Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit edilmiştir. / This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software.

Türkiye’de pandemi öncesi kamu harcamalarındaki artışlardan dolayı bütçe açıkları yaşanmıştır. Pandemi sonrasında ise yaşanan sokağa çıkma yasakları ile beraber üretimde düşüş yaşanmış ve Haziran 2020’ye kadar vergi gelirleri düşmüştür. Ancak daha sonra vergi gelirlerinde artış yaşanmıştır. Bu dönemde artan vergi gelirlerine rağmen kamu harcamalarında da artış görüldüğünde bütçe açığı devam etmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, 2006:Q1-2020:Q1 dönemine ait çeyreklik veriler yardımıyla Türkiye’de kamu harcamaları ile vergi gelirleri arasındaki ilişkiyi test etmek ve kamu harcamalarıyla vergi gelirleri ilişkisi üzerine kurulan 4 hipotezden (Vergi-harcama, Harcama-vergi, Mali uyum, Kurumsal Farklılık) hangisinin Türkiye için geçerli olduğunu tespit etmektir. Çalışmada değişkenler arasında uzun dönemli eşbütünleşik bir ilişki bulunmuştur. Yapılan nedensellik testinde de, kamu harcamalarından vergi gelirlerine doğru tek yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, ele alınan dönemlerde Türkiye’de harcama-vergi hipotezinin geçerli olduğu belirlenmiştir. DOLS tahmincisi sonuçlarına göre de, kamu harcamalarındaki %1’lik artış vergi gelirlerini %0,97 arttırmaktadır. Bu sonuçlara göre, bütçe açığını azaltmanın yolu, kamu harcamalarını azaltmaktır. Barro’nun çalışmasındaki gibi, bu çalışmada da vergilerdeki artışların nedeni olarak kamu harcamalarındaki artışlar görülmüştür.

Central Asian Republics have been facing high unemployment rates and inflation problems since they established. This work is based on the Phillips curve, which deals the opposite relationship between inflation and unemployment. In the article, unemployment rates and Consumer Price Index (CPI) are used. Within this work, the relationship between inflation and unemployment is examined by the panel data analysis for Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Macedonia and Turkey (1996-2012).We acquired the data of this work from the web site of the IMF. Panel Unit Root Tests are used in order to test stagnation of the data. Afterwards Cointegration Test and Panel Causality Test are used. After that panel cointegration and panel causality tests were made to learn if a cointegral relationship was occurred between inflation and unemployment rate or not. As a result of this study we done, the data level is not stable. Because of that reason, we took the difference of them. There is a one-sided causal relation from inflation to unemployment rates in Turkey and other countries.

Öz1980'den sonra dünya ekonomisinde neoliberal politikalar ekseninde yaşanan değişim ve dönüşüm süreci küreselleşme olarak tanımlanmaktadır. Küreselleşme, siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel boyutları içeren önemli bir süreci ifade etmektedir. Küreselleşme sürecinde çok uluslu şirketler ise, belli miktarda sermaye ve satış hâsılatına sahip, merkezi belli yerde olan, birçok yerde faaliyette bulunan ve kâr amaçlı şubelerdir. Bu kapsamda bu çalışmanın amacı, küreselleşme sürecinde çok uluslu şirketlerin ekonomik açıdan bir değerlendirmesini yapmaktır. Bu çalışmanın sonucunda, çok uluslu şirketlerin toplam gelirinin birçok ulus devleti geride bırakarak ciddi boyutlara ulaştığı görülmektedir. Böylece çok uluslu şirketlerin dünyadaki ticareti şekillendirerek dünya ekonomisine yön veren en önemli aktörlerden biri olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

After the end of the Eastern Block, The Turkic republics tried to solve the problems with the help of Republic of Turkey which they felt near to them. With his international experiences Turkey became the leader of the Turkic republics. Tourism revenues which is in the current accounts of the balance of payments, contributes to the development of the country by encouring both the employment and the growth numbers. The main reason of this is that the revenues of the tourism is both the main source in the financement of the foreign deficit and the budget deficit. In this paper the revenues of tourism is analysed by cross country panel study for Azerbaijan, Kazakstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan and Macedonia with Turkey (1995-2011). We acquired the data of this work from the web site of the IMF. Unit root test was made to testing stability of data which are taken. After that cointegration and causality tests were made to learn if a cointegral relationship was occurred between the revenues of tourism and economic growth or not. As a result of this study we done, the data level is not stable. Because of that reason, we took the difference of them. In the study, we have been identified causal relationship between the revenues of tourism and economic growth in Turkey and other countries and we have been identified causal relationship between economic growth and the revenues of tourism in Turkey and other countries.