Di̇asporada Karaçay Türkçesi̇ni̇n Kullanimi Eski̇şehi̇r Örneği̇

Abstract

Bu yazıda bir diaspora lehçesi olan Karaçay Türkçesinin Eskişehir ilindeki kullanımı üzerinde durulacaktır. Rus zulmü nedeniyle Kafkaslardaki ata yurtlarından çıkartılan Karaçaylar, Anadolu topraklarına üç büyük dalga hâlinde göç etmişlerdir. Bu göçlerle gelen Karaçaylar; Ankara, Eskişehir, Afyon ve Tokat illerindeki köylere yerleştirilmiştir. Kültürlerine son derece bağlı olan Karaçaylar, yerleştikleri yerlerde uzun süre dillerini ve kültürlerini koruyarak millî benliklerinden kopmamışlardır. Ancak zamanla diasporadaki hâkim kültür ve dilin etkisiyle (dil ve kültürlerinde) yer yer çözülmeler başlamış ve özellikle köyden kente göç nedeniyle bu süreç hızlanmıştır. Karaçay Türkçesi, Karaçayları bir arada tutan ve onların etnik kimliklerini yansıtan bir değer olarak bu özelliğini giderek kaybetmektedir. Lehçenin kullanım alanlarının çoğunu hâkim dil olan ölçünlü Türkiye Türkçesine bırakan Karaçay Türkçesi, ancak aile içinde 30-40'lı ve daha yukarı yaş aralıklarında kullanılan lehçe konumuna gelmiştir.

Karaçay-Malkar Bileşik Sözcük Oluşumu: -sI belirtici için sonuçlar

“…Karachay-Balkar dialect spoken in Russia has been cited as a vulnerable language by UNESCO, namely the language is acquired by children but its usage is restricted to certain domains. A recent study on the Karachay-Balkar dialect spoken in Eskişehir (Boz and Günay Aktaş 2016) has revealed that the dialect is hardly ever spoken by 1-20 year-old generation and it is restricted to home with 30 year-old and above generation. Our recording sessions with speakers from Konya have also shown that only the oldest generation is fluent in the language.…”