Şüpheli Ölüm Olgusunda Organ Nakli Adli Tıbbi ve Etik Sorunlar

Abstract

Gelişen tıp teknolojisi, organ nakli ile yaşama ümidi kalmayan insanlara ikinci yaşamı sunarken, beraberinde hukuk ve etik tartışmayı başlatmıştır. Bu çalışmada bir olgu nedeni ile adli olgularda yapılan organ nakillerinde karşılaşılan yasal ve etik sorunları tartışmak amaçlanmıştır. Çalışmamızda beyin ölümü gerçekleşmiş, organ nakli süreci başlatılmış ancak aynı zamanda şüpheli ölüm nedeni ile adli olgu bildirimi yapılan ve Adli makamlarca Anabilim Dalımızdan görüş istenen bir olgu ve süreç ele alınmıştır. Odasında bilinci kapalı olarak bulunan 2,5 yaşındaki kız çocuğunun getirildiği Üniversite Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesinde sekiz gün süren tüm müdahalelere rağmen beyin ölümü gerçekleşti. Bu sürede ölüm nedeni belirlenemedi ve adli olgu bildirimi yapıldı. Aynı zamanda organ nakli için süreç başlatıldı ve Cumhuriyet Savcılığı haberdar edildi. Adli tıp uzmanları yarar sağlama ilkesiyle adli sorumluluklar arasında karar v e r m e k z o r u n d a b ı r a k ı l d ı l a r. T ı b b i b e l g e l e r i n incelenmesiyle alınacak organların otopside yapılacak incelemeleri olumsuz yönde etkilemeyecekleri görüşüne varıldı ve sonuçta transplantasyon ekibince operasyon gerçekleştirilerek karaciğer ve böbrekler alındı. Muhtemel kalp hastalığı nedeniyle kalp alınmadı. Mevcut durumuyla otopsi işlemi yapılarak gereken örnekler alındı. Ölüm sebebinin belirlenebilmesi için otopsi zorunluluğu, nakil için alınacak organların ölüm sebebini belirlemek için incelenmesi gereği, zaman kısıtlılığı, ailenin rızası, aşılması gereken adli ve tıbbi sorunları oluşturdu. Organ nakli ile ilgili yasal düzenlemeler, ceza hukuku bakımından uygulamanın hukuka uygunluğunu sağlasa ve sorumluluğu kaldırsa da, pratik olarak tıbbın ve teknolojinin sunduğu bu olanak, kanunilik ve üstün yarar ilkeleri arasında sıkışmakta, ilgili tarafları ahlak ve hukuk önünde zor durumda bırakmaktadır.Anahtar kelimeler: Adli tıp, organ transplantasyonu, otopsi. SUMMARYEven if the developments in medical technology provide a second chance to the patients without any hope to live with organ transplantation, it has also resulted with the initiation of endless legal and ethical discussions. In this study, we aimed to discuss the legal and ethical issues rising from the transplantation of the organs collected from the donors whose brain death occured due to a suspicious condition.In this study, we have reviewed a case in which the organ transplantation process has been initiated following brain death occured after a suspicious condition reported as legal case to the Regulatory Authorities and to our department for the request of expert opinion. The current legal regulations, applications and the controversies inbetween were discussed. The brain death of a 2.5 year old female patient who had been found unconscious and transferred to the University

Contemporary Legal Issues In Forensıc Cadaver Organ Donors: A case report

“…Obtaining approval of the forensic physician is easier in case of traffic accidents, gun shots and stabbing wounds, where the organs to be removed are not damaged On the other hand, transplantation process may become difficult when the cause of death cannot be determined in forensic suspicious deaths. Mustafa Demirer et al have reported that removal of organs in case of suspicious death do not negatively affect the investigations to be performed in autopsy, so that kidneys and liver may be transplanted appropriately 13 .…”

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 5 Öğrencilerinin Adli Otopsi Öncesi ve Sonrası Organ Bağışı Hakkındaki Görüşleri

“…Organ nakli, hastalıklar ya da travma nedeniyle işlevini yerine getirmeyen organların yerine canlıdan ya da ölüden alınan organların konulması işlemidir (1)(2)(3). Günümüzde pek çok organ ve dokunun nakli gerçekleştirilebilmektedir (2,4).…”