Bu çalışmanın temel amacı, konaklama işletmeleri çalışanlarının iş güvencesizliği (İG) algıları ile iş üretkenliği (İÜ) düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek ve bu ilişkinin varlığını tüm yıl ya da mevsimlik çalışma açısından karşılaştırmalı bir şekilde sorgulamaktır. Bu yapılırken, mevsimlik işletme çalışanlarının sezon sonunda işin zaten biteceğini bilmeleri olgusu, İG algısına dahil edilmemiş, İG algısı sadece sezon içerisindeki algıyla sınırlandırılmıştır. Ayrıca İG algısının ve İÜ düzeyinin hangi çalışan grubunda daha yüksek olduğu da araştırılmıştır. Araştırmada İstanbul ve Marmaris'te bulunan konaklama işletmeleri çalışanları ile yüz yüze görüşülerek anket uygulaması yapılmıştır. Bulgular, şu sonuçlara işaret etmektedir. Tüm yıl çalışanların İG algılarının genel düzeyi, mevsimlik çalışanlara nazaran daha düşüktür. İÜ'nün genel düzeyi ise tüm yıl çalışanlarda daha yüksektir. Her iki grupta da İG'nin, İÜ üzerinde negatif bir etkisi bulunmaktadır. Her iki grupta İG ile İÜ'nün ilişkisi, derece olarak aynıdır. Çalışmada elde edilen bulgular ışığında konaklama işletmesi yöneticilerine çeşitli öneriler sunulmuştur.

Abstract:Turkish tourism has developed as more dependent on the international tourism demand until the 2000s. However, it has gained more stable and more balanced structure with the effect of increase in demand of domestic tourism in the early 21st century. In recent years, despite of the global crisis, the growth rate of the domestic and international tourism expenditure is well above the growth rate of the economy in Turkey. In this study, the effect of the global crisis on Turkish tourism demand has been investigated. The study has focused on factors such as "inflation", "currency" and "interest rates", which may affect Turkish tourism during the global financial crisis. In this way, the effects of the crisis on tourism demand are explained more clearly. The results show occurrence of a significant slowdown in the Turkish foreign active tourism during the global crisis. This deceleration was independent of the inflation and exchange rate effect. Furthermore, it was merely caused by the global crisis. Though, the domestic and overseas travels were increased in Turkey despite of the crisis during the period 2008-2013. Decreasing interest rates played a major role in this increase. Thus, the effect of interest rate on tourist spending can be accepted as a strong influential factor. The study has two important aspects. First, the contractionary effects of the global crisis on the tourism demand are to be determined by taking into account the possible effects of economic variables such as currency, inflation, interest rates, etc. Secondly, this study has a visionary approach, which is an evaluation of the global economic crisis as an opportunity. Besides, it also indicated the effect of the specified variables on tourism demand.

No abstract

Son yıllarda, Türkiye'nin turizm gelirlerindeki artış, turist sayısındaki artışın gerisinde yer almaktadır. Bu durumda ilk akla gelen olasılıklardan birisi konaklama piyasasındaki ortalama fiyat düzeyinin düşük olmasıdır. Bu nedenle, ortalama fiyat düzeyini yükseltmek için en başta yapılması gerekenlerden birisi konaklama piyasasında fiyatların nasıl ve neye göre oluştuğu hakkında bilgi sahibi olmaktır. Bu tespiti yapmak, bir sorun olarak görülen düşük fiyatları yükseltme konusunda çözüm üretmeyi kolaylaştıracağından oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, konaklama işletmelerinin fiyatlandırma yaparken yöresel koşulları mı yoksa dünya (ya da ulusal) koşulları mı daha çok dikkate aldıklarını saptamak ve bu yolla konaklama işletmelerinin piyasa yapısı hakkında, özellikle rekabet koşulları açısından bilgi sahibi olmaktır. Araştırmada ilgili literatür taranarak konaklama piyasasının rekabet düzeyi hakkında ve fiyatlandırmanın piyasa yapısı ile ilişkisi üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca çalışmanın amacına bağlı olarak Antalya ve Kapadokya bölgelerindeki konaklama işletmelerinin fiyatlandırma davranışlarını tespit etmek için anket uygulaması yapılmıştır. Araştırma sonucunda, Antalya gibi dünyada benzerleri fazla olan yörelerdeki konaklama işletmeleri açısından dünya fiyatlarının yöresel fiyatlardan daha önemli olduğu ve bu işletmelerin, Kapadokya gibi nadir yörelerde bulunan konaklama işletmelerine kıyasla daha rekabetçi bir piyasada çalıştıkları saptanmıştır. Nâdir yörelerde bulunanlar açısından ise yöresel fiyatların öneminin daha fazla olduğu saptanmıştır. Ayrıca çalışma-1 Bu çalışma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde, Prof. Dr. Ali Kemal GÜRBÜZ danışmanlığında yürütülerek Eray POLAT tarafından hazırlanan "Konaklama İşletmelerinde Fiyatlandırma Davranışlarını Belirleyen Faktörler ve Yöresel Fiyatlar ile Dünya Fiyatlarının Fiyat Belirlemedeki Nispi Önemleri Üzerine Bir İnceleme" isimli Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir.

Araştırmanın temel amacı otellerin sınıflandırılmasında kullanılan yıldız sistemini dikkate alarak kimi tüketicilerin az yıldızlı, kimi tüketicilerin ise çok yıldızlı otelleri tercih etmesindeki temel güdülerin neler olduğunun ortaya konulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda 2018 yılı Temmuz ayı içerisinde üç ve beş yıldızlı otellerde konaklayan 412 turist ile anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte ilgili 12 otelin yöneticisi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Anket uygulamasından elde edilen veriler araştırma amacına uygun istatistiki yöntemler ile test edilmiştir. Yönetici görüşmelerinden elde edilen veriler ayrı ayrı ve anket sonuçları ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda ankete katılan üç ve beş yıldızlı otel müşterilerinin konakladıkları otelin temizlik hijyen, personel ilgi ve nezaketi ile yiyecek hizmeti gibi temel özelliklerinden memnun oldukları tespit edilmiştir. Üç yıldızlı otel müşterilerinin, temel özelliklerin otelden otele değişmeyeceğini düşünmeleri ve tercihlerinin ödeme gücünden bağımsız olarak gerçekleştiği anket sonuçlarından anlaşılmaktadır. Beş yıldızlı otel müşterileri ise yıldız sayısı çok olan otellerde bulunan ilave hizmetlere önem vermekle birlikte temel özelliklerin daha iyi durumda olacağı kanaatindedirler.