PurposeThis study explores tourists' virtual reality experiences during the transition to the Metaverse.Design/methodology/approachQualitative approach was employed to capture tourists' virtual reality experiences and knowledge of the Metaverse at two five-star hotels in Kusadasi (Republic of Turkey). The data were collected from Kusadasi using a purposive sampling technique. The research design focused on data collection with the structured interview technique. The interview form consisted of 7 questions in total, and a voice recorder was used to record the answers of the participants. After the first 4 questions were asked, the participants were presented a virtual reality experience with the virtual reality (VR) glasses. The interview was held face-to-face with thirty-five participants consisting of domestic and foreign tourists in two five-star hotels in the summer season of 2022. The collected data were analyzed with the content analysis technique and themes were created.FindingsThis study's findings enhance the conceptual capital in this emerging field and provide insights into many of the participants who have and have never experienced virtual reality applications and who are familiar and unfamiliar with the Metaverse as a concept.Research limitations/implicationsThis study generates empirical data that informs contemporary debates about virtual reality and the Metaverse.Practical implicationsThe findings show that most participants have never experienced a virtual reality application. Hotels and travel agencies should be aware of this new futuristic technology before the Metaverse transition. Metaverse is for generation Y and Z instead of Baby Boomers and generation X.Originality/valueThis study is unique in terms of depth and fills the gap as it provides useful insights regarding the evaluation of tourists' virtual reality experiences in the transition process to the Metaverse.

Konaklama sektöründe kapasite konusu konaklama hizmetlerinde oda/yatak sayısı üzerinden yiyecek-içecek hizmetlerinde ise sandalye/kuver/masa sayısı verileri üzerinden irdelenmekte ancak zaman açısından bir yaklaşımın olmadığı görülmektedir. Oysaki bir hizmet işletmesi olarak emek-yoğun ve üretim ile tüketimin eşzamanlılık özellikleri de olan konaklama işletmelerinde, ürünün bizzat kendisi olan zaman unsurunun kapasite açısından da irdelenmesi gerekmektedir. Konaklama işletmesi yöneticileri, işletme amaçlarına ulaşabilmek için zamana stratejik bir bakış açısı ile yaklaşmalı ve gerçekleştirilen faaliyetlerin verimlilik, maliyetler, kapasite kullanımı gibi hesaplamalarında klasik yöntemler dışındaki stratejik yöntem ve teknikleri de uygulamalıdır. Bu çalışmada, konaklama işletmelerinde zaman eksenli fiili kapasite hesaplamasının nasıl yapılacağını gösteren ve misafir başına harcanan ortalama faaliyetzaman kapasite bilgisini sağlayan formüller ve zaman denklemleri önerilmektedir. Konaklama işletmesi yöneticileri, önerilen formüller ve zaman denklemleri yoluyla zaman-faaliyet planlamaları, işgören planlaması ve maliyet ölçümlemesi gibi noktalarda alacağı kararları destekleyen zaman eksenli stratejik bir kapasite bilgisi elde edebilir.

Bu çalışma, restoran işletmelerinde marka kişiliğinin tüketici satın alma motivasyonları (güdüleri) üzerine etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Veriler, İzmir’de bir AVM’de şubesi bulunan uluslararası bir franchise işletmesindeki tüketicilerden toplanmıştır (N=313). İlişkiler regresyon analizi ile incelenmiştir. Bulgular, marka kişiliğinin tüketici satın alma motivasyonunu düşük seviyede etkilediğini göstermektedir. Uluslararası bir franchise işletmesinde yapılan bu uygulama, marka kişiliği ve tüketici satın alma motivasyonlarının bilgisi ile restoran işletmelerinin ulaşmak istedikleri potansiyel tüketicilerin daha iyi bir yansımasını sağlamaktadır. Bu bağlamda, araştırma konusu, sonuçları ve önerilerinin literatüre, uygulamaya ve gelecek araştırmacılara katkı sağlayacağı ve yol gösterici olacağı düşünülmektedir. Gelecek araştırmacılar bundan sonraki araştırmalarda birden fazla restoran markasıyla geniş örnekleme üzerinde çalışmalar gerçekleştirebilirler. Gelecekte marka kişiliğini inceleyecek olan araştırmacılar Arketip yaklaşımını, yaşam tarzlarına yönelik değişik sınıflandırmaları inceleyecek olan araştırmacılar ise VALS tipolojilerini kullanabilirler. Markayı satın alan ve satın almayan tüketicilerin kişilik özellikleri ile marka kişiliği arasındaki ilişkinin tespiti üzerinde çalışabilirler. Ayrıca gelecek araştırmacılar, marka faktörlerinin de satın alma motivasyonları üzerinde etkilerinin olup olmadığını araştırabilirler.

ÖZET İşletmeler kar elde etmek ve büyümek gibi amaçları dışında aynı zamanda toplumsal faydalar sağlamayı amaçlamaktadırlar. Tüketici kitlesinin bilinçlenmesi sonucunda işletmeler son yıllarda KSS faaliyetlerini rekabet ve imaj oluşturma stratejileri içerisinde değerlendirmeye başlamışlardır. Konaklama işletmelerinde ise özellikle uluslararası otel zincirlerinde KSS uygulamalarının önemli bir role sahip olduğu görülmektedir. Konaklama işletmelerinde de diğer işletmelerde olduğu gibi KSS motivasyonlarının rekabet avantajı sağlamak, çevresel ve sosyal katkı sağlamak üzerine odaklandığı görülmektedir. Çalışmada konaklama işletmelerinin KSS faaliyetlerinin neler olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme yöntemini kullanılmıştır. Kuşadası bölgesinde 5 yıldızlı konaklama işletmeleri yöneticileri ile yapılan görüşmeler sonucunda konaklama işletmelerinin KSS faaliyetlerine yer verdikleri ve genel olarak daha çok toplumsal ve çevresel faaliyetlere yöneldikleri görülmüştür.

Kültür yıllar içerisinde toplumun alışkanlıkları, tercihleri, yaşanmışlıklarıyla şekillenir. Mutfak kültürü ayrıca önemlidir. Göçler, iki farklı toplumun sentezine imkan sağlar. Çoğu zaman da göçle gelen mutfak kültürü, yerleşilen yerin mutfağına dahil olarak zenginleşmesine neden olur. Araştırmanın amacı; 1923 nüfus mübadelesi ile birlikte 1800’lü yılların sonlarında Girit’ten gelen mübadillerin yerleştikleri yerlere mutfak kültürünü ne ölçüde taşıdığını tespit etmektir. Araştırmada amaçsal örneklem yöntemi ile katılımcılar tespit edilmiştir. Nitel araştırma, kartopu ve zincir örnekleme kullanılmış, 14 katılımcı ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verileri doğrulayabilmek için doküman analizi ile kaynak çeşitleme (triangulation) yapılmıştır. Yapılan betimsel ve içerik analizi sonrasında Girit’ten gelenlerin %75’inin mutfak kültürünü devam ettirdikleri tespit edilmiştir. Analizler sonrasında Girit mutfağının genel özellikleri belirlenmiş, yerleşilen yere sağladığı değişimler ve buna neden olan durumlar ile ilgili tespitler yapılmıştır. Unutulmasının engellenmesine, kültür turizmi içerisinde de kullanımına yönelik öneriler sunulmuştur. Bu makale, birinci yazar tarafından Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Doktora Programı’nda Gastronomi ve Mutfak Sanatları konusunda tamamlanmış olan, Ulusal Tez Merkezi 773236 no’lu "Girit mutfağının Türk mutfak kültüründeki yeri ve sürdürülebilirliği" adlı doktora tezinden hazırlanmıştır.