No abstract

Öz: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) teknolojileri yer seçimi çalışmalarının planlanması sürecinde ve ileri safhalarda yapılan değerlendirmeler sırasında geleneksel metotlara oranla üstünlük gösteren araçlardır. Atık depolama alanı yer seçiminde göz önünde bulundurulan parametreleri; çevresel, teknik ve sosyal faktörler olarak ana başlıklar altında sıralayabiliriz. Henüz düzenli bir depolama alanı bulunmayan fakat yakın süreç içerisinde faaliyete geçmesi için Kahramanmaraş Belediyesi ve diğer kurumlar tarafından çalışmaları yapılan Kahramanmaraş şehri ve yakın çevresi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Düzenli katı atık depolama alanı yer seçimi için toplanan veriler CBS ortamında çok kriterli analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Katı Atık Kontrol Yönetmeliği ve Belediye Yönetmeliğinin ilgili maddeleri, daha önce yapılan konuyla ilgili çalışmalarda kullanılan kriterler ve çalışma alanının mevcut durumu dikkate alınarak analizler yönlendirilmiştir. CBS ortamında çoklu kriter metodu kullanılarak hazırlanan 11 veri katmanı Ağırlıklı Doğrusal Kombinasyon yöntemiyle analiz edilmiştir. Analizlerin sonuçlarına dayalı olarak alternatif çöp depolama alanları yer seçimi yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Düzenli Depolama Alanı, Yer Seçimi, Kahramanmaraş, CBS, Ağırlıklı Doğrusal Kombinasyon Abstract: GIS and RS technologies have proves to be useful techniques in the planning and decision making during determination of best sites. During planning and determination of best sites for landfill, there have to be several criteria in consideration. These factors consist of environmental, technical and social aspects of the area. In this study, the city of Kahramanmaraş, which has no regular landfill site, was chosen to be able to determine best site for solid waste. Weighted Linear Combination (WLC) approach used to evaluate and provide potential site for location analysis for which to determine potential sanitary landfill site around the city. During the GIS processes several coverages were used to analyze best locations for landfill sites. These coverages include hydrologic and social data such as land use, transportation, soil, geology, landslide and streams. This study was able to determine the best alternative solid waste sites in the study area.

No abstract

Kıyı alanları, ekolojik ve ekonomik değeri yüksek doğal ortamlar arasında yer alır. Diğer doğal sistemler arasında, özellikle deltalar dinamik ve karmaşık ilişkilere sahip ekosistemlerdir. Bu çalışma, Türkiye'nin Akdeniz bölgesinde bulunan Göksu Deltası'nı kapsamaktadır. Göksu Deltası birçok nesli tükenme tehlikesi altında olan türe, üreme, beslenme ve barınma olanakları sunan, en önemli uluslararası sulak alanlarından birine sahiptir. Göksu Deltası'nda hidrolojik müdahaleler ve çeşitli insan faaliyetleri sonucunda delta kıyı sistemleri büyük ölçüde değişmiştir. Bu değişimlerin efektif bir şekilde incelenmesi zorunludur. Bu amaca yönelik olarak çeşitli uydu sistemlerinden elde edilen uzaktan algılanan verilerin, dijital veya analog teknikleri kullanarak kıyı değişikliklerini izlemek için etkili bir araç olduğu kanıtlanmıştır. Böylelikle, son yıllarda, kıyı alanlarının çoğunun haritalanması ve izlenmesi, bu tür veriler tarafından sağlanan mekansal açıdan kapsamlı bilgilerle ortaya konmuştur. Çalışmanın amacı Göksu Deltası'ndaki kıyı değişikliklerini Ana Bileşenler Analiz tekniğini kullanarak incelemektir. Sonuçlar, bu yöntemin, multitemporal görüntüleri kullanarak değişim tespitindeki hataları azaltabileceğini ve değişikliklerini izlemede çok faydalı bir yol sağlayabileceğini göstermektedir. Kıyı ilerlemesi batı ve güneydoğuda tespit edilmiştir. Öte yandan, deltanın doğu tarafında sahil şeridinde ciddi bir gerileme meydana gelmiştir.

Erozyon, doğal toprak ekosisteminin bozulması başta olmak üzere ortaya çıkardığı problemler nedeniyle önemli doğal afetler arasında ele alınmaktadır. Dünya'nın birçok yerinde olduğu gibi ülkemizde de erozyon önemli bir toprak sorununu oluşturmaktadır. Bu sorunun çözümünde erozyonun duyarlılığını tespit etmek ve öncelikli belirlenen alanlara özgü tedbirler almak hızlı çözüm yollarından biridir. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde su erozyonunun fazla yaşandığı Fırat Havzası alt havzalarından biri olan Kaman Deresi alt havzasında RUSLE (Revize Edilmiş Evrensel Toprak Kayıpları Eşitliği) tekniği kullanarak erozyon duyarlılığını tespit etmektir. Yaklaşık 110 km 2 alan kaplayan çalışma havzası, RUSLE yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Yağış aşındırma parametresi TRMM 3B43 ve GloREDa verileri ile karşılaştırılmıştır. Ortalama erozyon değerleri, GloREDa yağış aşındırma parametresi ile ortalama 112 ton/ha/yıl, TRMM 3B43 yağış aşındırma parametresi ile 68 ton/ha/yıl olarak hesaplanmıştır. Meteorolojik uydu görüntülerinden elde edilen yağış aşındırma parametresi mevcut erozyon çalışmalarında kullanımı gerçekleştirilen bu çalışmada yersel ölçümlerin yeterli olmadığı koşullarda önemli bilgiler sağlayacaktır.