Postępy w zakresie zrozumienia biologii CLL przyczynią się do opracowania lepszego systemu prognozowania oraz umożliwią bardziej spersonalizowane leczenie tej choroby w przyszłości.

Znaczenie oceny minimalnej choroby resztkowej u chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową

“…Pozostała 1/3 chorych z powodu zaawansowania choroby będzie wymagała leczenia, począwszy od momentu postawienia diagnozy [4]. Tak zróżnicowany przebieg kliniczny jest uwarunkowany dużą heterogennością nagromadzonych zmian genetycznych oraz epigenetycznych występujących w CLL [5][6][7][8].…”

Treatment options in chronic lymphocytic leukemia (CLL) – a Polish perspective

“…World CLL represents the most common type of leukemia among adults in the Western world, accounting for about 25-34% of all types of leukemias and about 70% of lymphocytic leukemias. [10,15,16] According to ORPHANET data, the prevalence of CLL is 1-5/10,000. [17] Estimated incidence rate reported by SEER (Surveillance, Epidemiology, and End Results Program), in 2015 in the US was 4.4/100,000.…”

Rola wenetoklaksu w leczeniu chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową

“…Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL, chronic lymphocytic leukemia) jest uważana za chorobę o indolentnym charakterze u większości chorych, jednak w grupie pacjentów obarczonych występowaniem niekorzystnych rokowniczo zmian cytogenetycznych lub molekularnych (m.in. delecja 17p13 lub mutacja TP53) przebieg kliniczny choroby może być niepomyślny [1][2][3]. Mimo wprowadzenia do terapii CLL leków z grupy inhibitorów szlaku sygnałowego receptora limfocytu B (BCR, B-cell receptor), między innymi ibrutynibu oraz idelalizybu, które znacznie poprawiły rokowanie u chorych z defektem szlaku białka p53, w części przypadków dochodzi do selekcji klonów opornych i ostatecznie szybkiej progresji choroby [4][5][6][7][8].…”