Bu çalışmanın amacı cam uçurum, cam yürüyen merdiven ve cam asansör gibi kariyer engelleriyle birlikte kadınların en çok temsil edildikleri mesleklerde karşılaştıkları sorunları ele almaktır. Çalışma araştırmaya dayalı derleme bir makaledir. Çalışma da cam uçurum, cam yürüyen merdiven ve cam asansör kavramları tanıtılmaya çalışmıştır. Çalışmanın özgünlüğünü toplum tarafından kadınlara yakıştırılan mesleklerde kadınlardan ziyade erkeklerin çok daha fazla temsil edilmesinden kaynaklanmaktadır. Kadınların egemen olduğu mesleklerde erkeklerin daha hızlı yükseldiği görülmekte ve bu durum cam uçurum bağlamında açıklanmaktadır.

AraĢtırmanın amacı, "cam uçurum" kavramının Türkiye örnekleminde geçerliliğini incelemektir. Kafkas Üniversitesinde iĢletme yönetimi dersi almıĢ 407 öğrenciye anket uygulanmıĢtır. AraĢtırmada boĢalan bir üst düzey yöneticilik görevi için biri kadın ve biri erkek iki adaydan hangisinin hangi dönemde (olumlu finansal performans dönemi mi yoksa olumsuz finansal performans dönemi mi) daha tercih edilebilir algılandığı incelenmiĢtir. Cam uçurum pozisyonu için tercihte "uygunluk, liderlik yeteneği ve güven" boyutları kullanılmıĢtır. Bu boyutlarla ilgili soruların katılımcılarca ayrı ayrı dönemlerde (olumlu finansal performans senaryosunda ve olumsuz finansal performans senaryosunda) değerlendirilmesi istenmiĢtir. AraĢtırmada katılımcıların "Ģirket performansının olumsuz olduğu" bir senaryoda CEO olarak kadın yönetici adayının daha yüksek potansiyelde algılanmadığı bulgusuna ulaĢılmıĢtır. Sonuçta, erilliğin yüksek olduğu ülkelerde geçerli olan cam uçurum kavramının, erilliğin düĢük olduğu Türkiye'de geçerli olmayabileceği söylenebilir.

No abstract

İşletmelerde çalışan kadın yöneticiler günümüzde çok farklı ve değişik problemlerle karşılaşmaktadırlar. Kadın yöneticilerin karşılaştıkları engellerin büyük bir çoğunluğu kadınların cinsiyetinden kaynaklanmaktadır. Bu yüzden de kadınları sadece cinsiyetinden ötürü yargılamak için çeşitli suçlama mekanizmaları geliştirilmiştir. Çalışmanın amacı ataerkil kültür ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği bağlamında kadınların üst düzey yöneticilik pozisyonlarına ulaşmalarını engelleyen yeni ve değişik kariyer engellerinin olup olmadığını ortaya koymaktır. Bu araştırma literatüre dayalı bir derleme çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sorunsalı ise kadınların üst düzey yöneticilik pozisyonlarını hedefledikçe hangi değişik ve farklı engellerle karşılaşıp karşılaşacakları olmuştur. Bu çalışma cam uçurumun ne zaman ve neden ortaya çıkabileceğini belirleme konusunda literatüre katkıda bulunmaktadır. Literatür incelendiğinde ataerkil kültür, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, kariyer engelleri ve cam uçurum kavramlarını birlikte ele alan ve ataerkil kültür, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, kariyer engellerinin cam uçurumla olan ilişkisini inceleyen bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu bağlamda çalışma özgün nitelik taşımaktadır.

İşletmeler arasında yoğun rekabetin, teknolojik gelişmelerin ve küreselleşmenin yaşanması çalışanların ihmal edilmesine neden olmaktadır. Bu durum da işletmeye zarar veren birçok sapkın davranışına yol açmaktadır. Bu noktada örgütsel sinizmin üretkenlik davranışa dönüştüğünü söylemek mümkündür. İşletmelerin çalışanlarına karşı ilgisiz, adaletsiz, kaba ve hoşgörüsüz şekilde davranmaları çalışanların işletmeye karşı birtakım olumsuz davranışlar geliştirmelerine sebep olmaktadır. Bu durum da üretkenlik dışı davranış bağlamında açıklanmaktadır. Bu çalışmanın amacı işletmelerde görülen sinizmin üretkenlik dışı davranışa yol açıp açmadığını incelemektir. Çalışma araştırmaya dayalı derleme bir makaledir. Literatür incelendiğinde örgütsel sinizm ile üretkenlik dışı davranış kavramlarını birlikte ele alan ve aralarındaki ilişkiyi inceleyen bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu bağlamda çalışma özgün nitelik taşımaktadır. Çalışmanın sonucunda ise, işletmede üretkenlik dışı davranışın görülmesinin nedenin örgütsel sinizm olduğu ortaya konmuştur.