Bu makalenin amacı, yakın dönem gözetim literatürü içerisinde geliştirilen argümanların küresel bağlamını post yapısalcı kuramlar üzerinden tartışmaktır. Makalede öncelikle post yapısalcı kuramın neden günümüz küresel dünyasında devlet refleksini kavramak için uygun bir araç olabileceği tartışılacaktır. Ardından, post panoptik gözetim teknolojileri ve politikalarının incelenmesi yapılacaktır. Son olarak makale, günümüz post panoptik gözetim teknikleri uygulayan bir devlet modelinin post yapısalcı analizine dair önermeler sunacaktır. Makalenin esas amacı, post panoptik gözetim teknikleri aracılığı ile devlet kuramına ilişkin özgün bir bakış açısı geliştirmektir. Post panoptik gözetim aygıtları ve uygulamaları, daha akışkan ve hareketli bir iktidarın işleyiş unsurlarını oluşturmaktadır. Bu nedenle, gözetim iktidarındaki değişim ve dönüşüm, öncelikle iktidar ilişkilerindeki dönüşümleri kapsayacak biçimde tartışmaya açılmalıdır. Post yapısalcılığın bir devlet kuramı olarak tartışılmasının temelinde, küresel boyutta meydana gelen bir olgu yatmaktadır. Bu olgunun temelinde, gözetim uygulamalarının sınır ve mekan aşımı bulunmaktadır. Yeni gözetim uygulamalarının nesneyi her yerde izleyebilme yeteneği, gözetimin küresel ve olumsal vasfını ortaya koymaktadır.

The interpretations of the Athenian and Roman conceptions of republicanism has formed highly different approaches in political philosophy. Unlike the Athenian republicanism which is based on a theory that gives priority to political participation, Roman republicanism is based on a theory that emphasizes the concept of freedom within the boundaries of the rule of law. Another point of divergence for these two approaches is their perceptions of freedom. Unlike the Athenian republicanism which defines freedom as political participation, which could also be seen as positive liberty, the Roman republicanism considers freedom as nondomination which establishes affinity with liberalism due to its emphasis on the importance of negative liberty. This study aims to make a benchmarking between thoughts of Athens and Rome and their theories on republicanism.

Bu çalışma, Aristotelesçi politika felsefesini Aristoteles'in biyolojik yaklaşımlarıyla beraber tartışmayı amaçlamaktadır. Buna göre, Aristoteles'in Politika metninde öne sürdüğü "politik hayvan" ifadesi, insan ve hayvan ayrımının kurulduğu argümanlar eşliğinde yeniden değerlendirilecektir. Aristotelesçi politika düşüncesinin kökeninde hayvan ve insan arasında kurulan bir ayrım vardır. İnsan, hayvanın sahip olmadığı yetilere sahip bir varlık olarak ele alınırken; hayvan da insana göre çok daha sınırlı yaşamsal fonksiyonlara sahip varlık olarak düşünülmektedir. Aristoteles, bu ayrım üzerinden insana özgü bir yaşam düşüncesi geliştirmiştir ve bu yaşam biçimi, tüm anlamını, hayvanlara özgü yalın yaşam mefhumundan ayrılması ile kazanır. Aristoteles bu ayrımı prohairesis sözcüğü ile karşılar. Sözcük, insan ve hayvan arasındaki ayrımı belirttiği gibi, söz konusu ayrımı politik olanın merkezine yerleştirerek doğrudan bios-politikos ile ilişkilendirme olanağı sağlar. Politik yaşam anlamına gelen bios-politikos, salt politikaya özgü bir yaşamı ima etmez; fakat hayvansal dünyanın geride bırakıldığını gösterir. Bu nedenle prohairesis ile kurulan bios-politikos, politikanın biyolojik olanla ilişkili olarak kurulduğunu gösterir. Bu makale, Aristotelesçi politika düşüncesini neden ve nasıl biyolojik bir bağlamda ele almamız gerektiğini tartışmayı amaçlamaktadır.

Abstract:The

Foucault ve Agamben biyopolitika kavramına farklı açılardan yaklaşırlar. Foucault' cu teoride biyopolitika, "ırk-temelli" bir düşünceye benzerlik üzerinden kurulur; ve bu, yaşam ile ölümün birbirine eklemlendiği pozitif bir bağlama işaret eder. Foucault' cu biyopolitika, iktidar ilişkilerinin üretici bağlamını merkeze alan bir bağlama odaklanır. Bu bağlamda iktidar, yaşamı denetlemek suretiyle özgürlük alanları açan bir tertibat olarak değerlendirilir. Foucault, bunu örneklemek için yaşamı üretkenleştiren biyopolitik mantık düşüncesini ortaya atar. Bedeni güç, sağlık, istek, vb. bağlamlarda üretken kılmaya yönelik biyopolitik tertibatlar, güvenlik mefhumunu yaygınlaştırmayı konu edinirler. Agamben ise, yaşamın ölüme terk edildiği bir biyopolitik mekân (kamp) tasvir ederek kavrama negatif bir anlam yükler. Buna göre biyopolitik iktidar, yaşamın içeriğine olumsal bir ölüm momentinin eklenmesidir. Başka bir ifadeyle, biyopolitika, yaşatmayı ve öldürmeyi eş zamanlı örgütleyen ve birbiriyle ilişkilendiren istisnai bir iktidar gücünü temsil eder. Agamben için biyopolitika, yaşam ve ölümün iç içe geçtiği istisnai mekanlarda temsil edilir. Foucault için mekan, bedeni üretken kılmaya dönük güvenlikleştirici tertibatlar içermekte iken, Agamben, mekanı bütünüyle yaşam ve ölümün olumsal olarak birbirine dolayımlandığı bir eşik olarak görür. Bu makalede amacım, Foucault ve Agamben'in biyopolitika kavramına dair farklılıklarını savaşım kavrayışı üzerinden tartışmaktır. Çünkü savaş mefhumu, biyopolitikanın yaşama dair Agamben' de negatif ve Foucault' da ise pozitif yüklemlerini içeren bir bağlama sahiptir. Foucault ve Agamben arasındaki kavramsal farklılık, ikilinin biyopolitika kavramına eklemledikleri savaş mefhumunda izlenebilir. Foucault, biyopolitik iktidara içkin savaşım olgusunda yaşamı üretkenleştiren faktörleri sekteye uğratan unsurların ayıklanmasını görür. Buna göre toplumsal-politik yaşam, üretken olmasını engelleyen unsurlara karşı sürekli savaş ve gözetim halinde olmalıdır. Örneğin disipliner mekanlar, toplumsal yaşamın üretken-üretken olmayan unsurları arasındaki ayrımın temsil edildiği yerlerdir. Fakat Agamben, biyopolitik iktidarın işlediği savaşım olgusunda, savaşın olumsal ve istisnai çalışmasına odaklanır. Buna göre savaş, toplumsal yaşamın ötesinde bulunan bir "dışarısı" ile yürütülen mücadele değildir. Savaş, toplumun içerisine kaydırılabilecek bir olgudur. Bu sayede yaşam, hem total denetime alınabilmekte hem de iktidarın olağanüstü işleyişine belli bir olağanlık sağlanabilmektedir. Savaşım ve biyopolitika, disiplin ile üretkenleştirmenin ve yaşam ile ölümün iç içe geçerek birbiriyle ilişkilendiği bir momente tekabül etmesi bakımından modern ve geçdönem iktidar ilişkilerini kavrayabilmenin özgül bir momentini oluşturur.