No abstract

Ak-Koyunlular, devlet gelirlerini arttırmak için ticareti teşvik etmişler ve sürekliliği için de çaba harcamışlardır. Ak-Koyunlular, bu konuda yakın ilişki içinde oldukları Timurlular'dan etkilenmişlerdi. Uzun Hasan Bey, ticaretin gelişmesi için bir çok düzenlemeler yapmıştı. Ak-Koyunlular'ın yönetimi altındaki bir çok şehir önemli ticaret merkezi durumundaydı. Bu şehirlerde bir çok metaın ticareti yapılmaktaydı. Ak-Koyunlular uluslararası ticarete de önem vererek, ticaret yolları kontrolleri altına almaya çalışmışlardı. Trabzon da bu açıdan Ak-Koyunlular için büyük ticari öneme sahipti. Bu şehir Ak-Koyunlu tacirlerinin Karadeniz'e çıkış yolu idi. Ak-Koyunlu tacirler, sadece burada ipek ve diğer başka doğu mallarını almaya gelen Venedik ve Cenevizli tacirler ile değil, aynı zamanda diğer Avrupalı tacirlerle de görüşüyorlardı. Ak-Koyunlu tacirler, Trabzon ticaretinden büyük kazanç elde ederek bu şehir vasıtasıyla Kırım'daki ticaret merkezleri ile ilişki kuruyorlardı. Ak-Koyunlular'ın dış ticaretinin büyük bölümünü ipek oluşturmaktaydı.

No abstract

Birecik Fırat Nehrinin doğu yakasında yer alan bir antik kenttir. Bu kent, ilkçağlardan itibaren jeo-stratejik öneme sahiptir. Birecik sahip olduğu bu konumu itibariyle ilkçağlardan itibaren birçok uygarlık ve devlete ev sahipliği yapmıştır. İlkçağda Birecik üzerinde Roma-Persler arasında süre gelen siyasi mücadeleler Orta Çağda Bizans-Sasaniler arasında devam etmiştir. Birecik Hz. Ömer döneminde İslam hâkimiyetine girmiştir. Akabinde Emevilerin egemenliğine giren bu kent, Emevilerin yıkılışıyla Abbasilerin eline geçmiştir. Abbasi hâkimiyetinin ardından Birecik Büyük Selçukluların egemenliğine girmiştir. Selçukluları takiben Birecik Urfa Haçlı Kontluğunun topraklarına ilhak olmuştur. Ardından Mardin Artuklularının eline geçen Birecik bu vesileyle de tekrardan Müslüman Türklerin eline geçmiştir. Kale yönetimiyle burayı idare eden Artuklular, daha sonra burayı Zengîlere teslim etmiştir. Bilahare Eyyûbîlerin hâkimiyetine giren Birecik, müteakiben Memlûklerin egemenliğine girmiştir. Bu kent, sözü edilen devletin kuzey kapısı olmuştur. Memlûklerin idaresindeki Birecik, Memlûk-İlhanlı mücadelesinde sık sık Moğolların baskısına maruz kalmıştır. Moğolların buraya hükmetme çabası kentte ağır tahribatlara yol açmıştır. Bu çalışmada, Orta Çağda Birecik kentinin siyasi tarihi, coğrafî ve stratejik konumu, tarihteki ehemmiyeti ve kentteki maddi değerlerin varlığı ele alınmaktadır.

Öz-Kara-Koyunlular, yaklaşık bir asır boyunca Doğu ve Güneydoğu Anadolu, İran, Irak ve Kafkasya'da hâkimiyet kurdular. Birçok alanda selefleri Celâyirli ve Timurluların teşkilât yapısından etkilendikleri gibi silah teknolojisinde de bu devletlerin mirasını sürdürdüler. Konargöçer hafif süvarili askeri yapısı ile Ortaçağın geleneksel silah ve teçhizatlarından yararlanarak bu coğrafyada hâkim güç haline geldiler. Başlangıçta hafif süvari esasına dayanan bozkır savaşçı tipi, zamanla ağır silahlar ve muhasara araçları ile donatıldı. Bu çalışmada XV. yüzyıl itibariyle Doğu Anadolu ve İran coğrafyasında önemli muharip güç haline gelen Kara-Koyunluların, seleflerinden intikal eden klasik silah ve teçhizatların üretimi, üretim mekânları, kullanımı ve silah tipolojilerinin askeri teşkilâttaki uygulama alanları tarihi kaynaklar ışığında değerlendirilecektir.