Pomimo rozwoju materiałów konstrukcyjnych proces napawania wciąż jest nieodłącznym elementem wielu procesów produkcyjnych. Zużycie elementów części maszyn, polegające na pogorszeniu własności użytko-wych powierzchni roboczych tych elementów, skutkuje koniecznością ich wymiany. To zużycie jest spowodowane stopniową utratą materiału z powierzchni elementu wskutek jego ruchu względem współpracującej z nim substancji lub innego elementu, a także wieloma procesami fizycznymi i chemicznymi zachodzącymi podczas eksploatacji. To zagadnienie jest bardzo złożone. Wymiana zużytego elementu zazwyczaj wiąże się z wysokimi kosztami zamiennika. Jednym ze sposobów regeneracji części maszyn, które wskutek eksploatacji uległy częściowemu zużyciu, jest napawanie [17,19].Częstotliwość wymiany elementów można zmniejszyć przez stosowanie materiałów o większej odporności na zużycie. Tę cechę można zapewnić dzięki naniesieniu na materiał -np. metodą napawania TIG -powłoki poprawiającej jego właściwości. Proces napawania pozwala więc na regenerację elementów lub zwiększenie ich odporności na zużycie (dotyczy to np.: zębów koparek, wierteł górniczych, żeliwnych tłoków pomp czy powlekanych ołowiem ścianek zbiorników wykorzystywanych w przemyśle chemicznym). Dzięki temu można zredukować koszty produkcji oraz eksploatacji maszyn i urządzeń. NapawanieNapawanie jest procesem spawalniczym mającym na celu metalurgiczne stopienie napawanej powierzchni (napoiny) i ułożeniu jej na nadtopionym podłożu przedmiotu obrabianego. Jest to istotne z punktu widzenia uzyskania odpowiedniej głębokości wtopienia, która determinuje przyczepność napawanej warstwy do materiału podłoża. Proces napawania ma na celu nadanie przedmiotowi odpowiednich właściwości, takich jak odporność na zużycie (zwłaszcza ścierne) czy korozję. Może być stosowane do regeneracji części -poprawy jej geometrii i uzupeł-nienia ubytków spowodowanych nadmierną eksploatacją [17,18].Ważnym parametrem gotowego wyrobu jest udział podłoża w napoinie. Parametr ten zależy od wielu czynników, w tym od metody napawania i parametrów procesu [17,18]. W zależności od fizyki procesu, sposobu jego realizacji oraz czynników zastosowanych do topienia wyróżnia się wiele metod napawania. Metoda TIG (tungsten inert gas) polega na napawaniu łukowym elektrodą nietopliwą MECHANIK NR 11/2017 1057