The article focuses on the problem of air pollution, which is referred to as smog, which, according to the WHO, causes the death of 4.2 million people annually. In Europe, the problem of smog particularly affects Poland, according to WHO data, among the 50 most polluted European cities, as many as 33 are in Poland. Out of concern for the health of the residents, Polish law has given local authorities the opportunity to introduce anti-smog resolutions. Anti-smog resolutions focus mainly on reducing dust emissions from the municipal and housing sector, and according to the data of the National Centre for Balancing and Emissions Management, it is responsible for approximately 49% of dust emissions into the atmosphere in Poland. Małopolska also adopted anti-smog resolutions in 2016 (for the city of Kraków) and 2017 (for the remaining area of the voivodeship). Nevertheless, actions under the implementation of air protection programs in Małopolska have been undertaken much earlier. In the years 2013–2018, 43.6 thousand boilers and stoves using solid fuels were decommissioned in Małopolska, including 22.5 thousand in Kraków alone. The article analyzes the changes in air quality in Małopolska in the years 2012–2020. The data analysis focused on five basic pollutants included in smog (i.e. PM10 and PM2.5 dust, nitrogen oxides, sulfur dioxide and carbon monoxide) and the readings of 8 air quality monitoring stations (3 located in the city of Krakow and 5 stations located outside Krakow). The main purpose of the analysis was to show whether the measures taken in Małopolska lead to the improvement of air quality. For this purpose, both changes in daily average and annual average pollutant concentrations recorded by individual measurement stations, as well as changes in the number of days in the heating season in which the limit values were exceeded were analyzed. The analysis of the available measurement data for the years 2012–2020 clearly showed that there are pollutants for which the permissible content in the air is exceeded many times a year throughout the voivodeship. At the same time, in the analyzed period, there are noticeable decreasing trends in the observed concentrations of individual pollutants in the air, which proves that the measures taken in Małopolska to improve air quality are slowly bringing results.

W pierwszej części opisano prace badawcze podejmowane w Instytucie Nafty i Gazu – Państwowym Instytucie Badawczym w związku ze stopniowym odchodzeniem rozwiniętych gospodarek światowych od paliw kopalnych. Przedstawiono prace dotyczące zagospodarowania biogazu rolniczego oraz jego mieszanek z wysokometanowym gazem ziemnym i LPG na potrzeby zasilania urządzeń gazowych do użytku domowego oraz przemysłowych urządzeń gazowych. Opisano również trwające badania nad wykorzystaniem wodoru jako medium umożliwiającego zagospodarowanie i magazynowanie nadwyżek energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (ang. power to gas, P2G). Prace te skupiają się na bezpieczeństwie użytkowania mieszanin wodoru z wysokometanowym gazem ziemnym, a także na wpływie domieszek wodoru na wszystkie elementy systemu przesyłowego. Przedstawiono także prace dla sektora transportu opisujące wykorzystanie bioetanolu jako dodatku do benzyn lub oleju napędowego. Pozwala to na zmniejszenie zużycia stosowanych paliw konwencjonalnych również w transporcie. Zaprezentowano też analizy, na podstawie których stwierdzono możliwość wykorzystania alkoholu etylowego jako paliwa opałowego do urządzeń grzewczych. W celu potwierdzenia wyników tych analiz przeprowadzono badania kotła centralnego ogrzewania wyposażonego w olejowy palnik nadmuchowy. Kocioł c.o. przebadano w cyklu badawczym, podczas którego temperatura wody zasilającej instalację c.o. wynosi 80°C, a temperatura wody wracającej do kotła – 60°C. W takich warunkach pracy urządzenia zmierzono parametry energetyczne kotła, tj. sprawność i obciążenie cieplne, oraz zmierzono ilość produkowanego kondensatu. Badania przeprowadzono, używając do zasilania kotła lekkiego oleju opałowego oraz alkoholu etylowego technicznego 96-procentowego. Na tej podstawie wyciągnięto następujące wnioski: obciążenie cieplne osiągane przez układ grzewczy uległo zmniejszeniu pomimo regulacji dostępnych parametrów urządzenia (ciśnienie na palniku oraz ilość powietrza do spalania); sprawność urządzenia nie uległa pogorszeniu; zawartość substancji niepożądanych w spalinach uległa obniżeniu; ilość produkowanego kondensatu w palniku zasilanym alkoholem etylowym uległa zwiększeniu względem tego samego palnika pracującego na oleju opałowym. W końcowej części usystematyzowano i przedstawiono wnioski z przeprowadzonych badań.

Wpływ ustawienia przepływu powietrza na jakość spalania i sprawność wkładu kominkowego Zarówno wkłady kominkowe, jak i ogrzewacze wolnostojące na paliwa stałe zyskują coraz większą popularność [5]. Stają się one nie tylko elementem dekoracyjnym, ale również źródłem ciepła, które powinno być wykorzystywane jak najbardziej efektywnie i bezpiecznie w całym okresie użytkowania urządzenia. Niniejszy artykuł pokazuje, w jaki sposób zmiany ustawienia przepływu powietrza mają wpływ na parametry pracy danego urządzenia, takie jak: sprawność, jakość spalania i temperatura spalin. Analiza została wykonana dla wkładu kominkowego dostęp-nego na rynku. Podczas badań prowadzono rejestrację następujących parametrów spalin: zawartości tlenu, tlenku węgla(II), tlenku węgla(IV) oraz temperatury. Uzyskane wyniki posłużyły do oceny zarówno efektywności energetycznej osiąganej przez urządzenie, jak i jakości spalin powstających podczas procesu spalania biomasy (drewna) w różnych warunkach dopływu powietrza.Słowa kluczowe: wkład kominkowy, jakość spalania, sprawność. Impact of air flow settings on the combustion quality and efficiency of fireplace insertsFireplace inserts and roomheaters fired by solid fuel are growing in popularity. They have become not only a decorative element, but also a useful source of heat, which should be used in the most effective and safe way, over the lifetime of the device. This article shows how a change in the air flow settings can impact the combustion and operating parameters of devices, in terms of efficiency, quality of combustion and flue gas temperature. The research was done on a commercially available stove. The following parameters of flue gas were measured during the research: content of oxygen, carbon monoxide, carbon dioxide and value of temperature. The results were used to evaluate the performance achieved by the device and the quality of flue gases produced during the combustion of wood in a variety of air flow conditions.

No abstract

Wykonane badania zostały ukierunkowane na poprawę parametrów ekologicznych paliw opałowych wytworzonych z komponentów pochodzących z upraw rolnych. Dotyczyły przede wszystkim: oceny wpływu różnych innych niż biomasa leśna komponentów paliw biomasowych na wielkość emisji toksycznych składników spalin powstających w trakcie spalania, poprawy parametrów ekologicznych paliw biomasowych poprzez wykorzystanie mieszanin komponentów „agro” z mniej problematycznym komponentem pochodzenia leśnego oraz poprawy procesu spalania poprzez zastosowanie modyfikatora procesu spalania. Jako komponenty paliw z biomasy wykorzystano pozostałości roślin uprawnych (słomę pszenżyta, łuski słonecznika), roślinę z upraw energetycznych (miskant) oraz biomasę pochodzenia leśnego w postaci pozostałości z przemysłu meblarskiego (trociny). Testy spalania próbek peletów przeprowadzono w piecu kominkowym na pelet model AirPell 8, o nominalnej mocy cieplnej 8 kW. Wykonano pomiary zawartości w spalinach: CO, NOx oraz OGC. Spaliny przeznaczone do analizy zawartości substancji szkodliwych pobierano z króćców zamontowanych w odcinku pomiarowym łączącym ogrzewacz z przewodem kominowym. Skład spalin analizowano z wykorzystaniem analizatorów gazu: model MRU ECU 3000 oraz model Thermo-FID TG. Paliwa biomasowe otrzymane wyłącznie ze składników pochodzących z upraw rolnych charakteryzowały się znacznie wyższymi poziomami emisji CO i OGC niż paliwo z biomasy leśnej. Poprawa parametrów ekologicznych paliw z biomasy poprzez zastosowanie komponentu pochodzenia leśnego okazała się skuteczna w przypadku słomy i łuski słonecznika i dotyczyła obniżenia średniej emisji CO i OGC. Wprowadzenie do składu paliwa trocin w przypadku miskantu wpłynęło jednak negatywnie na stabilność procesu spalania oraz w niewielkim stopniu poprawiło stabilność procesu spalania paliwa z łuskami słonecznika. Zastosowanie modyfikatora spalania wpłynęło pozytywnie na wielkość emisji CO i OGC mieszanek paliw zawierających miskant i łuskę słonecznika. Modyfikator stabilizował również przebieg procesu spalania mieszanek z tymi komponentami. W przypadku wartości emisji NOx nie zaobserwowano jednoznacznego wpływu na ten parametr ani w przypadku wprowadzenia do składu paliw biomasy leśnej, ani modyfikatora spalania.