Öğretmenlerin ve Okul Müdürlerinin Özyeterlikleri ile Değişime Gösterdikleri Direnç Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Öz: Bu araştırmanın temel amacı ilköğretim okullarında görev yapan öğretmen ve okul müdürlerinin özyeterlik inançları ile değişime gösterdikleri direnç arasındaki ilişkiyi incelemektir. Betimsel nitelikteki ve tarama modelindeki araştırmada, veriler, çalışma grubuna katılan Mersin ili merkez ilçelerde görev yapan 274 öğretmen ve 43 okul müdüründen elde edilmiştir. Araştırmada, öğretmen ve okul müdürlerinin genel özyeterlik inançlarını belirlemek için 10 maddelik genel "Özyeterlik İnanç Ölçeği", değişime dirençlerini belirlemek için de dört boyut ve 14 maddelik "Değişime Direnç Ölçeği" kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlerin ve yöneticilerin algılarına göre değişime gösterdikleri dirence yönelik görüşleri arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Öğretmenlerin cinsiyete göre değişime gösterdikleri direnç konusunda duygusal tepki boyutunda anlamlı farklılık çıkmıştır. Kadınların değişime karşı daha fazla duygusal tepki gösterdikleri ortaya çıkmıştır. Yönetici ve öğretmenlerin değişime direnç ve özyeterliğe ilişkin görüşleri ile öğretmenlerin cinsiyetlerine göre değişime direnç ve özyeterliğe ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Öğretmenlerin özyeterlikleri ile değişime gösterdikleri direncin alt boyutları arasındaki korelasyon analizleri sonuçlarına göre "özyeterlik" ile "kısa vadeye odaklanma" boyutu arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Diğer boyutlarda anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Anahtar Kelimeler: öğretmen ve okul müdürü, özyeterlik inancı, değişime direnç.

Güzel Sanatlar Eği̇ti̇mi̇ Alan Öğretmen Adaylarinin Öz-Yeterli̇k İnançlari İle Öğretmenli̇k Mesleği̇ne Karşi Tutumlarinin İncelenmesi̇

“…The results show that the self-efficacy levels of teacher candidates trained in fine arts (X= 7,05) are "very adequate" and which is compatible with the results of Hamzaoglu-Biber and Sonsel (2013), İnandı, Yeşil, Karatepe and Uzun (2015), Milli (2015), Bulut and Oral (2011), Yokuş (2014), Piji Küçük (2012), Demirtas, Cömert and Özer (2011.…”

Teacher Views on School Administrators' Organizational Power Sources and Their Change Management Behaviours

“…Rapid developments in both social life and in organizations make changes unavoidable. The ability to keep up with the times and adapt to the changes increases proportionally with accurate perceptions of change movements [40]. Especially the recent developments in social and technological areas have influenced schools deeply.…”

Öğretmenlerin Öz Yeterlilik, Proaktif Kişilik ve Değişime Açıklık Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

“…Öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık ile ilgili yapılan araştırmalar incelendiğinde, değişkenlerin bir arada incelendiği çeşitli araştırmalar; öz yeterlilik ve proaktif kişilik (Morrison ve Phelps, 1999;Bledow ve Frese 2009;Ohly ve Fritz 2007;Çetin, 2011), öz yeterlilik ve değişime açıklık (Cunningham ve diğerleri, 2002;Jones, Jimmieson, Griffiths, 2005;Herold, Fedor, Caldwell, 2007;Yılmaz, 2010;İnandı, Yeşil, Karatepe ve Uzun, 2015), proaktif kişilik ve değişime açıklık (Crant, 1996;Bateman ve Crant, 1999;Akın, 2014;Çini, 2014) Öz yeterlilik inancı düşük olan bireyler değişime karşı olumsuz bir yaklaşım gösterirken, öz yeterlilik algısı yüksek olan bireyler ise değişime karşı olumlu yönde yaklaşım sergilemektedirler (Herold, Fedor ve Caldwell, 2007). Bu bağlamda, öz yeterlilik inancının yüksek olmasının proaktif davranışlar göstermenin öncüllerinden biri olduğu, değişime karşı direncin daha az olması ve değişime açıklık üzerinde olumlu etkileri olduğu ifade edilebilir.…”

“…Buna sonuca göre, bir örgütte çalışanların öz yeterlilik algılarının yüksek düzeyde olmasının, örgütte yapılacak değişim ve yenilik faaliyetlerine aktif olarak katılmalarını sağlayacağını ve öz yeterlilik algısı yüksek olan bireylerin proaktif davranışlar göstererek, örgütün etkililiği ve verimliliği için yapılacak işlerde aktif bir şekilde rol alarak, örgütsel gelişime önemli katkı sağlayabileceklerini ifade etmek mümkündür. Bu bağlamda, değişimin gerçekleşmesi için öncelikle bireylerin değişime hazır durumda olmaları, yapılacak değişim ve yenilikleri benimsemeleri ve bunu içselleştirmelerinin gerekli olduğu söylenebilir.Öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık ile ilgili yapılan araştırmalar incelendiğinde, değişkenlerin bir arada incelendiği çeşitli araştırmalar; öz yeterlilik ve proaktif kişilik(Morrison ve Phelps, 1999; Bledow ve Frese 2009; Ohly ve Fritz 2007;Çetin, 2011), öz yeterlilik ve değişime açıklık(Cunningham ve diğerleri, 2002;Jones, Jimmieson, Griffiths, 2005;Herold, Fedor, Caldwell, 2007;Yılmaz, 2010;İnandı, Yeşil, Karatepe ve Uzun, 2015), proaktif kişilik ve değişime açıklık(Crant, 1996; Bateman ve Crant, 1999; Akın, 2014;Çini, 2014) olduğu görülmektedir.Morrison ve Phelps, (1999), genel öz yeterlilik ve proaktif iş davranışlarının ilişkili olduğunu belirtmektedir.Bledow ve Frese (2009) de yaptıkları araştırma sonucunda yüksek öz yeterliliğin daha fazla proaktif davranışa yol açtığı sonucuna varmışlardır. Benzer şekilde,Ohly ve Fritz (2007) tarafından yapılan araştırma sonucuna göre de işle ilgili öz yeterliliğin işte proaktif davranışa neden olduğu ile ilgili bir bulgu elde edilmiştir.…”