W niniejszym opracowaniu nie chodzi o wyjaśnienie dwóch kluczowych pojęć zawartych w tytule, jakimi są "wiara" i "kultura", lecz o przybliżenie i usystematyzowanie podstawowych pojęć związanych z procesami dokonującymi się-w przeszłości i obecnie-"na styku" kultury i celebracji wiary (którą jest przede wszystkim liturgia, choć oczywiście nie tylko liturgia 1). W języku potocznym, ale niekiedy także * Ks. Daniel Brzeziński-prezbiter diecezji płockiej; dr hab. nauk teologicznych; absolwent Papieskiego Instytutu Liturgicznego św. Anzelma w Rzymie oraz Instytutu Sacrum Ministerium watykańskiej Kongregacji ds. Duchowieństwa; pracownik naukowy i senator Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; przewodniczący Komisji Liturgicznej Diecezji Płockiej. 1 Dodajmy na marginesie, że celebracja wiary, dokonująca się w liturgii, to celebracja tajemnic wiary. Mówiąc zatem o celebracji wiary-również w kontekście kulturowym-należy zająć się po pierwsze treścią sprawowanej liturgii; innymi słowy: prawdami wiary chrześcijańskiej jako zakresem anamnezy liturgicznej. Znacznie bardziej skomplikowanym problemem jest jednak aspekt formalny owej celebracji, czyli sposób (quomodo) obecności misteriów wiary w sprawowanym-tu i teraz-misterium; szerzej na ten temat zob.

No abstract

Wydaje się, że architektura sakralna, zarówno w świecie, w Europie, jak i u nas w Polsce, wciąż przeżywa kryzys. Dotyczy on w dużej mierze przede wszystkim wnętrz naszych kościołów, w tym ukształtowania i wyposażenia auli liturgicznych. Gdy pytamy, dlaczego nie podobają się nam współczesne kościoły, nierzadko pada odpowiedź, że w nowo projektowanych wnętrzach dominuje zbyt "użytkowy" styl 1. Czasem wynika on z zupełnego braku jakiejkolwiek całościowej i spójnej, architektoniczno-liturgiczno-teologicznej koncepcji wnętrza sakralnego, której rezultatem byłby szczegółowy projekt obejmujący i miejsce przewodniczenia liturgii, i strefę liturgii słowa Bożego, i strefę liturgii Ofiary, ale * Ks. Daniel Brzeziński-prezbiter diecezji płockiej; dr hab. nauk teologicznych (spec. liturgika); absolwent Papieskiego Instytutu Liturgicznego św. Anzelma w Rzymie oraz Instytutu Sacrum Ministerium watykańskiej Kongregacji ds. Duchowieństwa; pracownik naukowy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. 1 Zob. Czy podobają nam się nasze kościoły?-ankieta, "Znak" 531 (1999) n. 8, s. 72-126. TEOLOGIA_23_2013_3.indb 137 2014-01-22 14:16:34 epochs of the Church, especially patristic and medieval times. The medieval times in turn, leant towards both an allegorical interpretation and explanation rather than a symbolic one, but nonetheless, for all its limitations, this principle had a positive and fruitful influence on the sacred architecture of previous times.

No abstract

Po opublikowaniu przez papieża Franciszka, 10 stycznia 2021 roku, Listu Apostolskiego motu proprio „Spiritus Domini”, wśród wielu pytań rodzących się na kanwie papieskiej decyzji o zmianie kanonu 230 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego,  pojawiło się i to dotyczące granic liturgicznej posługi kobiety w Kościele. Autor opracowania stara się na nie odpowiedzieć, odnosząc się do „posług” w Kościele łacińskim w rozumieniu – przede wszystkim – Listu Apostolskiego motu proprio „Ministeria quaedam” św. Pawła VI z 15 sierpnia 1972 roku oraz Kodeksu Prawa Kanonicznego św. Jana Pawła II z 25 stycznia 1983 roku. Jednak termin „posługa” w znaczeniu szerszym oznaczać może niemal każdą formę służby czy też posługiwania w Kościele, w tym także posługę w liturgii wynikającą z sakramentu święceń. Stąd, w artykule nie zabrakło również refleksji nad możliwością takiej „liturgicznej posługi” kobiety. W przypadku lektoratu i akolitatu, dotychczasowa granica liturgicznej posługi kobiet już nie istnieje. Gdy chodzi o sakrament kapłaństwa, granica liturgicznej posługi kobiet w Kościele Katolickim w świetle niezmiennego nauczania Kościoła jest absolutnie nieprzekraczalna. Otwarta i niejednoznaczna pozostaje natomiast kwestia dopuszczania kobiet do diakonatu, choć na gruncie dostępnych świadectw historycznych nie da się potwierdzić tezy, że w starożytności chrześcijańskiej kobiety miały udział w pierwszym stopniu sakramentu święceń. Zresztą byłoby to sprzeczne z Magisterium Ecclesiae o niemożności przyjmowania przez kobiety kapłaństwa, stanowiącego kolejny stopień tego sakramentu.