No abstract

Bir turistik destinasyonun sahip olduğu olumlu imaj, o bölgenin aldığı turistik varış ve turizm gelirleri açısından büyük önem arz etmektedir. Olumlu bir imaj yaratabilmek stratejik bir karar olması dolayısıyla uzun vadeli bir süreci ifade etse de çıktıları buna değdiğini çarpıcı bir şekilde gözler önüne sermektedir. Özellikle sahip olunan pozitif imaj, deneyim kalitesi ve algılanan değer gibi turistik talebi önemli ölçüde etkileyebilecek birçok değişkenin de kontrol altında tutulmasını sağlamakta, hatta etkilenmesine sebebiyet vermektedir. Bu gerçeklerden hareketle araştırmada destinasyon imajının algılanan değer ve deneyim kalitesi üzerindeki etkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda Kastamonu şehir merkezinde üç ay süreyle anket yapılmıştır. Değerlendirmeye tabi tutulan 397 anketle birlikte oluşturulacak modele ilişkin ölçeklere faktör analizi yapılmış ve yapısal model oluşturulmuştur. İnceleme neticesinde destinasyon imajının algılanan değer ve deneyim kalitesi üzerinde anlamlı ve pozitif etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Araştırmada temel olarak, 500 yıldan uzun süreli bir geçmişi olan rakının ve Türk rakı sofrasındaki yemek kültürünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca söz konusu kültürün gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilebilmesine yönelik öneriler geliştirilmesi çalışmanın alt amacını oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak nitel araştırma yöntemlerinden faydalanılmıştır ve veri toplama iki aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak rakı ve rakı içme hakkında derinlemesine bilgi edinebilmek için doküman incelemesi yapılmıştır. İkinci aşamada ise yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile araştırma kapsamında yer alan 17 rakı tüketicisi ile Ocak-Şubat 2020 tarihleri arasında yüz yüze ve telefon aracılığıyla görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Araştırma sonuçlarında araştırmaya katılan bütün bireylerin rakı kültüründe muhabbetin çok önemli olduğunu vurguladıkları tespit edilmiştir. Rakı sofrasındaki (çilingir sofrası) mezelere önem verildiği ve bu mezelerin çeşitlilik gösterdiği belirlenmiştir. Meze olarak çoğunlukla beyaz peynir, yoğurt ve türevlerinin tercih edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların büyük çoğunluğunun rakı içerken yemek yedikleri ve yemek olarak da ızgara tercih ettikleri görülmüştür. Rakının, acele etmeden, yavaş yavaş ve soğuk içilmesi ve rakı sofrasında bulunmak kişinin saygın biri olduğunu ifade etmesinden dolayı sofrada bulunanların birbirlerine karşı saygılı olmaları gerektiği tespit edilmiştir.

ÖZET Ulusal kültüre ait değerler, normlar ve kurallar gibi unsurlar turistlerin davranışlarını, beklentilerini, algılarını önemli ölçüde etkilemektedir. Özellikle ortak turistik ve kültürel değerler taşıyan komşu destinasyonlarda turistlerin zihinlerinde oluşan destinasyon imajı, yaşadıkları deneyimin kalitesi ve algıladıkları değer destinasyon rekabetçiliğinde önemli bir avantaj sağlamaktadır. Bu nedenle araştırmada iki komşu destinasyon olan Kastamonu ve Çankırı illerinin ziyaretçilerin gözünden destinasyon imajı, algılanan değer ve deneyim kalitesi düzeylerini tespit etmek ve bu iki şehrin birbirine üstün oldukları boyutları incelemek amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Kastamonu ve Çankırı şehir merkezlerinde toplam 701 kişiye yönelik anket uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda Kastamonu şehrinin destinasyon imajı, algılanan değeri ve deneyim kalitesinin Çankırı şehrinden anlamlı ve pozitif farklılığa sahip olduğu tespit edilmiştir.

Turistler ziyaret ettikleri destinasyonda o bölgeye özgü yöresel yiyecekleri tatmak istemektedirler. Dolayısıyla gün geçtikçe önem kazanan gastronomi turizmi kapsamında yöresel yiyeceklerin ziyaretçilerin destinasyon tercihinde önemli bir paya sahip olduğunu söylemek mümkündür. Bu durumdan hareketle çalışmada, gastronomi şehri olan Hatay'ı ziyaret eden yerli turistlerin yöresel yiyecekleri satın almalarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca çalışmada söz konusu turistlerin sahip oldukları demografik özellikleri ile yöresel yiyecekleri satın almalarını etkileyen faktörler arasında farklılık olup olmadığının belirlenmesi de amaçlanmaktadır. Araştırmada veri toplama amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniğinden faydalanılmış ve 403 turiste anket uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda yöresel yiyeceklerin doğal olması turistlerin satın alma davranışını önemli ölçüde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca cinsiyet ve eğitim düzeyinin yöresel yiyeceklerin satın almasını etkilediği tespit edilmiştir. Ancak yaş, medeni durum ve aylık gelirin yöresel yiyecek satın alma noktasında etken olmadığı sonucuna varılmıştır.