Energy efficiency is an important element of Europe's Climate and Energy scheme to meet the target of a 20% reduction in energy demand by 2020. To achieve this goal, it is essential to transform to low-carbon economy and much of required transformations take place at the local and regional level, while regional authorities have the tools to influence and encourage this process. The paper presents the results of a survey relating to the energy efficiency projects conducted among councilors at the regional level. The paper investigates local councilors' attitudes about the impact of energy efficiency projects, prerequisites for successful implementation of energy efficiency projects and preconditions for efficient public procurement in the field of energy efficiency. Survey results could provide some useful insights for policy recommendations in the field of energy efficiency.

The decentralization process started in 2001 by broadening the responsibilities of local self-government units and changing the sources of financing public functions. In spite of these steps toward decentralization, today Croatia exhibits low level of fiscal decentralization compared to EU and SEE countries. In the paper we show that large differences in fiscal capacity between local government units and their large reliance on received grants represent one of the main barriers for further decentralization process. Based on the analysis of the results of conducted interviews with representatives of local and regional units, we present recommendations for further process of decentralization.

Suvremeni razvoj Hrvatske opterećen je izrazitim regionalnim disparitetima. Kako su razlike u socioekonomskoj razvijenosti ključni generator prostorne pokretljivosti stanovništva, to se odražava i na atrofiju demografskih resursa slabije razvijenih područja, a na taj način i destabilizaciju njihove naseljenosti. Zbog uzajamne povezanosti gospodarskoga i demografskog razvoja, u radu su pobliže razmotreni demografski resursi kao indikator i čimbenik dispariteta u regionalnom razvoju države. Istraženi su demografski resursi 2001. i 2011. godine na tri hijerarhijske razine regionalnog razvoja i četiri prostorne kategorije prema kompozitnom indeksu razvijenosti županija 2013. godine. Rezultati istraživanja pokazuju da: prvo, Hrvatsku karakterizira izrazito neravnomjeran prostorni razmještaj demografskih resursa; drugo, više od polovine ukupnoga broja županija ulazi u I. kategoriju razvijenosti, a samo tri županije u IV. kategoriju razvijenosti; treće, područja IV. kategorije razvijenosti karakteriziraju povoljni demografski resursi, a područja I. kategorije slabi demografski resursi, i četvrto, strukturna i dinamička obilježja indeksa demografskih resursa jasno indiciraju specifične razvojne probleme u pojedinim dijelovima zemlje.Ključne riječi: regionalni razvoj, indeks demografskih resursa, kompozitni indeks razvijenosti, Hrvatska Dane Pejnović, Sveučilište u Zagrebu, Prirodoslovno--matematički fakultet, Geografski odsjek, Marulićev trg 19, 10 000 Zagreb, Hrvatska. E-mail: dapejno@geog.pmf.hr 321 Ovaj rad sufinancirala je Hrvatska zaklada za znanost projektom 4513.

The chapter analyses the quality of managing cultural heritage sites in Croatia, particularly those inscribed to the UNESCO World Heritage List, which are under growing pressure of overtourism. The analysis was performed by using qualitative and quantitative data on visitors of the UNESCO heritage and the most important impacts of tourism on destination areas, compared to Sustainable Development Goals (SDGs) focused on tourism and heritage. The study investigates the state of safeguarding, protecting and valorizing cultural heritage in relevant documents and in practice, focusing on Dubrovnik as a case study area. The analysis revealed the insufficient plans for managing UNESCO World Heritage Sites in relevant documents and in the field, as well as lack of monitoring of tourism impacts. The selected cases in Croatia confirmed that the most common way for heritage valorization is within the framework of tourism (McKercher and du Cros, Cultural tourism. The partnership between tourism and cultural heritage management, Routledge, New York/London, 2009), where heritage is most often associated with sustainable tourism. However, desirable regenerative tourism, that repairs the harm that has already been done, is still far from the present situation and it will require much effort in its planning, designing tools for its implementation and its management to achieve it in the near future.

Rad donosi uvid u kvalitetu života na razini stambenih naselja u europskim zemljama. Pri tome se stanovanje i zadovoljstvo stanovanjem u stambenim naseljima te okolnom prostoru i susjedstvu razmatra kao važna dimenzija kompleksnoga istraživačkog koncepta kvalitete života. Analiza kvalitete stanovanja donosi zanimljivu razdiobu na tzv. dvije Europe ili dva tipa stambenih naselja. U vrijeme planiranja i izgradnje zajednička im je bila ideja oblikovanja modernih i funkcionalnih, mješovitih naselja koja će riješiti stambeno pitanje većine stanovnika, odnosno različitih društvenih slojeva. Ipak, prvi tip naselja obilježava društvenopovijesni kontekst Zapadne, a drugi Istočne Europe ili, prema nekim autorima, razlike u kvaliteti  stanovanja između „kapitalističkog“ i „socijalističkog grada“. Upravo se iz te perspektive čini korisnom analiza kvalitete života i mogućnost obnove sada već ostarjelih i depriviranih naselja izgrađenih nakon Drugoga svjetskog rata u oba tipa grada. Podjednako onih u Zapadnoj Europi, koje nerijetko obilježava značajno lošiji imidž i veći broj socioekonomskih problema (kriminal, segregacija, propadanje i dr.) kao i naselja u postsocijalističkoj Europi u kojoj su velika stambena naselja iz socijalističkog razdoblja još uvijek poželjna stambena opcija, ali također sa sve češćom pojavom problema vezanih uz održavanje i brigu o zgradama i izgrađenoj okolini (zajedničkim i javnim prostorima). Posljednjih desetljeća sve češće u oba tipa naselja dolazi do iseljavanja srednjih i viših slojeva stanovnika što postupno dovodi do segregacije, ali i propadanja u socijalnom i fizičkom smislu. Navedeni negativni aspekti kvalitete stanovanja zahtijevaju donošenje nacionalnih stambenih strategija i programa obnove koji u zapadnoeuropskim zemljama postoje i provode se, a u većini postsocijalističkih zemalja ne postoje, u čemu Hrvatska nije iznimka. Obnova stambenih naselja neizostavan je dio stambene politike svake zemlje kojim se može ublažiti ili spriječiti daljnje opadanje kvalitete života stanovnika tih naselja.