Kütüphanecilik ve Bilgi Yönetimi Literatüründe Kullanıcı

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de kütüphanecilik ve bilgi yönetimi alanlarında kullanıcılar konusunda yapılan tez ve makaleler incelenmiştir. Bu amaçla yüksek lisans ve doktora tezleri ile alanın önemli süreli yayınları olan Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni (1952-1986), Türk Kütüphaneciliği (1987-2006) ve Bilgi Dünyası (2000-2006) dergilerinde yayımlanan makaleler araştırılmıştır. İncelenen 239 tezin 42’sinde (%17,57) ve 1788 makalenin 44’ünde (%2,4) kullanıcılara doğrudan veya dolaylı olarak yer verildiği saptanmıştır. Tezlerin %88’i (42 tez) 1990 sonrasında yapılmıştır. İçerik analizi sonuçlarına göre tezlerin %69’unda kullanıcıların bir bilgi merkezi veya sistemiyle ilişkilendirildiği; %83’ünde betimleme yönteminin kullanıldığı; anketin en sık kullanılan veri toplama tekniği olduğu ve araştırmaların akademisyenler üzerinde yoğunlaştığı anlaşılmaktadır. Makalelerde ise 1971 yılına kadar kullanıcı faktörünün incelenmediği, 1980’li yıllarda bu konuya gösterilen ilginin nispeten arttığı, 1990 sonrasında ise ilgili makale sayısında büyük bir artış olduğu görülmektedir. Makalelerde en sık (%40) araştırılan kullanıcı grubunun öğrenciler olduğu; ağırlıkla bilgi okuryazarlığı ve okuma alışkanlığı konularına değinildiği; betimleme yöntemi ile anket ve görüşme tekniklerinin en sık tercih edilen yöntem ve veri toplama teknikleri olduğu anlaşılmaktadır.

Türkiye’de Arşivcilik Alanındaki Araştırma Sorunları: Arşiv Dünyası Dergisinde Yayınlanan Makalelerin İçerik Analizi

“…Bu dergiler şunlardan oluşmaktadır: American Archivist, Archivaria, Archives and Manuscripts, Journal of the Society of Archivists ve Archival Science. American Archivist, Journal of the Society of Archivists ve Archivaria dergileri için 1978, 1998, 2008, Archives and Manuscripts için 2008yılı uygun olmadığı için 1977, 1987, 1997, 2007 İçerik analizi kapsamında yayınlanan yazıların değerlendirilmesi ve buna göre arşivcilik alanındaki konuların belirlenmesi, tarafımızdan ele alınan bu çalışma açısından da önem ifade etmektedir. Ayrıca bu çalışmanın bulgularının değerlendirilmesi kısmında verilen konular şu şekildedir: (1) Arşivcilik eğitimi, (2) arşivsel değerlendirme, (3) arşivsel düzenleme/ tanımlama (provenans ve arşivsel süreçlerin tartışılması ile ilgili yazılar dâhil), ( 4) arşivsel Türkiye'de Arşivcilik Alanındaki Araştırma Sorunları: Arşiv Dünyası Dergisinde Yayınlanan Makalelerin İçerik Analizi erişim (kullanıcı hizmetleri, talimatlar, arşivsel tanıtım), ( 5) idare/planlama/yönetim, (6) özel arşivler ve koleksiyonları (örneğin, belirli bir ülkedeki veya konudaki arşivler), ( 7) farklı arşivleme formatları (dijital doğan malzemeler, mikrofilm, fotoğraflar gibi), ( 8) arşivsel etik, siyasi ve yasal konular, ( 9) saklama/koruma, (10) mesleki konular (örneğin, arşiv mesleği üzerine yapılan anketler, arşivcinin rolü vb.)…”

The Effect of Web 2.0 Applications in Science Teaching on Students’ Attitudes Towards Science and Technology Use

“…Yapılan bir diğer çalışmada Gömleksiz ve Fidan (2013), Fen ve Teknoloji dersinde bilgisayar destekli zihin haritasının, öğrencilerin akademik başarısına, öğrenci tutumlarına ve kalıcılığına etkisini tespit etmeyi amaçlamıştır. Web 2.0 uygulamaları konusunda yapılan çalışmalar incelendiği zaman çoğunlukla lisans düzeyinde katılımcılar ile çalışmalar yapıldığı görülmektedir (Ata, 2011;Durusoy, 2011;Genç, 2010;Kekeç-Morkoç ve Erdönmez, 2015;Işık, 2013;Korucu ve Çakır, 2015;Özerbaş ve Mart, 2017;Özenç-Uçak ve Çakmak, 2010). İlgili alan yazın incelendiğinde Web 2.0 araçları kullanılarak yapılan çalışmaların giderek arttığı ve bu çalışmaların arasında ortaokul düzeyindeki öğrencilere yönelik çalışmaların da son yıllarda artış gösterdiği söylenebilir (Gürleroğlu, 2019;Güven ve Sülün, 2012;Yılmaz ve Canbazoğlu-Bilici, 2017)…”

“…3D tools, questionnaire, animation, avatar, barcode, physical education, e-book, picture and photography, journaling, story, cartooning, coding, logo making, math, online exam, game, virtual reality, virtual wall and board, certificate, classroom management, slide and presentation, team building, calendar, flipped classroom, distance education, video conferencing, web page, foreign language tools and other tools, can be grouped as among Web 2.0 applications used in education (Eğitimde Yeni Araçlar, n.d.). When the related literature is examined, it can be said that studies using Web 2.0 tools are gradually increasing, but studies for secondary school students are more limited, and there are studies conducted with undergraduate students and teachers (Ata, 2011;Durusoy, 2011;Genç, 2010;Kekeç-Morkoç ve Erdönmez, 2015;Işık, 2013;Korucu ve Çakır, 2015;Özerbaş ve Mart, 2017;Özenç-Uçak ve Çakmak, 2010). In this study, three applications that can receive instant feedback from Web 2.0 tools such as Kahoot, Plikers and Socrative were used.…”