Statistical Methods for Estimating the LD50 in Quantal Bioassay: Review

Abstract

Biyolojik denemeler, fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikolojik veya fizyolojik herhangi bir uyarıcının (stimulus) canlı materyalde oluşturduğu reaksiyon aracılığı ile etki gücünü (potency) tahmin eden yöntemlerdir. Biyolojik denemeler içerisinde önemli bir yere sahip olan doz-cevap çalışmalarında temel amaç, doz-cevap ilişkilerini belirlemek veya minimal etkili dozu bulmaktır. Özellikle ilaç geliştirme ile ilgili olmakla birlikte tedavi amaçla kullanılan vitamin, hormon vb. şeyler ile ilgili çalışmalarda uygun dozun belirlenmesi gerekmektedir. Çünkü bunların düşük dozda olmaları etkisiz olmalarına, yüksek dozda olmaları ise kabul edilemez sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Biyolojik denemeler sonucunda elde edilen yanıtlar, nitel (var-yok, ölü-sağ vb.) veya nicel olarak ifade edilebilmektedir. Gerek nitel gerekse nicel verilerden yararlanarak LD 50 değeri istatistiksel yöntemler kullanılarak tahmin edilebilmektedir. Bu çalışmada, nitel veriler için geliştirilmiş on altı farklı yöntem tanıtılmış ve literatürden elde edilen bilgilerden yararlanarak yöntemler birbirleri ile karşılaştırılmıştır.A An na ah h t ta ar r K Ke e l li i m me e l le er r: : Biyolojik deneme; öldürücü doz (LD 50 ); doz-yanıt ilişkisi A AB BS S T TR RA AC CT T Biological assays (bioassay, for short) are methods for estimating the potency of a physical, chemical, biological, psychological or physiological stimuli of any material (for example, a vitamin, a hormone or a drug) by utilizing the reaction caused by its application to experimental subjects that are living (for example, an animal, a piece of animal tissue, etc). The fundamental aim of the dose-response study have an important place in biological assays is to determine the dose-response relationship or find the minimal effective dose. Because of these low dose to be ineffective, while at high doses that lead to health problems is unacceptable. If the response measure is binary, the assay said to be quantal. Otherwise it is quantitative. Experiments involving drugs and pesticides usually require quantal response analysis. A quantal response is one which a certain event either happens or doesn't happen. A common measure of the response of a substance in a species is the median lethal dose (LD 50 ). This is the dose that kills %50 of the population within a fixed time. There are many methods available for estimating LD 50 . In this paper, methods to estimate the median lethal dose are reviewed. Sixteen statistical methods to estimate the median lethal dose are introduced and discussed.