Dünyada son yıllarda eğitim anlayışı büyük bir değişim sürecinden geçiyor. Geleneksel sınıf ortamından uzaklaşarak, çevrimiçi öğrenme ve dijital teknolojilerin kullanımı giderek yaygınlaşıyor. Bu sayede öğrenciler, farklı zamanlarda ve yerlerde derslerine erişebiliyor ve öğrenme sürecini kendi hızlarında tamamlayabiliyorlar. Ayrıca, öğretmenler de öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarına daha hızlı ve etkili bir şekilde yanıt verebiliyorlar. Bunun yanı sıra, eğitimde öğrenci merkezli yaklaşımlar da önem kazanıyor. Bu yaklaşımla birlikte, öğrencilerin öğrenme sürecinde daha aktif rol almaları ve kendi öğrenme stratejilerini belirlemeleri hedefleniyor. Tüm bu değişimler, eğitim sisteminin öğrenci odaklı, esnek ve yenilikçi bir hale gelmesine yardımcı oluyor. Eğitim sistemindeki değişimlerin yanı sıra, öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin de sağlanması öğrencilerin daha etkili ve öğrenci odaklı bir eğitim almasına yardımcı olmaktadır.   Öğretmen yetiştirme programları dünya genelinde birçok ülkede yeniden gözden geçirilmekte ve güncellenmektedir. Bu yenilikler, öğretmenlerin daha etkili ve öğrenci odaklı bir eğitim sunmasına yardımcı olmayı hedeflemektedir. Bu amaçla, öğretmenlerin öğrenci ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri öğrenme materyalleri, araçlar ve teknolojiler hakkında bilgilendirilmeleri sağlanmaktadır. Ayrıca, öğretmenlerin mesleki gelişimlerini sağlamak amacıyla mentorluk, eşleştirme ve düzenli geri bildirimlerin de dahil olduğu çeşitli destek programları da uygulanmaktadır. Bu programlar, öğretmenlerin sınıflarında daha verimli ve başarılı olmalarına yardımcı olmakta ve öğrencilerin öğrenme deneyimlerini geliştirmektedir. Öğretmen yetiştirme programları, eğitim bilimlerinin sağladığı araştırmaları kullanarak öğretmenlerin sınıflarında daha etkili bir şekilde çalışmalarını sağlayarak öğrencilerin öğrenme deneyimlerini geliştirmeyi amaçlar.   Eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme, modern eğitim sisteminin temel taşlarından biridir. Bu alan, öğretmenlerin, öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarına daha iyi yanıt vermek için ihtiyaç duydukları bilgi ve becerileri kazanmalarını sağlar. Eğitim bilimleri, öğrenci öğrenmesinin işleyişini ve öğrenme sürecindeki faktörleri araştırırken, öğretmen yetiştirme ise öğretmen adaylarının eğitim becerilerini ve pedagojik yaklaşımlarını geliştirerek öğretmenlerin sınıflarında daha etkili bir şekilde çalışmalarına yardımcı olur. Öğretmen yetiştirme programları, öğretmen adaylarına, öğrencilerin öğrenme stilleri, öğretim stratejileri ve etkili sınıf yönetimi gibi konularda eğitim verirken, aynı zamanda işbirliği, liderlik ve etik değerler gibi becerilerin de geliştirilmesine önem verir. Bu şekilde, öğretmenler, öğrencilerinin başarısını artırmak ve daha sağlıklı bir eğitim ortamı yaratmak için donanımlı hale gelirler.   Bu kitap, eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme temel alanına özgü alt disiplin alanları ile ilgili çalışmaları bir araya getirerek, bilim insanlarının güncel araştırmalarını sunmayı amaçlamaktadır. Kitabımız, özellikle eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanında araştırma yapmak isteyen akademisyenlere ilham kaynağı olmayı hedeflemektedir. Ayrıca, okurlar için faydalı bir kaynak olarak da kullanılabileceğini düşünüyoruz. Kitabın ortaya çıkmasında yazılarıyla katkı sunan yazarlara ve hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ederiz.

Değerler, insan davranış ve tutumlarını doğrudan etkiler. Kalıcı izli davranış değişikliği olarak tanımlanan eğitimde de değerler önemli bir yere sahiptir. Değerler eğitimi ailede başlar okulda devam eder. Bu açıdan gelecek nesillerimizi emanet ettiğimiz öğretmenlerin değer eğitimine yönelik tutumları oldukça önemlidir. Bu yönüyle özellikle okullarda görev yapacak olan öğretmen adaylarının değer eğitimine yönelik tutumları değer eğitiminin niteliğinin arttırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Öğretmen adaylarının değer eğitimine yönelik tutumlarını belirlemek, neden ve sonuçlarını araştırmak eğitimin kalitesine katkı sağlayıcı olacaktır. Bu çalışmada öğretmen adaylarının değer eğitimine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla tarama yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2021–2022 öğretim yılı bahar yarıyılında öğrenim gören 282 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmaya dâhil edilen öğretmen adaylarının değer eğtimine yönelik tutumları belirlenmiştir. Bu araştırmanın verileri bilgisayar paket programında çözümlenmiştir. Sonuç olarak öğretmen adaylarının değer eğitimine yönelik tutumları üzerinde cinsiyet, sınıf düzeyi, kardeş sayısı, okudukları yıllık kitap sayısı gibi değişkenlerin anlamlı düzeyde farklılaştığı saptanmıştır. Sürekli yaşadıkları yer, okul öncesi eğitim alıp almama durumları, ailelerinin ekonomik durumları, annelerinin eğitim durumları ve babalarının eğitim durumlarının öğretmen adaylarının değer eğitimine yönelik tutumları üzerinde anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Gelecek nesilleri yetiştirecek olan öğretmen adaylarının değer eğitimine yönelik tutumları için farklı kurumlarla iş birliği içinde hareket edilerek gerek ders olarak gerekse sosyal etkinliklerle bu yönlerinin güçlendirilmesinin sağlanması önem arz etmektedir.

Ortaokul Türkçe derslerinin amacı, kapsamı, işlenişi, ölçme ve değerlendirmeleri gibi konular öğretim programlarında belirtilmektedir. Yayımlanan Türkçe Dersi Öğretim Programlarında küçük değişiklikler olmakla birlikte son olarak 2019 yılında yayımlanan Türkçe Dersi Öğretim Programında temel olarak dört ana beceriden/kazanımdan bahsedilmektedir. Bunlar: Okuma, yazma, dinleme/izleme ve konuşmadır. Osmanlı Devleti 2. Abdülhamid Devri’nde, ilki 1316 Hicri 1899/1900 Miladi tarihinde olmak üzere altı yıl boyunca Salname-i Nezaret-i Maarif-i Umumiye (Maarif Salnamesi) adıyla hacimli eğitim yıllıkları yayımlanmıştır. Bu yıllıklarda; eğitim tarihi, Osmanlı Devleti’nin kapsadığı sınırlar içinde yer alan idareciler, öğretmenler, öğrenciler, okullar, okullarda gösterilen dersler, derslerin işlenişini, vb. veriler toplu olarak görülebilmektedir. Bu açıdan dönemin öğretim programı özelliği taşıyan bu yıllıklar eğitim tarihi açısından önemlidir. Bu çalışmada ortaokul Türkçe dersi okuma becerisi, ilk olması sebebiyle 1316 H Maarif Salnamesi ve son program olan 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı kaynak alınarak karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılarak oluşturulan çalışmada içerik analizi yönteminden de faydalanılmıştır. Osmanlı Türkçesi olarak basılan 1316 H tarihli Maarif Salnamesi araştırmacı tarafından günümüz Türkçesine çevrilmiştir. Araştırma kapsamına giren ortaokullar, Türkçe dersleri, derslerin ayrıntılı açıklamaları, nizamnameler, talimatnameler vb. konular ayrıca üzerinde durularak analiz edilmiştir. 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan başlıklar doğrultusunda karşılaştırmalı inceleme yapılmıştır. Geçmiş ve günümüz ortaokulları, Türkçe dersleri ve okuma becerisi bahsi geçen iki kaynak ele alınarak karşılaştırmalı olarak incelenmiş, okuma becerisi kazandırma hedefi nitelik ve nicelik olarak karşılaştırılmış, ölçme-değerlendirme yaklaşımları ortaya konulmuştur. Sonuç olarak 1316 H Maarif Salnamesinde dönemin ortaokullarında yer alan Türkçe ders saatlerinin daha az olduğu görülmüş, Türkçe derslerinin farklı isimlerle (hüsn-i hat, imla, kıraat, kitabet vb.) ders çizlgelerinde yer aldığı tespit edilmiş, bu derslerin işlenişi, yöntem-teknik açısından verilen ayrıntıların 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programına göre daha fazla olduğu bununla birlikte hedef kazanımların ayrıntılandırılmadığı görülmüştür. Ölçme-değerlendirme açısından incelendiğinde hem 1316 H Maarif Salnamesinde hem de 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programında süreç odaklı bir değerlendirme ön plana çıkmaktadır. Bunula birlikte 1316 H tarihli Maarif Salnamesinde nizamnamelerde, çeşitli mesleklerin giriş sınavlarında ve farklı okullara ya da bir üst kademedeki okulların giriş sınavlarının talimatnamelerinde Türkçe dersi okuma becerisinin çok iyi düzeyde olması beklentisi açıkça görülmektedir.

Writing is one of the four basic skills as stated in the 2019 Turkish Curriculum. The program includes gains for writing skills. In addition, there is an elective course in secondary schools, and the details of this course are included in the 2018 Authorship and Writing Skills Curriculum. Looking at the historical process, there are Turkish lessons and lessons for writing skills under various titles in the education yearbooks of the Salname-i Nezaret-i Maarif-i Umumiye (Maarif Yearbook), which is the curriculum of the period. This study was created by examining the 1316 H Education Yearbook, the 2019 Turkish Course Curriculum and the 2018 Authorship and Writing Skills Curriculum, in terms of writing skills in Turkish course, using the document analysis method. In the study, firstly, 1316 H Education Yearbook was translated into today's Turkish; Then, the Turkish lessons and the lessons for writing skills were determined. Then, by making a comparative analysis of the programs, the change and development of the writing skill in the programs were tried to be evaluated. As a result, it is seen that the course schedules in the 1316 H Education Yearbook included lessons such as lexicon and orthography, orthography, recitation and orthography, inscription, and calligraphy for writing skills. In the explanations of the lessons, details such as the stages of the lesson, the characteristics of the text, the role of the teacher, the subject and assignments to be given to the students are given. While Turkish is a compulsory course in the current course schedules; The writing and writing skills course is an elective course. Writing outcome and explanations are included in the 2019 Turkish Curriculum; While details are not included in terms of method and technique; The process is further detailed in the 2018 Authorship and Writing Skills Curriculum. In terms of assessment and evaluation, it is seen that a similar approach is adopted in the programs. Accordingly, it is stated that process-based evaluation is preferred and the success of the students in moving to the next level is measured with the exams to be held.

Osmanlı Devleti son dönemi eğitim-öğretim faaliyetlerini içeren devlet eliyle kayda alınmış en önemli kaynaklardan biri Maarif-i Salname-i Nezaret-i Umumiye’dir. 2. Abdülhamid devrinde toplamda altı nüsha basıldığı belirtilen bu yıllıklardan beş tanesi günümüze kadar ulaşmıştır. Bu yıllıklardan ilki olan hicrî 1316 (1899-1900 M) tarihli Maarif Salnamesi’nde eğitimle ilgili pek çok bilgi bulunmaktadır. Ayrıntılı olarak yer alan bilgilerden biri de öğretmen okullarıdır. Maarif Salnamesi’nde, Darülmuallimin ve Darülmuallimat olarak geçen öğretmen okulları ile ilgili nizamname maddeleri, talimatnameler, ders programları, okunan derslerin tafsilatı, Osmanlı Devleti’nde yer alan öğretmen okulları, bu okulların dereceleri, öğretmen isimleri, okul çalışanları, öğrenci sayıları vb. gibi pek çok bilgi yer almaktadır. Bu bilgilerin gün yüzüne çıkması öğretmen okullarının tarihiyle ilgili ayrıntılı bilgiler verirken bugünkü eğitim fakülteleriyle bir kıyaslama yapma imkânı sunmaktadır. Çalışma betimsel analiz yöntemlerinden doküman tarama kullanılarak oluşturulmuştur. Salname, Osmanlı Türkçesiyle yazıldığından ilgili bölümler günümüz Türkçesine aktarılmıştır. Salnamede yer alan öğretmen okullarıyla ilgili yer alan tüm bilgiler ele alınarak bir değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirme sonucunda öğretmen okullarının o dönemin Osmanlı Devleti sınırlarını oluşturan yirmi altı il ve altı sancaktaki durumları tespit edilmiştir. Üç dereceden oluşan bu okulların koşullarını içeren maddeler sunulmuş nizamnamelerde belirtilen şartlardan yola çıkılarak o dönemin öğretmene bakış açısı değerlendirilmiştir. Ders programlarında yer alan dersler ve bu derslerin uygulanmasıyla ilgili talimatnameler ayrıntılarıyla ortaya konmuştur.