Sanal Kaytarma: Bi̇r Kamu Kurumunda Hemşi̇reler Üzeri̇nde Ampi̇ri̇k Bi̇r Araştirma

Abstract

ÖzBilgisayar ve iletişim teknolojilerinin sağlık alanında yoğun olarak kullanılmasının çok fazla yararı bulunmasına karşılık farklı amaçlar için kullanıldığında örgüt açısından olumsuz durumlar oluşabilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı hemşirelerin sanal kaytarma davranışı eğilimlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla yazına bağlı olarak ölçek geliştirilmiştir. Anket çalışması bir kamu kurumunda 260 hemşire üzerinde yapılmıştır. Anket çalışması sonucu elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarıldıktan sonra bu veriler SPSS 20 paket programı ile çeşitli analizlere tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonucunda, hemşirelerin önemli ve önemsiz sanal kaytarma eğilimlerinin düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Sanal Kaytarma, Hemşireler AbstractAlthough there are many more benefits the intensive use of computer and communication technologies in the health field, negative situations can ocur in terms of organization when they are used for different purposes. In this context, the aim of the study is to reveal nurses' cyberloafing behavior tendency. For this purpose, a scale was developed depending on the literature. The survey was conducted on 260 nurses at a public institution. After the datas that obtained the results of survey were transferred to computer, these datas were subjected to various analyzes with SPSS 20 software package. As a result of the study, it is concluded that the nurses' major and minor cyberloafing tendency is low.Keywords: Cyberloafing, Nurses. GİRİŞTeknolojik değişim ve gelişmeler, değişen toplum yapısı ve internet olanaklarının oluşturduğu ağ yapıları sosyal hayatta ve iş hayatında insanların davranışlarını değiştirmektedir. Bilgisayar kullanımına ek olarak akıllı cihazlar (tablet, akıllı telefon vb.) kişilerin teknolojiyi kullanma alışkanlıkları üzerinde büyük bir etki oluşturmaktadır. Kablosuz ağ yapılarının da gelişimiyle kişiler sadece sosyal ve özel hayatta değil aynı zamanda iş hayatında da birtakım faaliyetlerde bulunmaktadır. Ancak örgütler için üretken olmayan ve olumsuz bir durum oluşturabilecek davranışların ortaya çıkması arzu edilmeyen bir durumdur.Çalışanların iş saatleri içerisinde örgütsel amaçlar dışında gerek işyeri cihazları gerekse de kendi akıllı cihazları üzerinden internet aracılığıyla birtakım işlemler gerçekleştirmesi olarak tanımlanabilen sanal kaytarma, hizmet kalitesi ve verimliliği üzerinde etkiye sahiptir. Sağlık hizmetleri bağlamında değerlendirildiğinde sanal kaytarma davranışı daha da önemli hale gelmektedir. Sağlık sistemi içerisinde sağlık bakım hizmetleri çalışanları olarak hemşireler hastalar ile yoğun ilişki içerisinde olan meslek grubunu oluşturmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, sağlık hizmetlerinin temel yapı taşını oluşturan sağlık iş gücüdür. Sağlık hizmetleri çıktıları ve kalitesi üzerinde en temel etkiye sahip olan sağlık çalışanlarının hizmet sunumu sırasında sergilediği tutum ve davranışların hizmetin verimliliği üzerinde doğrudan etkiye sahip olduğu vurgulanmıştır. WHO, hemşireleri hastaların yoğun ilişki içerisinde olduklar...

The Effect of Leader Member Exchange Level on Cyberloafing Behavior in Nurses

“…Benzer şekilde Arslan ve Demir'in hemşireler üzerinde yaptığı araştırmada, hemşirelerin % 76,2'si cep telefonunu kullanarak internete bağlandıklarını tespit etmiştir. 21 Dolayısıyla akıllı telefonların internete erişim imkânı sunması ve akıllı telefon kullanımının artması hemşireler arasında sanal kaytarma davranışının artmasına olanak sağlamaktadır. 21 Nitekim farklı meslek gruplarında yapılan çalışmalarda, MSİ bilgi teknolojilerinin kullanım süreleri arttıkça kişisel amaçlı internet kullanım etkinliklerinin attığı da belirlenmiştir.…”

Kamu Çalışanlarının Sanal Kaytarma Davranışları ve Kişilik Özellikleri İlişkisi: Aydın Adliyesi Örneği

“…Personelin mesai saatleri içinde kişisel amaçlı mail alma ve gönderme, video izleme, oyun oynama, sosyal medya hesaplarını kontrol etme, bankacılık işlemleri yapma, haber sitelerini ziyaret etme, online alışveriş yapma gibi çeşitli işlemleri gerçekleştirmeleri sanal kaytarma olarak ifade edilmektedir (Arslan ve Demir, 2016: 1627. Sanal kaytarma davranışları olarak sıralanan bu faaliyetlerle ilgili literatürde farklı sınıflandırmalara rastlanmaktadır.…”

“…Ünal, Tekdemir ve Yaldızbaş (2015) Antalya Bölge Müdürlüğü'nde görev yapan kamu çalışanları üzerine yaptıkları araştırmada, olumlu ve olumsuz siber kaytarma davranışlarıyla çalışanların cinsiyet değişkeni arasında istatiksel olarak belirleyici bir farklılık bulunmadığını; buna karşın çalışanların yaş, eğitim durumu ve işletmedeki konumları gibi değişkenlerle (yönetici veya memur) işletmedeki görev süresi değişkeni arasında istatiksel olarak belirleyici bir farklılık olduğunu ortaya koymuşlardır. Arslan ve Demir (2016), bir kamu hastanesinde görev yapan hemşireler üzerinde yaptıkları araştırmada çalışanların cinsiyet değişkeni ile sanal kaytarma davranışları arasında belirleyici bir farklılık olmadığını belirtirken; farklılığın çalışanların medeni durum, yaş, işletmedeki görev süresi gibi değişkenleri arasında belirleyici olduğunu ifade etmişlerdir. Çınar ve Sıçrar (2019), Erzurum Kara Yolları 12.…”

Okul Yöneticilerinin Yönetsel ve Sanal Kaytarma Davranışları Arasındaki İlişki

“…Bu durum okul yöneticilerinin mesai saatleri içerisinde çok az düzeyde iş dışı internet kullanımı gerçekleştirdiklerini ortaya koymaktadır. Benzer şekilde Yıldız, Yıldız ve Ateş (2015), Yıldız, Yıldız ve İyigün (2015), Ataş (2017), Arık (2016), Çizmeci ve Deniz (2016), Ünal ve Tekdemir (2015), Arslan ve Demir (2016), Candan ve İnce (2016) de sanal kaytarma davranışlarının "nadiren" gerçekleştirildiği sonucuna ulaşmışlardır. Bu araştırmada günlük hayatta sıklıkla yapılan kişisel elektronik posta işlemleri, haber ve yatırım sitelerinin ziyaret edilmesi, bankacılık işlemlerinin yapılması gibi "Önemsiz sanal kaytarma" davranışlarının, "Önemli sanal kaytarma" davranışlarına göre daha fazla sergilendiği görülmüştür.…”