Sporcuların ve E-spor Oyuncularının Dijital Oyun Bağımlılığı ve Dijital Oyun Bağımlılığına İlişkin Farkındalık Düzeyleri

Abstract

Günümüzde dijitalleşmenin yaygınlaşması sonucu dijital oyun bağımlılığı sorunu baş göstermiştir. Bu bağlamda araştırmada sporcuların ve e-spor oyuncularının dijital oyun bağımlılığı ve dijital oyun bağımlılığına ilişkin farkındalık düzeyinin incelenmesini amaçlamıştır. Araştırmada tarama modelinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya günde en az 30 dakika bir e-spor oyununu oynayan ve haftada en az 2 gün spor yapan 61 sporcu, 80 e-spor oyuncusu katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, Akın, Usta, Başa ve Özçelik'in (2016) Türkçeye uyarladığı Oyun Bağımlılığı Ölçeği (OBÖ) ile Demir ve Cicioğlu'nun (2020) geliştirdiği Dijital Oyun Bağımlılığına İlişkin Farkındalık Ölçeği (DOBİFÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Spearman Korelasyon, Mann-Whitney U Testi, Kruskal-Wallis Testinden yararlanılmıştır. OBÖ ve DÖBİFÖ puanları arasında negatif yönde yüksek düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır. Dijital oyun bağımlılığı puanının erkek e-spor oyuncularının lehine anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Sporcuların yaşı ile OBÖ arasında pozitif yönde orta düzeyde, DÖBİFÖ puanı arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişki bulunmuştur. Zararlı alışkanlığa sahip olma durumuna göre OBÖ ve DOBİFÖ arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Katılımcıların günlük dijital oyun oynama süresi ile OBÖ ve DOBİFÖ puanları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, espor oyuncularının sporculara göre yüksek düzeyde oyun bağımlılığına sahip olduğu ve oyun bağımlılığına ilişkin farkındalıklarının sporculardan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin İletişim Beceri ve Teknoloji Kullanım Alışkanlık Düzeyleri

“…Literatür incelendiğinde sporcuların oyun bağımlılığı düzeylerinin düşük, e-sporcuların oyun bağımlılığı düzeylerinin orta düzeyde olduğu bulunmuştur. 22 Fiziksel aktivite içerisinde bulunmanın bireyleri fiziksel, ruhsal yönden iyileşme ve gelişme kazandırdığı bilinmektedir. Bununla birlikte spor yapmanın sporcuları ve fiziksel aktiviteye katılan bireylerin teknoloji bağımlılığından uzak kalmalarına yardımcı olduğu söylenebilir.…”

Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zaman Doyumu ve Dijital Oyun Bağımlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

“…Bağımlılık, bir maddeye ya da davranışa karşı sürekliliği sağlayarak tekrar eden kullanım alışkanlığının oluşması şeklinde tanımlanmaktadır. Bilinçli olmayan, amaçsız bir kullanım sonucunda ortaya çıkan ve davranışsal bağımlılık türleri altında değerlendirilen dijital oyun oynama bozukluğu, dijital oyunlar ile yoğun bir şekilde serbest zamanı değerlendiren bireylerin, geçen zamanın farkında olmaması ve oyun oynama saatini kontrol edememesi gibi durumlar sonucunda belirti göstermektedir (Can ve Tekkurşun-Demir, 2020). Alanyazın incelendiğinde serbest zaman ve dijital oyun bağımlılığına yönelik araştırmaların varlığı göz önüne çıkmaktadır (Brooks ve ark., 2016;Çalık ve Yönet, 2020;Eker ve Bingöl, 2022;Ekinci ve ark., 2017a;Gilanlıoğlu ve Öze, 2020;Thomée ve ark., 2015).…”

Annelerin Dijital Oyun Bağımlılığına İlişkin Farkındalıklarını Etkileyen Faktörler

“…Bu nedenle birey günlük yaşamını yönetmekte zorlanmaktadır (5,7,9). Günümüzde genç oyun kullanıcıları için dijital oyun bağımlılığının oluşturduğu riskler sağlık profesyonellerini, eğitimcileri, politika yapıcıları ve özellikle de ebeveynleri kaygılandırmaktadır (4,8). Dahası son yıllarda dijital oyun bağımlılığı konusunda çocuk psikiyatri kliniklerine yapılan destek talebi başvurularındaki artış ve araştırmacıların ortaya koyduğu güncel kanıtlar bu kaygının küresel olarak daha da artmasına neden olmaktadır (5,10,11).…”