Razvoj Fonološke Svesnosti Kod Dece Uzrasta Od Šest Do Osam Godina

Abstract

Cilj istraživanja je utvrđivanje nivoa razvijenosti elemenata fonološke svesnosti i uzajamnog odnosa tih elemenata kod dece tipičnog razvoja. Istraživanjem je obuhvaćeno 60-oro dece, oba pola (51.6% dečaka i 48.4% devojčica), uzrasta od šest (33.3%), sedam (38.3%) i osam (28.3%) godina. Za procenu fonološke svesnosti primenjen je revidirani FONT test, koji obuhvata osam tipova zadataka. Rezultati pokazuju generalno visoko postignuće dece na svim tipovima zadataka za procenu fonološke svesnosti (u rasponu od 73.3% do 90.8% uspešnosti). Međutim, moguće je diferencirati relativno lakše zadatke (spajanje slogova, prepoznavanje rime, slogovna segmentacija i identifikovanje početnog fonema) od relativno težih zadataka (identifikovanje završnog fonema, fonemska segmentacija, fonemska supstitucija početnog fonema i eliminacija početnog fonema). Teži tipovi zadataka su pokazali i međusobno snažniji intenzitet korelacije, dok su lakši tipovi zadataka slabije povezani sa ostalim zadacima u okviru testa (zbog suženog opsega raspona vrednosti, odnosno vrlo visokih prosečnih postignuća dece). Uzrasne razlike među decom su utvrđene samo na težim tipovima zadataka, dok su na lakšim zadacima već i šestogodišnjaci ostvarili postignuće kao i deca uzrasta sedam i osam godina. Rezultati su pokazali da se fonološke sposobnosti razvijaju i stiču do uzrasta od sedam godina. Pol, kao i interakcija pola i uzrasta, nisu predstavljali značajan izvor razlika u postignuću dece na zadacima fonološke svesnosti. Dobijeni nalazi sugerišu da je prilikom ispitivanja fonološke svesnosti kod dece tipičnog razvoja, već na uzrastu od šest godina dovoljno meriti samo postignuće na četiri tipa zadataka, koji su u istraživanju identifikovani kao teži

The articulation abilities and phonological awareness of five- to seven-year-olds

“…Фонолошка свест/свесност као способност гласовне сегментације и препознавањa односа слово-глас (свест о гласовима неке речи) представља основу функционисања једног језика. Фонолошка свест, према мишљењу Голубовић, у себи групише известан број функција (једанаест) које доприносе разумевању и прецизној аутоматизованој примени фонетског система једног језика као што су: аудиторна перцепција, аудиторна дискриминација, аудиторна анализа, аудиторна синтеза, аудиторно комбиновање, аудиторна меморија, правилна и континуална аудиторна класификација, аудиторни облик или аудиторно распознавање речи, формирање рима, алитерације и интонација или акценат (Golubović, 2003(Golubović, , 2016(Golubović, , 2017Golubović, Ječmenica, Subotić i Kobac, 2019;Golubović & Petrović, 2012).…”

Phonological Awareness as the Foundation of Reading Acquisition in Students Reading in Transparent Orthography

“…During their development, a large number of children do not experience difficulties in learning early literacy skills. However, a number of children struggle with reading challenges over a long period of time, whereas some of them do not even reach the expected level of these skills [1]. Orthographic transparency is an important factor influencing reading acquisition and refers to the relationship between written symbols-graphemes representing speech sounds-and phonemes.…”

“…Phonological awareness is the ability to identify, process, and manipulate phonological units that compose spoken words of different complexity and size [19]. It includes the understanding of different ways that the words in our spoken language can be broken down into their various components which can be then manipulated [1].…”