Musculoskeletal System Disorders in the Turkish Nurses: The Systematic Review

Abstract

as-iskelet sistemi; vücuda destek, denge ve hareket sağlayan kemik, kas, kıkırdak, tendon ve bağ dokulardan oluşmaktadır. 1 Kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları genellikle sırt, boyun, omuz ve üst ekstremi-Türk Hemşirelerinde Kas-İskelet Sistemi Rahatsızlıkları: Sistematik Derleme Ö ÖZ ZE ET T A Am ma aç ç: : Bu sistematik derlemenin amacı, Türk hemşirelerinde kas iskelet sistemi rahatsızlıklarını belirlemektir. G Ge er re eç ç v ve e Y Yö ön nt te em ml le er r: : Çalışma, PubMed, EBSCO Host, ULAKBİM Tıp Veri Tabanı ve Google Akademi taranarak yürütülmüştür. İngilizce anahtar kelimeler için "Medical Subject Headings", Türkçe anahtar kelimeler için ise "Türkiye Bilim Terimleri" dizinlerine bakılmıştır. Konuyla ilgili 2.575 çalışma incelenmiştir. Araştırmaya dâhil edilme kriterlerine uygun toplam yedi yayın çalışma kapsamına alınmış ve karşılaştırma, sınırlılık ve sonuçlar açısından değerlendirilmiştir. Bu sistematik derlemede; üçü tanımlayıcı, üçü kesitsel ve biri ise tanımlayıcı ve kesitsel araştırma desenindeki araştırmalarda en az 120 en fazla 2.400 hemşire ile çalışılmıştır. Derlemeye dâhil edilme kriterlerini; Türk hemşirelerinde kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarını belirten, yıl ve dil sınırlaması olmayan tüm çalışmalar oluşturmaktadır. B Bu ul lg gu ul la ar r: : Çalışmalardan yedisinde %12,1-69,0'ının bel, beşinde %30,3-54,0'ının boyun, beşinde %17,8-46,0'ının omuz, beşinde %12,1-56,2'sinin sırt, üçünde %12,2-64,4'ünün bacak, ikisinde %10,4-14,6'sının kol, birinde %9,6'sının el/el bileği, birinde %35'inin diz ağrısı yaşadığı bildirilmektedir. Derlemelerde kas-iskelet sistemi rahatsızlığına etki eden faktörler; çalışma yılı, çalışılan birim, iş yükü, duruş pozisyonları, yaş, eğitim, çalışma şekli, işten ayrılma, görev değişikliği, ilaç kullanma, rapor alma ve iş kazasıdır. S So on nu uç ç: : Bu sistematik derlemede, 2001 yılından itibaren yedi çalışmaya ulaşılmış olması, tüm vücut bölümlerini ele alan çalışmaların çoğunluğunun tanımlayıcı olması hemşirelerde kas iskelet sistemi rahatsızlıklarıyla yapılan çalışmaların yetersizliğini ortaya çıkarmaktadır.

Sağlik Çalişanlarinda Kas İskelet Ağrisi İle Yorgunluk Şi̇ddeti̇ Arasindaki̇ İli̇şki̇ni̇n İncelenmesi̇

“…Literatürde kas-iskelet sistemi rahatsızlığına etki eden faktörler; çalışılan birim, çalışma yılı, yaş, eğitim, işten ayrılma, iş yükü, duruş pozisyonları, ilaç kullanma, çalışma şekli, görev değişikliği, rapor alma ve iş kazası olarak belirtilmiştir (16). İsveç'te yapılan bir çalışma üç meslek grubu (öğretmen, asistan hemşire ve ultrason uzmanı) arasında kas-iskelet sistemi ağrı durumlarını inceleyen çalışmada meslek gruplarının bu durumdan farklı etkilendiğini ortaya koymuştur (17).…”

Türkiye’de Afet Hemşireliği

“…Afet durumlarının doğasından kaynaklanan zorluklar ve afetlerin yol açtığı özel sağlık sorunları göz önünde tutulduğunda hastalara birebir bakım hizmeti sunan hemşirelerin afet şartlarında bu hizmeti sürdürebilmek için önceden eğitim alması ve hazırlıklı olmasının önemi ortaya çıkmaktadır 38 . Afet hemşireliği Türkiye gibi afet riski yüksek ülkeler olan Japonya, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin, İngiltere ve İtalya gibi birçok ülkede hemşireliğin ayrı bir uzmanlık alanı olarak özelleşmiştir 42 . Türkiye'de ise henüz afet hemşireliği dalında yüksek lisans ya da doktora düzeyinde uzmanlık eğitimi veren programlar bulunmamaktadır.…”

“…Bu programların 36'sının müfredatında afetleri konu alan dersler yer almaktadır. Bu dersler farklı isimler ve içeriklere sahiptir ve çoğunlukla Acil Hemşireliği ve Halk Sağlığı Hemşireliği konuları içinde yer almaktadır 42,43 . Gerek afet hemşireliği konusunda standart bir müfredatın bulunmayışı gerek bu konuda verilmekte olan derslerin içeriklerinin farklı oluşu göz önüne alındığında Türkiye'de lisans düzeyinde afet hemşireliği eğitimi için bir standardizasyonun olmadığını söylemek mümkündür 42 .…”

“…Bu dersler farklı isimler ve içeriklere sahiptir ve çoğunlukla Acil Hemşireliği ve Halk Sağlığı Hemşireliği konuları içinde yer almaktadır 42,43 . Gerek afet hemşireliği konusunda standart bir müfredatın bulunmayışı gerek bu konuda verilmekte olan derslerin içeriklerinin farklı oluşu göz önüne alındığında Türkiye'de lisans düzeyinde afet hemşireliği eğitimi için bir standardizasyonun olmadığını söylemek mümkündür 42 . Lisans eğitimi sonrasında ise hemşirelerin afet hemşireliği konusunda kendilerini yetiştirebilmeleri için çeşitli olanaklar bulunmaktadır.…”

“…Bu eğitimler kapsamında ilkyardım, yangına müdahale, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer (KBRN) ajanlar ve dekontaminasyon konularında bilgiler verilmektedir 44,45 . Türkiye'de Afet hemşireliği alanında lisansüstü eğitim programları bulunmamaktadır ancak hemşireler, afet yönetimi lisansüstü programlarına başvurabilmekte ve afet yönetimi alanında uzmanlaşabilmektedir 42 .…”