Sosyal Bilgiler Öğretiminde İşbirlikli Öğrenme Yaklaşımının Etkisi: Meta-Sentez Çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretiminde İşbirlikli Öğrenme yaklaşımının etkilerini konu alan, son 10 yılda Türkiye'de ve diğer ülkelerde yapılmış çalışmaların çeşitli süreçlerden geçirilerek sunulmasıdır. Meta sentez (tematik içerik analizi) yöntemi ile yürütülen araştırmaya, tam metin olarak ulaşılabilen ve çalışmada belirlenen ölçütleri sağlayan 36 araştırma, çalışma kapsamına alınarak, belirlenen ölçütler eşliğinde meta-sentez çalışması yapılmıştır. Bu doğrultuda araştırmada yer alacak olan çalışmalara ulaşabilmek amacıyla, BAU (Bahçeşehir Üniversitesi), ERIC (Education Resources Information Center), Google Scholar ve Education Source veri tabanlarında alan yazın taraması yapılmıştır. Ulaşılabilen makaleler, çeşitli değişkenler doğrultusunda incelenmiş ve "doküman analizi" tekniği kullanılarak, analiz ve sentez süreçlerinden geçirilerek derlenmiştir. Meta-sentez sonucunda, sosyal bilgiler öğretiminde yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda kullanılan İşbirlikli Öğrenme yöntem ve tekniklerinin, hem akademik başarı, tutum, sosyal gelişim, motivasyon ve özyeterlik gibi öğrenmeyi etkileyen pek çok değişken üzerinde, hem de öğrencilerin okuduğunu anlama ve kavrama düzeylerinde olumlu yönde etki ve değişikliğe yol açtığı görülmüştür. Öğrencilerin hem bireysel hem de grup düzeyinde başarılarının artması dışında, demokratik tutumlarını geliştirme, özdenetim, tarihsel bilinç/duyarlılık ve empatik yaklaşım kazanma, çok kültürlülüğe dair kavramların öğretilmesi ve anlaşılması gibi konularda da öğrencileri geliştirici ve destekleyici olduğu bulunmuştur. Bu doğrultuda, yöntemin etkililiğine etki eden pek çok değişken vardır ve çalışma sonuçları, diğer çalışmalarla benzerlik göstermektedir.

The Effect of Jigsaw II Technique on Fourth Grade Students Knowledge Structures about the Concepts of Melting and Dissolution

“…Öğrencilerin bilgi yapılarının bilimsel olarak tutarlı olmasına katkıda bulunması beklenen ders planında yer alan model, yöntem, teknik ve etkinliklerin sahip olması gereken özellikler alan yazında şu şekilde ifade edilmiştir: Öğrencileri öğretim sürecinde olabildiğince aktif kılması (Açıkgöz, 2016;Apaydın & Kandemir, 2017;Kandemir, 2017;Türkben, 2015), öğrenciye hatalı kavramlarının olduğunu tanıtması ve kavramı yeniden atayacağı alternatif bir kategori kazandırması (Chi & Roscoe, 2002;Vosniadou, 2019), ünitenin tamamını almak yerine bir konu alanındaki birkaç anahtar kavramın derinlemesine araştırılmasına fırsat sunması (Vosniadou, 2012), bilimsel bilgileri, aşamalı ve öğrencilerin öğrenme gelişimlerine uygun olarak edinmelerine katkıda bulunması, öğrencilerin muhakeme yeteneklerini ve akıl yürütme becerilerini geliştirmesi (Vosniadou, 2012(Vosniadou, , 2019, öğretim sürecinin planlamasında öğrencilerin önceki bilgilerini yeniden yapılandırmalarına yardımcı olacak, özellikle deney, gözlem, model oluşturma, analoji (Treagust vd., 1996), metafor (Roschelle, 1992;Sözcü & Aydınözü, 2018) gibi etkinlikleri bulundurması (Vosniadou vd., 2001), öğrencilerin diyalojik etkileşime katılmalarını sağlaması (Hatano & Inagaki, 2003), bilimsel süreç basamaklarını kullanma imkânı veren araştırma/sorgulama temelli öğrenme döngülerini kullanması (Özgül vd., 2018), yeterli örnek çeşitliğini sağlaması (Rittle-Johnson & Star, 2009;Saygılı, 2015;Taş & Karataş, 2012;Tok, 2010) 2003), bu özellikler arasındadır. Bu bakımdan Jigsaw II tekniğinin, öğrencilerin bilgi yapılarındaki bilimsel tutarlılığı arttırmadaki etkisinin, yukarıda belirtilen etkinlik özelliklerinin oluşturulmasına olanak tanımasından ve öğrencilere sağladığı diğer avantajlardan kaynaklandığı ileri sürülebilir.…”

The Use of Cooperative Learning Methods in Nursing Students in The National Literature: A Systematic Review

“…İşbirlikli öğrenme yöntemi psikolojik yönden öğrencilerin; grup içerisinde önemsiz gibi görünen bir katkısı çok önemli bir hale gelerek hem kendilerine hem de takım arkadaşlarına olan saygılarını yükseltir [5]. Öğrencilerin öz-yeterlik inancını artırırken aynı zamanda özgüven kazanmalarına yardımcı olur, motivasyonlarını ve merak duygularını artırır [9]. Ayrıca işbirlikli öğrenme yöntemleri; öğrencilerin akademik başarılarının değerlendirilmesinde alternatif değerlendirme tekniklerinin ve çeşitli imkanların kullanımına fırsat vererek, öğrenci ve öğretmen arasında geri bildirimlerin daha hızlı yapılmasını sağlar [5,6].…”

A Compılatıon Study On The Collaboratıve Learnıng-Teachıng Approach

“…Eğitim-öğretim süreci çağdaş yaklaşımlardan biri olan yapılandırmacı yaklaşımla birlikte çeşitli yöntem ve tekniklerle bireyin zihninde yapılandırma sürecini niteliksel olarak artırmıştır. Bu yenilikçi anlayışla öğrenme ortamlarının, geliştirilen öğretim programlarının etkisiyle, bireyin öğrenme sürecine aktif olarak katılmasına imkân sağlayan işbirlikli öğrenme ve öğretme yaklaşımı önem kazanmıştır (Driscoll, 2012;Özden, 2021;Taş ve Akoğlu, 2020). İşbirlikli öğrenme-öğretme yaklaşımı, bireylerin birlikte çalışarak aynı amaca ulaşabilmek için, bireysel ve grup olarak sorumluluk alabildikleri, olumlu bağlılık kurabilme becerisi geliştirdikleri, grup etkileşiminde bulunabildikleri, öğreneni merkeze alan ve belirli ilkelere dayanan, yapılandırılmış küçük grup çalışmalarıdır (Dirik, 2015).…”