No abstract

Цель исследования состояла в оценке эффективности использования различных норм минеральных удобрений и способов основной обработки почвы на урожайность и качество зерна ярового ячменя сорта Сымбат. Полевые исследования проводили на опытном участке Казахского научно-исследовательского института земледелия и растениеводства (Алматинская область, Карасайский район) в полевом многофакторном опыте на склоне восточной экспозиции на посеве ярового ячменя. В опыте предусматривалось изучение 3-х способов основной обработки почвы под яровой ячмень: отвальная вспашка на глубину 20-22 см, мелкая плоскорезная обработка на глубину 10-12 см, нулевая обработка. На указанных фонах основной обработки почвы вносились минеральные удобрения в нормах N30P30K30, N60P60K30, N90P90K30. В течение вегетации ярового ячменя содержание щелочногидролизуемого азота в почве на изучаемых агроприемах изменялось в диапазоне 73-151 мг/кг, то есть в очень низкой, низкой и средней обеспеченности. От фазы всходов до фазы молочной спелости зерна ярового ячменя количество подвижного фосфора в почве снизилось на вспашке на 11-13 мг/кг, плоскорезной обработке на 7-10 мг/кг, без обработки - 9-13 мг/кг на фоне удобрений и была в средней и повышенной степени обеспеченности. От фазы всходов к концу вегетации ярового ячменя произошло снижение содержания обменного калия в почве на всех вариантах опыта с 295-486 мг/кг до 238-409 мг/кг в среднем, повышенном и высоком количестве. Наибольшая урожайность ярового ячменя сорта Сымбат достигнута на плоскорезной обработке с внесением N60P60K30 – 16,7 ц/га.

<p>Conservation agriculture (CA) involves complex and interactive processes that ultimately determine soil C storage, making it difficult to identify clear patterns, particularly, when the results originate from many experimental studies. To solve these problems, we used the ARMOSA process-based crop model to simulate the contribution of different CA components (minimum soil disturbance, permanent soil cover with crop residues and/or cover crops, and diversification of plant species) to soil organic carbon (SOC) sequestration at 0-30 cm soil depth and to compare it with SOC evolution under conventional agricultural practices. We simulated SOC changes in two sites located in Central Asia (Almalybak, Kazakhstan) and Southern Europe (Lombriasco, Italy), which have contrasting soils, organic carbon contents, climates, crops and management intensity.  Simulations were carried out for the current (1998-2017) and future climatic scenarios (period 2020-2040, scenario Representative Concentration Pathway 6.0).</p><p>Five cropping systems were simulated: conventional systems under ploughing at 25-30 cm with monoculture and  residues removed (Conv–R) or residues retained (Conv+R); no-tillage (NT) with residue retained and crop monocultures; CA and CA with a cover crop, Italian ryegrass (CA+CC). In Conv–R, Conv+R and NT, the simulated monocultures were spring barley in Almalybak and maize in Lombriasco. In CA and CA+CC, crop rotations were winter wheat - winter wheat - spring barley - chickpea in Almalybak; maize - winter wheat - soybean in Lombriasco, together with Italian ryegrass in the +CC options.</p><p>In Lombriasco, conventional systems led to SOC decline of 170-350 kg ha<sup>-1</sup> yr<sup>-1</sup>, whereas, NT and CA prevented the decline and kept it on the slightly positive level under both climate scenarios. A low rate of SOC increase most likely stems from, in addition to climates, the low silt-clay fraction (34%), and thus, more vulnerable to mineralization and decay.</p><p>In Almalybak, SOC loss in conventional systems was 480-560 kg ha<sup>-1</sup> yr<sup>-1</sup> under current climate, and NT prevented the loss only under current climate, but not under the future climate scenario. In contrast, CA allowed for the annual C sequestration of 300 kg ha<sup>-1</sup> and up to 620 kg ha<sup>-1</sup> with cover crops. Under the future climate scenario, the model predicted somewhat less C sequestration under CA, probably, due to the reduction of residue biomass. Particularly, in Southern Kazakhstan, CA has the largest potential for C sequestration under both climate scenarios, twice exceeding the objectives of the “4 per 1000” initiative. This initiative claims that an annual growth rate of 0.4% in the soil carbon stocks, or 4‰ per year, in the first 30-40 cm of soil, would significantly reduce the CO<sub>2</sub> concentration in the atmosphere related to human activities.</p>

Елімізде құмай дақылы сияқты құрғақшылыққа төзімді, жоғары өнімді дақылдарды өндіру және оларды енгізу климаттың өзгеруі мен жауын-шашынның азаюына байланысты ең тиімді шешім болып табылады. Экологиялық-географиялық шығу тегі әртүрлі құмай генотиптерін экологиялық сорт сынау мал шаруашылығының ғана емес, сонымен қатар жеке шаруашылық жүргізуші субъект қызметінің басқа да бағыттарының экономикалық тиімділігін арттыруға қабілетті жемшөп өндірісіндегі тиімділігіжоғары бағыт болып табылады. Жасыл биомассаның жоғары өнімділігі және құмайдың құрғақшылыққа төзімділігі оларды Қазақстанның көптеген аумақтарында кеңінен өсіруге мүмкіндік береді. Зерттеу нысаны бойынша экологиялық-географиялық шығу тегі әртүрлі (Қазақстан, Ресей, Үндістан, Өзбекстан және басқа да елдер) құмайдың 225 генқорлары Қазақстанның оңтүстікшығыс аумағының суармалы жағдайында, батыс және солтүстік аумақтарының тәлімі жағдайдарында сыналды. Оңтүстік-шығыс Қазақстанның суармалы жағдайында гектарына 70 т астам, Батыс Қазақстанның тәлімі жағдайында гектарына 40 т дейін және Солтүстік Қазақстанның тәлімі жағдайында құмайдың көк балаусасы бойынша гектарына 50 тоннаға дейін өнімділік алуға болады, сонымен қатар құмай дақылдарын Қазақстанның көптеген аумақтарында өндіріске енгізіп, егістерінің кеңінен таралуына мүмкіндік береді.