Yöresel yiyeceklerin turizmde kullanılmasının bir sonucu olarak ülkelerin sahip olduğu yerel kültür mirasları korunup evrensel bir boyut kazanmakta, böylece anılan destinasyon turistlerin seyahat planlarına dahil edilmeye başlamaktadır. Ayrıca yöresel yiyecekler, destinasyonun kültürel anlamda tanıtımını yaptığı gibi bölge ekonomisine de önemli ölçüde katkı sunmaktadır. Araştırmanın amacı somut olmayan kültürel mirasın kaynağı olan yöresel yiyeceklerin bölge kültürünün tanıtımında taşıdığı önemi ve turizm amaçlı kullanılmasıyla bölgeye sunduğu katkıyı ortaya koymaktır. Bu amaçla, konuyla ilgili ulusal ve uluslararası alan yazın taraması yapılmıştır. Araştırma sonucunda turistlerin destinasyon tercihlerinde kültürel kimliğin ifadesi olan yöresel yiyeceklerin önemli bir etken olduğu ve turizm amaçlı kullanılmasıyla aslında bir çekicilik unsuru olarak bölgeye çok farklı olumlu katkılar sunduğu, ancak ticari kaygılarla taklit ve aslına uygun olmayan uygulamaların, kültürel yozlaşmaya neden olduğu görülmüştür.

Çalışmanın Amacı ve Önemi: Çalışmada turizm rehberliği alanının gelişim seyrini ortaya koymak amacıyla, 2005-2017 yılları arasında; YÖK Tez Merkezinde ve Proquest Veritabanında erişim sağlanan tezler, ULAKBİM ve Google Akademik veri tabanlarındaki erişilebilen ulusal makaleler ve ScimagoJournal& Country Rank'de (SJR) üst sıralarda yer alan 35 turizm dergisinde yayınlanan uluslararası makaleler, Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongreleri'nde sunulan bildiriler taranmıştır. Ayrıca 2018 Nisan ayında düzenlenen Balıkesir Turizm Rehberliği Kongresi'nde sunulan bildiriler ve ilk sayısını Haziran 2018'de çıkaran Turist Rehberliği Dergisi'nde yayınlanan makaleler de incelenmiştir. Literatüre bakıldığında daha önce rehberlik alanındaki çalışmaların incelenmesinin sadece ulusal alanla sınırlı kaldığı uluslararası alandaki akademik çalışmaların da incelendiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın yer alan boşluğu dolduracak nitelikte olması bakımından önem arz ettiği düşünülmektedir. Çalışmanın Yöntemi: Araştırma, kavramsal bir çalışma olarak tasarlanmıştır. İkincil verilerin değerlendirilmesinde bibliyometrik teknik kullanılmıştır. Bibliyometri, çeşitli disiplinlerde alanın gelişim seyrini ortaya koymak için kullanılan bir tekniktir.

Turist rehberlerinin mesleği severek ve isteyerek seçmesi, onların performanslarını da etkilemektedir. Ayrıca rehberlerin sahip olduğu nitelikler ile mesleğin özellikleri ne kadar uyumlu olursa, rehberlerin sunduğu hizmetin kalitesi de artmakta ve dolayısıyla turistlerin yaşayacağı deneyim de bundan etkilenmektedir. Bu noktadan hareketle, araştırmada rehberlerin birey-meslek uyumu algılarının meslek seçimi üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Bu kapsamda 2019 kış uygulama gezisine katılan turist rehberi adaylarından kolayda örnekleme tekniğine göre yüz yüze gerçekleştirilen anket uygulaması sonucunda kullanılabilir 160 anket elde edilmiştir. Elde edilen veriler faktör analizi ve regresyon analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda örneklemi oluşturan turist rehberi adaylarının meslek seçimini etkileyen en önemli faktörün "mesleğin sevilmesi" olduğu ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte birey meslek uyumu faktörlerinden "mesleki ilgiye yönelik uyum" un meslek seçimini etkileyen tüm faktörler üzerinde anlamlı etkisinin olduğu görülmüştür. Bu hususta rehber adaylarına, rehberlik eğitimi veren bireylere yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

Bu çalışmanın amacı, canlılık ve öğrenme boyutlarını içeren, işte gelişim olgusunu ölçmek amacıyla Porath vd.,'nin (2012) geliştirdiği İşte Gelişim (Thriving at Work) ölçeğini Türkçeye uyarlamaktır. Bu amaçla üç ayrı örneklem grubundan (akademisyen, turizm çalışanı ve öğretmen) toplam 455 anket toplanmıştır. Ölçek maddelerinin dil geçerliliğini sağlamak amacıyla maddeler, ilk aşamada beş akademisyen tarafından İngilizce'den Türkçe'ye sonraki aşamada aralarında iki dilli (bilingual) uzmanların da bulunduğu farklı beş akademisyen tarafından Türkçe'den İngilizce'ye çevrilmiştir. Dil geçerliliği sağlanan ölçeğe ardından güvenilirlik ve geçerlilik analizleri uygulanmıştır. Yapı geçerliliğini test etmek için uygulanan açıklayıcı faktör analizi (AFA) sonuçlarına göre, açıklanan varyansı %57,943 olan ölçeğin, orijinal yapılanmasına uygun şekilde öğrenme ve canlılık boyutları olmak üzere iki faktörlü bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen yapının doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile model uyumu test edilmiştir. Buna göre iki faktörlü işte gelişim ölçeğinin (X 2 /sd= 3,86; RMSEA=0,080; SRMR= 0.05, GFI= 0.95, NFI= 0.96, RFI= 0.94, CFI= 0.97 ve IFI= 0.97) iyi uyuma sahip olduğu ve modelin verilerle doğrulandığı görülmüştür. Kriter geçerliliğinin testi için iş performansı ile İşte Gelişim ölçekleri arasındaki Pearson korelasyon katsayısı incelenmiş ve performans ile canlılık boyutu arasında .40; öğrenme arasında ise .47 (p<.01) düzeyinde korelasyon bulunmuştur. Yapılan güvenilirlik analizine göre ise; iki faktörlü yapıya sahip işte gelişim ölçeğinin güvenilirlik katsayısının .82 olduğu tespit edilmiştir.Sonuç olarak yapılan analizler sonucunda İşte Gelişim Ölçeğinin Türkçe formda geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma, işte gelişim kavramını ve İşte Gelişim Ölçeği'ni ilk defa ulusal yazına kazandıran bir çalışma olması bakımından önemlidir.

No abstract