The aim of this study was to identify and analyse professional stressors, evaluate the level of stress in nurses in Intensive Care Units (ICU), and assess the correlation between the perception of stress and psychological and somatic symptoms or diseases shown by nurses. The research, designed as a crosssectional study, was carried out in the Intensive Care Units (ICU), in health centres in Serbia. The sample population encompassed 1000 nurses. Expanded Nursing Stress Scale (ENSS) was used as the research instrument. ENSS revealed a valid metric characteristic within our sample population. Nurses from ICUs rated situations involving physical and psychological working environments as the most stressful ones, whereas situations related to social working environment were described as less stressful; however, the differences in the perception of stressfulness of these environments were minor. Socio-demographic determinants of the participants (age, marital status and education level) signifi cantly affected the perception of stress at work. Signifi cant differences in the perception of stressfulness of particular stress factors were observed among nurses with respect to psychological and somatic symptoms (such as headache, insomnia, fatigue, despair, lower back pain, mood swings etc.) and certain diseases (such as hypertension, myocardial infarction, stroke, diabetes mellitus etc). In view of permanent escalation of professional stressors, creating a supportive working environment is essential for positive health outcomes, prevention of job-related diseases and better protection of already ill nurses.

The study provides a new tool for measuring patient satisfaction with nursing care in Serbia that may present a useful instrument for nursing care managers in improving the nursing care process.

Model prilagođavanja u partnerskim odnosima pretpostavlja postojanje tri komponente (individualne, partnerske i socijalne), koje određuju ishod i tok jedne partnerske relacije. Mnoga istraživanja govore u prilog tome da rodne uloge koje se formiraju kroz proces socijalizacije određuju kako jedna veza počinje, teče i kako se završava. Polazeći od ove pretpostavke može se pretpostaviti da se homoseksualne veze značajno razlikuju od heteroseksualnih veza, jer u homoseksualnim vezama imamo dve osobe istog pola kojima društvo nameće istu rodnu ulogu. Cilj ovog rada bila je provera primenjivosti opisanog teorijskog modela prilagođavanja u partnerskim relacijama na muškarce iz homoseksualne populacije u Srbiji. Ono što nas je posebno interesovalo su načini pokazivanja ljubavi muškaraca u homoseksualnim i heteroseksualnim vezama, a rezultati su tumačeni u skladu sa ranije dobijenim podacima o rodnim ulogama i njihovom uticaju na ponašanje u partnerskim relacijama. U istraživanju je učestvovalo 200 ispitanika muškog pola, uzrasta od 18 do 59 godina. Svi ispitanici bili su u homoseksualnim vezama koje su opisivali kao stabilne (100 ispitanika) ili u heteroseksualnim brakovima (100 ispitanika). Od instrumenata korišćene su: Skala ljubavi (Braiker & Kelly, 1979), Skala načina izražavanja ljubavi (Huić, Kamenov i Jugović, 2010) i Skala zadovoljstva partnerskom relacijom (Huić i sar., 2010). Rezultati ovog istraživanja pokazuju da muškarci homoseksualne orijentacije percipiraju veću bliskost u vezi, zadovoljniji su svojim vezama i izveštavaju o češćem izražavanju ljubavi partneru i od partnera. Načini pokazivanja ljubavi (Žrtvovanje, Verbalno ispoljavanje emocija i Instrumentalnost u ulogama van kuće) su značajni prediktori zadovoljstva partnerskom relacijom.

Teorija afektivne vezanosti individualne razlike opisuje preko razlika u obrascima afektivne vezanosti koji se kod odraslih prepoznaju u interpersonalnim relacijama. Osobe sa nesigurnim obrascem vezanosti imaju negativnu sliku o drugima, koja potom utiče na negativnu percepciju ponašanja partnera i na očekivanje negativnog ponašanja partnera u odnosu na posvećivanje pažnje, brigu i poverenje, čime se narušava i zadovoljstvo vezom. Cilj ovog rada bila je provera primenjivosti opisanog teorijskog modela afektivne vezanosti na muškarce iz homoseksualne populacije u Srbiji. Uzorak je činilo 100 muškaraca u stabilnim homoseksualnim vezama. Ispitana je povezanost obrazaca afektivne vezanosti sa načinima pokazivanja ljubavi, percipiranom bliskošću sa partnerom i zadovoljstvom partnerskom relacijom. Ispitana je i prediktorska uloga navedenih varijabli u odnosu na zadovoljstvo partnerskom relacijom. Rezultati ukazuju na veću učestalost nesigurnih obrazaca afektivne vezanosti u odnosu na podatke iz heteroseksualne populacije. Razlika je naročito uočljiva kod preokupiranog obrasca (51% uzorka). Ispitanici sa sigurnim obrascem vezanosti percipiraju viši stepen ljubavi u vezama i zadovoljniji su svojom vezom. Struktura razlika u načinima pokazivanja ljubavi između sigurno vezanih i preokupirano vezanih ispitanika nije ukazala na značajne razlike. U odnosu na zadovoljstvo u partnerskoj relaciji nisu pronađeni značajni efekti doživljaja ljubavi u relaciji i načina pokazivanja ljubavi. Samostalni značajni efekat na zadovoljstvo vezom ostvaruje anksioznost i to tako da viši stepen anksioznosti ispoljavaju ispitanici koji su manje zadovoljni vezom.

Parental resolution of diagnosis is essential for the successful adaptation to raising children with disabilities, as well as meeting the requirements of the parental role. It is important to recognize parental cognitions and feelings regarding the child's condition in order to direct psychotherapeutic interventions towards vulnerable population of parents.