Poczucie własnej skuteczności pedagogów szkolnych a ich stres zawodowy Sense of School Guidance Counsellor's Own Effectiveness and Their Occupational Stress STRESZCZENIE Praca pedagoga szkolnego obejmuje szeroki zakres zadań dotyczących pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą, realizowanych we współpracy z ich rodzicami, innymi nauczycielami i podmiotami zewnętrznymi zajmującymi się problemami pedagogiczno-psychologicznymi. Warunkiem powodzenia w tej pracy jest indywidualne przekonanie o możliwości realizacji zakładanych celów, które jest centralnym ogniwem poczucia własnego sprawstwa (por. Gliszczyńska 1983, s. 133). Wspieranie rozwoju podopiecznych, wchodzenie w bliskie relacje interpersonalne, którym towarzyszą przeżycia emocjonalne, oraz konieczność radzenia sobie z problemami stanowią źródło stresu i obciążenia psychicznego. Silne emocje i często doświadczane przez pedagogów przykre doznania mogą obniżać ich jakość i efektywność pracy pedagogiczno-psychologicznej z podopiecznymi oraz powodować poczucie braku skuteczności (por. Bańka 2005, s. 10-12). Celem podjętych badań było określenie charakteru związków i występujących zależności między poczuciem skuteczności pedagogów szkolnych a odczuwanym przez nich stresem zawodowym. Słowa kluczowe: pedagog szkolny; poczucie skuteczności; stres zawodowy WPROWADZENIE Każde intencjonalne działanie wychowawcze pedagoga ma prowadzić do osiągnięcia konkretnego celu. Może to być wprowadzenie podopiecznego w świat wartości, ukazanie pozytywnych wzorców zachowań, społecznie pożądanych postaw oraz powszechnie przyjętych i obowiązujących norm prawnych i moralnych regulujących życie społeczne danej zbiorowości. Może to być również działanie korygujące, prowadzące do zmiany negatywnych postaw i zachowań wychowanków oraz naprawienia wyrządzonej komuś krzywdy lub szkody