Öz: İlkokul çağında fen bilimlerinin öğretimi sınıf öğretmenleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Çocuklar bu derste, doğadaki varlıkları ve olayları bilimsel yönden ele alıp; gözlem yapma, inceleme ve anlama olanağı elde ederler. İlkokulda fen bilimleri öğretiminde karşılaşılan sorunları ve bunlara yönelik çözümlerin üretilmesini en iyi ortaya koyacak kişiler sınıf öğretmenleridir. Sınıf öğretmenlerinin hitap ettikleri yaş grubuna göre karşılaştıkları sorunlar da farklı olabilmektedir. Buna göre bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin fen öğretimi sürecinde yaşadıkları sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik önerilerini belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Eskişehir il merkezinde bulunan okullarda görev yapan 20 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen ve açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen nitel veriler araştırmacılar tarafından analiz edilerek değerlendirilmiştir.

Bu çalışma kapsamında, Argümantasyon Tabanlı Öğretim (ATÖ) yönteminin fen bilimleri laboratuvar uygulamalarında kullanılabilen etkili bir öğretim yöntemi olduğu durumu sınıf öğretmen adaylarının görüşleri ve hazırbulunuşluk durumları incelenerek ortaya koyulmuştur. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılarak yürütülen bu çalışmada toplamda 28 sınıf öğretmen adayı ile sekiz haftalık ATÖ uygulaması yapılmıştır. Uygulamanın ilk ve son haftalarında öğretmen adaylarının görüşlerinde ve hazırbulunuşluk durumlarında meydana gelen değişimi belirlemek için veri toplama aracı olarak "Argümantasyon Tabanlı Öğretime Yönelik Görüş Formu (ATÖYG)" ve "Argümantasyon Tabanlı Öğretime Giriş Etkinliği Formu (ATÖGE)" kullanılmıştır. Ayrıca uygulamanın son haftasında öğretmen adaylarının derse katılımlarında artış gözlenmiş ve deneylerin teorik kısımlarında-gerekçe, veri, iddia, çürütücü, destekleyici, sınırlayıcı-gibi argüman öğelerini kullanarak bilimsel tartışma gerçekleştirebildikleri görülmüştür. Bu doğrultuda, ATÖ yönteminin fen laboratuvar uygulamalarını zenginleştirmek amacıyla daha sık kullanılmasının gerektiği düşünülmektedir.

No abstract

Bu araştırmada, Türkiye'de ve dünyada özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilere fen bilimleri öğretiminde kullanılan müdahaleleri içeren ve 2008-2017 yılları arasında gerçekleştirilen çalışmaların incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, alanyazında yer alan çalışmaların betimsel taraması gerçekleştirilmiştir. Taramada Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (TÜBİTAK ULAKBİM), EbscoHost, SAGE, Springer Link ve ProQuest veritabanları kullanılarak konuyla ilgili hakemli dergilerde yayınlanmış 20 makaleye ulaşılmıştır. Tarama sürecinde anahtar kelime olarak "öğrenme güçlüğü", "fen bilgisi öğretimi", "learning disability", "learning disable", "science classroom" ve "intervention" kelimeleri kullanılmıştır. Araştırma yöntemlerine göre 18 çalışmada nicel, bir çalışmada nitel ve bir çalışmada ise karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmanın bulguları özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilere fen bilimleri öğretimi ile ilgili çalışmaların genellikle yabancı ülkelerde yapıldığını ve Türkiye'de herhangi bir müdahale çalışması yapılmadığını göstermektedir.

Öz. Bu çalışmanın amacı, "Proje Tabanlı Öğretim (PTÖ)" uygulamalarının fen laboratuvarı dersine etkisinin sınıf öğretmeni adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılarak 36 öğretmen adayına fen ve teknoloji laboratuvar uygulamaları II dersi kapsamında proje tabanlı öğretim etkinlikleri uygulanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak "Fen Bilimleri Laboratuvar Uygulamalarına Yönelik Görüşme Formu" kullanılmıştır. Görüşme formu öğrencilere uygulamadan önce ve uygulamadan sonra olmak üzere iki kez uygulanmıştır. Çalışmada elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda sınıf öğretmeni adaylarının görüşlerine göre, PTÖ yöntemi sayesinde fen laboratuvar uygulamalarının zenginleştiği ve öğretmen adaylarının proje yapım aşamalarını öğrendikleri belirtilmiştir. Bu sonuca bağlı olarak, sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji laboratuvar uygulamaları lisans dersleri haricinde diğer fen bilimleri ya da öğretimi ile ilgili dersleri proje tabanlı öğretim yaklaşımı ile plânlanabilir.