Uluslararası Turizm Talebini Etkileyen Ekonomik Faktörler: Türkiye Üzerine Bir Uygulama

Abstract

ÖZBu çalışmanın amacı, 1996(1)-2013(4) döneminde Türkiye'ye yönelik uluslararası turizm talebini etkileyen ekonomik faktörleri araştırmaktır. Bu kapsamda, Türkiye'ye gelen turist sayısı itibariyle en yüksek paya sahip ilk beş ülke için bir panel veri analizi yapılmıştır. Literatürde turizm talebinin belirleyicileri içinde en çok yer verilen makroekonomik değişkenler milli gelir, fiyatlar, taşıma maliyetleri ve döviz kurlarıdır. Bu çalışmada da literatürde yer alan bu temel değişkenler esas alınmıştır. Değişkenlere ait ön-testler (yatay-kesit bağımlılığı, durağanlık ve uzun dönem ilişkinin olup olmadığı) yapılmış, kurulan ekonometrik model tahmin edilmiş ve Türkiye'ye yönelik turizm talebinin belirleyicileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Turizm fiyatları ve seyahat maliyetleri ile turizm talebi arasında beklendiği gibi negatif ve güçlü, döviz kurları ile turizm talebi arasında ise pozitif ve güçlü ilişki bulunmuştur. Bu bulgular, literature ile uyumludur. Türkiye'ye turist gönderen ülkelerin milli geliri ile Türkiye'ye yönelik turizm talebi arasında ise negatif ve güçlü ilişki bulunmuştur. Literatür ile farklı olan bu durum, Türkiye turizm sektörü için önemli bir soruna işaret etmektedir.Anahtar Kelimeler: Uluslararası Turizm Talebi, Panel Veri, Türkiye Ekonomisi. ECONOMIC DETERMINANTS OF INTERNATIONAL TOURISM DEMAND: AN EMPIRICAL APPLICATION ON TURKEY ABSTRACTThe main purpose of the study is to investigate the main factors that determine the tourism demand to Turkey. For this aim, we employed panel data methods on turizm demand data of firstfive countries which have the highest share with respect to the number of tourists coming to Turkey. The main determinants of tourism demand cited in the literature cover macroeconomic variables, such as gdp, price level, transportation and other costs, exchange rate and etc. In this study, after having carried out the pre-estimation tests (cross-sectional dependence, stationarity and co-integration tests) on the panel data, the estimation results of the econometric model to determine the tourism demand to Turkey is discussed. We find, as expected from the literature, that transportation costs and inflation have negative effects on tourism demand, whereas exchange rate has a positive effect on tourism demand. However, per capita GDP of tourist sending country has a negative and strong effect on tourism demand. This is in contrast to findings in the literature and can be considered as an indicator of a significant problem in the tourism sector in Turkey.

The determinants of demand for tourism in Turkey: Does terror-threat matter? A Markov Regime Switching-VAR approach

“…An increase in the world income level (↑World GDP per capita) will also increase interest in visiting a foreign country (countries). Wang (2009) and Aydin et al (2015) also explore that there exists a positive causality from exchange rate to demand tourism. Ozcan -Kayhan (2015), on the other hand, do not find the positive impact of exchange rate on tourism.…”

Reel döviz kuru ve turizm geliri ilişkisi: Yapısal kırılmalı VAR analizi

“…Bununla birlikte turizm talebinin tahmin edilmesi ülkeye daha fazla turist çekmek ve turizm gelirlerini artırmaya yönelik pazarlama stratejileri ve politika geliştirmek içinde önem arz etmektedir. Bu kapsamda turizm talebinin belirlenmesine yönelik birçok araştırmacı tarafından yapılan çalışmalar bulunmaktadır (Truett & Truett, 1987;Crouch, 1996;Lim,1997;Lim, 1999;Song, Witt & Li, 2003;Song & Li, 2008;Muchapondwa & Pimhidzai, 2011;Brida & Scuderi, 2013;Aydın, Darıcı & Taşçı, 2015;Gan, 2015;Dogru, Sirakaya-Turk & Crouch, 2017;Ongan, Işık & Ozdemir, 2017;Martins ve ark., 2017). Turistlerin destinasyonların tercihine yönelik kararları için satın alma gücünün karşılaştırılmasının ülkenin fiyat seviyesinin salt tanıtılmasından daha önemli olduğu düşünülmektedir (Martins ve ark., 2017).…”

Reel Dövi̇z Kurlarinin Turi̇zm Talebi̇ne Etki̇si̇ Üzeri̇ne Karşilaştirmali Nedenselli̇k Anali̇zi̇

“…Buradan hareketle, turizm talebi ve döviz kuru kavramlarının değiĢken olarak kullanıldığı çalıĢmalar Tablo 1'de listelenmiĢtir. Yapılan literatür taramalarında turizm talebi ve reel döviz kuru değiĢkenlerinin ekonomik büyüme -turizm gelirleri hipotezinin test edildiği çalıĢmalarda sıklıkla kullanıldığı görülmüĢtür (Akinboade ve Braimoh, 2010;Aslan, 2008;Aydın, Darıcı ve TaĢçı, 2015;Balaguer ve Cantevella-Jorda, 2002;Belloumi, 2010;Brida ve Risso, 2009;Chen ve Chiou-Wei, 2009;CoĢkun ve Özer, 2014). Söz konusu çalıĢmalarda turizm gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki uzun dönemli iliĢkilerin Johansen EĢbütünleĢme analiziyle incelendiği ve istatistiksel olarak anlamlı iliĢkiler tespit edildiği görülmüĢtür.…”