Osmanlı Devleti’nde Yırtıcı ve Yabani Hayvanlar İçin İhdas Edilmiş Bir Kurum: Arslanhane

Abstract

Yazar: Aziz Altı * Osmanlı Devleti'nde Yırtıcı ve Yabani Hayvanlar İçin İhdas Edilmiş Bir Kurum: Arslanhane Özet: Osmanlı Devleti'nde Arslanhane'nin varlığına yönelik ilk tespitler 15. yüzyıl dönemine aittir. Arslanhane içerisinde sadece arslanları bulundurmamış aynı zamanda başta kaplan, kurt, sırtlan, ayı, zürafa, maymun, gergedan gibi yabani ve yırtıcı hayvanları da bünyesinde barındırmıştır. Arslanhane'nin kuruluş amacı tam olarak bilinmese de işlevlerine bakıldığında bu husus hakkında ipuçları elde edilmektedir. Arslanhane'nin işlevlerinin başında iç ve dış arenada Arslanhanedeki hayvanları psikolojik güç unsuru olarak kullanmak, kişisel merak ve zevkleri gidermek ile ülkeler arasında takdim edilen hayvan temalı hediyeler için muhafaza sorununu çözmek gelmektedir. Arslanhane kendi iç dizaynıyla bir teşkilatlanma oluşturmuş ve atama-terfi hususunda İç hazinedarbaşı'na bağlanmıştır. 1835 yılına kadar kesintisiz şekilde varlığını devam ettiren Arslanhane, II. Mahmut tarafından gereksiz bir kurum olarak algılandığı için kaldırılmıştır. Ancak Arslanhane daha sonraki padişahlar tarafından yeniden ihya edilmiş hatta buraya Sultan Abdülaziz tarafından bilhassa ayrı bir önem verilmiştir. Arslanhane, 19. yüzyılın ikinci yarısında eski teşkilat ve güçlü yapısında olmasa da Beylerbeyi, Çırağan ve Yıldız Sarayları'nda varlığını sürdürmüştür. Arslanhane, 20. yüzyılın başında ise çeşitli köşklerde varlığını devam ettirmiştir.