WSTĘP Badania ostatnich lat w dużym stopniu koncentrują się na poszukiwaniu i doskonaleniu nowych metod leczenia chorób nowotworowych. Jedną z obiecujących metod jest immunoterapia, która opiera się na pobudzeniu i wzmocnieniu odpowiedzi układu immunologicznego do walki z komórkami nowotworowymi. Immunoterapię można podzielić na swoistą, ukierunkowaną na ściśle określony rodzaj komórek, które mają być niszczone, oraz nieswoistą, aktywującą różne mechanizmy odpowiedzi układu odpornościowego. Obecnie najczęściej wykorzystywaną metodą immunoterapii nowotworów jest stosowanie przeciwciał monoklonalnych. Przeciwciała monoklonalne mogą być skierowane przeciwko swoistym antygenom nowotworowym lub przeciwko cząsteczkom modulującym odpowiedź immunologiczną, powodując jej nasilenie. Dodatkowo, przeciwciała monoklonalne mogą również hamować rozwój nowotworu przez blokowanie czynników niezbędnych do jego wzrostu [1, 2]. Wśród mechanizmów determinujących aktywność przeciw nowotworową przeciwciał rozpoznających antygeny nowotworowe wyróżnia się mechanizmy bezpośrednie oraz pośrednie. Mechanizmy bezpośrednie obejmują przede wszystkim aktywację apoptozy lub zahamowanie szlaków transdukcji sygnału przez związanie receptorów błonowych na powierzchni komórek nowotworowych. Natomiast do grupy mechanizmów pośrednich należą cytotoksyczność zależna od przeciwciał (antibodydependent cellular cytotoxicity -ADCC) i cytotoksyczność zależna od dopełniacza (complement-dependent cytotoxicity -CDC). Istnieje również grupa przeciwciał ukierunkowanych na określone białka supresorowe stanowiące negatywne punkty kontrolne na powierzchni komórek immunologicznych lub eliminujące białka regulatorowe obecne w mikrośrodowisku nowotworu [3].
Immunoterapia z użyciem przeciwciał monoklonalnych ukierunkowanych na szlak PD-1/PD-L1 w chorobach nowotworowych
Monoclonal antibodies against PD-1/PD-L1 pathway
StreszczenieKomórki nowotworowe modyfikują aktywność układu odpornościowego, wyciszając jego reakcję na rozwijający się nowotwór. Jednym z głównych szlaków prowadzących do wyciszenia aktywności limfocytów jest szlak PD-1/PD-L1, zatem jest jednym z głównych celów immunoterapii. Blokowanie PD-1 lub PD-L1 przy pomocy przeciwciał monoklonalnych umożliwia przywrócenie aktywności układu odpornościowego i wstrzymanie bądź cofnięcie choroby. W badaniach klinicznych określano skuteczność i bezpieczeństwo terapii przy użyciu przeciwciał anty-PD-1 oraz anty-PD-L1 w nowotworach litych oraz hematologicznych. Obiecujące wyniki badań, w monoterapii lub połączeniu z chemio-lub radioterapią, prowadzą do rejestracji terapii przeciwciał monoklonalnych anty-PD-1 i anty-PD-L1 w coraz większej liczbie chorych onkologicznych.
AbstractCancer cells can modify activity of immune system, decreasing its response to ongoing disease progression. One of main pathways leading to the T-cell exhaustion is PD-1/PD-L1 pathway, so it became one of main targets of modern immunotherapy. Blocking PD-1 or PD-L1 with monoclonal antibodies leads to restoration of immune system activity and inhibits ...