Мақалада етті бағыттағы тұқымдық бұқалардың шәуіт өнімділігінің сапа көрсеткіштері мен ұрықтандыру қабілетіне генетикалық факторлардың әсері бойынша зерттеу нәтижелері берілген.Жұмыстың негізгі мақсаты: етті бағыттағы генотипі әртүрлі өндіруші бұқалардың шәует өнімділігінің сандық және сапалық көрсеткіштеріне тұқымы мен шыққан елінің әсерін және зерттелетін селекциялық белгілердің өзара байланысын анықтау. Ғылыми-зерттеу жұмыстары Акмола облысында жүргізілді. Зерттеу нысаны-қазақтың ақбас, абердин-ангус және герефорд тұқымдарына жататын өндіруші бұқалар. Тәжірибелік бөлімі бойынша жұмыстар дені сау мал басына "Асыл-Түлік" АҚ-ның базасында және «Алтындан» ЖШС мен «АКА» ЖШС-де барлық ветеринариялық-санитариялық талаптарды сақталып жүзеге асырылды. Зерттеу нәтижелері бойынша шәует белсенділігі генетикалық жолмен 33,20 % берілетіні анықталды, оның 21,80% генотипіне, 10,30% тұқымына және 1,1 % шыққан еліне әсері болатындығын байқалса, эякуляттың көлемі, ондағы эякулят саны және ұрық концентрациясы, тиісінше 41,1%, 40,9 % және 46,0% тұқым қуалайтын факторларға байланысты болды. Мұндай маңызды көрсеткіш бұқаларды ұрықтандыру қабілеті ретінде пайдалану тиімділігі 24,90% генетикалық факторларға байланыстылығы анықталады: генотиптің 13,20%, оның тұқымының 10,2% және шығу тегінің 1,5%. Осыған орай, зерттеу нәтижелері өндіруші бұқалардың шәуіт өнімділігі көрсеткіштеріне генетикалық факторлардың 38% әсер ететінін көрсетті. Оның ішінде генотипі бойынша 22,0%, тұқымы 14,0% және 1,5% шыққан елі

This article presents the results of improvement of existing methods for assessing Kazakh white-headed breed bull-calves when testing them for their productivity using GrowSafe technology and the influence of part typical factors by daily weighing of the set feeds and growth and determining the effect of residual feed consumption (RFI) on the growth and development of breeding bull-calves. The study showed that the assessment of the amount of residual feed consumption increases the objectivity of the assessment of livestock productivity, i.e. the amount of feed consumed in all OPK farms - from 2.34 to + deviated to +1.97, showed equally good indicators, and the amount of uneaten feed (RFR) in bulls was 54% negative (RFR) and 46% positive (RFR).This indicates that bulls consume less feed during the test for higher performance. Among the bulls tested in four farms, the highest daily gain was also noted in Zhana Bereke LLP, which averaged 1776 grams. The share of succulent feed in this diet in this farm was 66.4%, large feed - 11.2% and compound feed - 22.3%.