Uluabat gölü ve çevresinde peyzaj karakter alanlarının belirlenerek sürdürülebilir alan kullanım stratejilerinin geliştirilmesi

Abstract

Özet Nüfus artışı, plansız kentleşme ve sanayi kaynaklı etkiler özellikle içerisinde bulunduğumuz yüzyılda, etkisini artan oranlarda hissettirmekte ve çevre üzerindeki baskısını arttırmaktadır. Bu baskılar peyzajların bozulmasına ve sulak alanlar gibi hassas ekosistemlere sahip alanlarda geri dönüşü mümkün olmayan kayıpların yaşanmasına neden olmaktadır. Bu kayıplar çevresel kaygıların ön plana çıkmasını ve bu doğrultuda uluslararası bir takım adımlar atılması gerekliliğini beraberinde getirmiştir. Peyzajların tanımlanması, korunması, yönetilmesi ve planlaması konularında uluslararası bir dil birliği geliştirilmesi amacıyla imzaya açılan Avrupa Peyzaj Sözleşmesi bu konuda atılan en önemli adımlardan biridir. APS gereğince; taraf ülkelerin tümü, peyzajlarını tanımlama, peyzaj karakter tiplerini belirleme, peyzajın değişim ve dönüşümünü izlemeyi taahhüt etmişlerdir. Bu çalışmada ülkemizin de taraf olduğu APS'den hareketle aynı zamanda uluslararası öneme sahip bir sulak alan olan Uluabat Gölü ve çevresinde planlama, yönetim, koruma ve sürdürülebilir alan kullanımına yönelik karar alma aşamalarında önemli bir yeri olan peyzaj karakter değerlendirme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada peyzaj karakter değerlendirme yönteminin bir aşaması olan peyzaj karakter analizindeki, peyzaj karakter tip ve alanlarının belirlenmesi aşamasına odaklanılmıştır. Çalışma alanının belirlenmesinde Ramsar tampon bölge sınırları dikkate alınmıştır. CBS tekniklerinden yararlanılan ve arazi çalışmalarıyla desteklenen çalışma sonucunda 229 adet peyzaj karakter tipi ve 7 adet peyzaj karakter alanı belirlenmiştir. Belirlenen her bir peyzaj karakter alanına ilişkin baskı unsurları ortaya konularak, sürdürülebilir alan kullanımına ilişkin öneriler geliştirilmiştir.